Hanklarda &uxgalteriya msoB

1.1-rasm. Banklarda hisob-operatsioB apparatiniog tarkibini Bamnnaviy ko‘riaishi



Bek-ofis — bankning tarkibiy qismi bolib, unda Front-ofis- da dastlabki nazoratdan o‘tgan va ijro uchun taqdim qilingan hujjatlar qayta nazoratdan o‘tkaziladi va bank buxgalteriya operatsiyalari amalga oshiriladi.
Bek-ofisning asosiy vazifasi Front-ofis tomonidan dastlabki nazoratdan o‘tkazilib, ma’qullangan barcha bank operatsiya- larini qaytadan joriy nazoratdan o'tkazib, ulami ikki yoqlama yozuv yordamida buxgalteriya registrlarida qayd etish va tegishli hisobotlar tayyorlashdan iborat.
Bek-ofis mijozlar bilan bevosita muloqotda bo'lmaydi, mijozlarning operatsiyalarini buxgalteriya hisobida aks ettirish bo‘yicha Front-ofis va bankning ichki moliyaviy-xo‘jalik operatsiyalarini buxgalteriya hisobida aks ettirish bo'yicha bank ma’muriyati bilan aloqada bo‘ladi. Bek-ofisga Bek-ofis boshlig‘i rahbarlik qiladi. Bek-ofisning boshligl bank bosh buxgalteriga bo'ysunib, u tomonidan amalga oshirilgan barcha buxgalteriya
ishlari va buxgalteriya hisobotlari bevosita bank bosh buxgalteri tