Haci fuad iZZƏt oğlu nurullayev şeyxüLİslamliq ziRVƏSİ: haci allahşÜKÜr paşazadə
Yüklə 3,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
126 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: Faciənin ilk günündə, günortaya yaxın “Vətən” Cəmiyyətinin teleksi Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin haray dolu, səbəb- karları lənətləyən məktubunun mətnini yayımladı: “SSRİ Ali Sovetinin Sədri Mixail Qorbaçova. Surəti: BMT-nin Baş katibi Havyer Peres de Kuelyara. Bütün dövlətlərin və dinlərin başçılarına. Yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə və sonrakı günlər Bakı- da törədilən vəhşiliklər heç bir ölçüyə sığmır. Şəhərin küçələri yüzlərlə günahsız qurbanların qanına boyanmışdır. Onların ara- sında uşaqlar, qadınlar və qocalar da vardır. Tankların tırtılları al tında qalmış, pulemyot və avtomatlarla tikə-tikə edilmiş cə- səd lər insanı dəhşətə gətirir… Nə qədər kədərli olsa da mənim sözlərim Azərbaycan xalqı- nın sonsuz kədərini, milyonlarla insanın üzərinə hakim kəsilmiş müsibəti çatdırmaq iqtidarında deyil. Mən bunları ona görə demirəm ki, siz bizim dərdimizə şərik ola sınız, halımıza acıyasınız. Bu, mənim bütün xalqım üçün təh qir olardı. Bu, mənim şəhid olmuş həmvətənlərimin ruhunu təh qir etmiş olardı… Bir dövlət başçısı kimi sizin imzanızla törədilən bu qanlı qır ğına, bu dəhşətli cinayətə heç bir bəraət ola bilməz… Qoşunların yeridilməsi üçün uydurulmuş bütün səbəbləri Azər baycan xalqı nifrət və qətiyyətlə rədd edir. Həmin sə bəb- lər dən biri də guya Sovet dövləti üçün təhlükə sayılan “İslam fak toru”dur. Bununla əlaqədar mən aşağıdakıları bildirirəm: İman əhli olmaq, o cümlədən İslam mənsubiyyəti əslində gü nah hesab edilən şovinizmdən, milli lovğalıqdan uzaq ol- maq deməkdir. Çox yaxşı bilirsiniz və bunu mənim sizə vaxtilə dediklərim də sübut edir ki, Zaqafqaziyanın müsəlman ruhaniləri siyasi və millətlərarası münaqişələrdə dindən silah kimi istifadə etmək niyyətində olmamışlar. Çox yaxşı bilirsiniz ki, diyarımız- da baş verən hadisələrin ən ağır anlarında İslam ağıla və bütün məsələlərin dinc yolla həllinə çağırmışdır. Belə olduğu halda uydurma “İslam faktoru”nu hərc-mərc- lik törədən səbəb kimi araya atmaq qəzəb doğurmaya bil məz. ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 127 Ta mamilə aydındır ki, bununla müəyyən məqsəd güdülmüş- dür. De mək, müsəlmanları xristianlara qarşı qoymaqla mil- lətlərarası toq quşmaları daha da kəskinləşdirmək niyyəti gü- dülmüşdür. Bilin ki, bu faciə ilə bağlı əsl həqiqəti dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün əlimizdən gələni edəcəyik. Bir dövlət ki, im- periya hökmranlığı niyyəti ilə millətlərarası çaxnaşmanı aradan qaldırmaq əvəzinə onu daha da qızışdırır, bir dövlət ki, öz ordu- sunu öz vətəndaşlarının qatilinə çevirir, bir dövlət ki, öz adam- larına layiqli güzərandan daha çox ölmək hüququ verir, belə dövlət ancaq nifrətə layiqdir. Bakıda canlı insan ürəklərinə tuşlanmış güllələr milyonlarla in sanın Yenidənqurmaya olan son ümidlərini məhv edən bir atəş idi. Özlərini əsl işğalçı kimi aparan cəza qoşunlarını Bakıya yeritməklə siz sovet hökumətini rüsvay etdiniz və bununla təs- diq etdiniz ki, müstəqillik və xalqların ləyaqəti kimi anlayışlar bu hökumətə tamamilə yaddır. Siz bununla özünüzü bir siyasi xadim və bacarıqsız bir dövlət başçısı kimi ifşa etdiniz. Sizin haq qınızda yaranmış bir əfsanə də puç oldu, çünki bir əli ilə xarici məmləkətlərlə sülh sazişi, o biri əli ilə öz vətəndaşlarına qarşı cəza tədbirləri imzalayan adamı “Sülh uğrunda mübariz” adlandırmaq ən azı ləyaqətsizlikdir. Ən qanlı müharibələrdə də həkimlərə, tibbi yardım gös tə- rən lərə atəş açılmamışdı. Sizin əmrinizlə Bakıya hücum edən qoşunlar yaralananlara kömək göstərən iki həkimi də gül lə- ləmişlər. Bütün Azərbaycan xalqının iradəsini ifadə edərək mən Ba- kıdan qoşun hissələrinin dərhal çıxarılmasını qətiyyətlə tələb edirəm. Heç bir xalqla, həmçinin azərbaycanlılarla silah gücüylə danışmaq olmaz. Bu 10 gün Əfqanıstandakı kimi 10 il davam edə bilər. Lakin gec-tez ədalət və haqq işi qələbə çalmalıdır. Al- lahın izni ilə bu haqq işi Azərbaycanda da qalib gələcəkdir. Məhz buna görə mənim xalqımın ən yaxşı oğul və qızları özlərini sovet qoşunlarının güllələrinə sipər etdilər. Dərin inam 128 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: hissiylə üzümüzü Allaha tutur və Onun ulu dərgahından bu gün şə hid olan balalarımız üçün rəhmət diləyirik. Qoy Allah bu fə- lakəti mənim xalqımın başına gətirənləri, bu işə rəvac ve rən ləri zəlil etsin! Ya Rəbb, vətənimizin, elimizin, bu ağır günündə bizlərə özün kömək elə. Amin!”. 85 Bu, o dövr üçün görünməmiş cəsarət və atılan addım idi. Azərbaycan ziyalılarının, hakimiyyət dairələrinin, xalq nüma- yəndələrinin psixoloji gərginlikdə olduğu və heç bir əməli iş görmədikləri anda bu cür müraciətin Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə tərəfindən bütün dünyaya göndərilməsi hadisənin ma- hiyətini dünya ictimaiyyətinə olduğu kimi çatdırmaq və mə- sələlərdən çıxış yolu tapmaq baxımından ölçüyəgəlməz dərəcədə əhəmiyyətli idi. Heç bir təhlükə və çətinlikdən qorxmayan Şey- xülislam həzrətləri tərəddüd etmədən fikrini açıq bəyan etməklə ya naşı, şəhidlərin layiqli dəfn mərasiminin önündə dayandı və mə rasimə ağsaqqallıq etdi. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadənin bu cəsarətli ad dı mın - dan sonra yanvarın 21-də Azərbaycan Respublikası Ali So ve- ti nin Sədri Elmira Qafarovanın bəyanatı səsləndi: “Əziz həm- və tənlər! Azərbaycan xalqı, respublikanın bütün və tən daş ları adın dan Azərbaycan SSRİ-nin suverenliyinin kobudcasına po - zulması və Bakı şəhərində fövqəladə vəziyyət elan edilməsi ilə bağlı qəti etirazımı bildirirəm. Azərbaycan xalqı öz oğul və qız- la rının faciəli surətdə həlak olmasını heç zaman heç kəsə ba ğış- lamayacaqdır…” 86 Bundan iki gün sonra, yəni yanvarın 22-də Azərbaycan SSRİ Ali Sovetinin sessiyası çağırılsa da Şeyxülislam həzrətləri bu sessiyada iştirak edə bilmədi. Çünki İsmayıl Şıxlı, Arif Mə- li kov, Arif Mansurov və başqalarının xahişi ilə Şeyxülislam Allah şükür Paşazadə Təzəpir məs ci din də şəhidlərin dəfn mə ra- si minə başçılıq edirdi. 85 Hüseynqulu Məmmədli. Qafqazda İslam və şeyxülislamlar. səh. 155-157. 86 Həmin mənbə, səh-158. Yüklə 3,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|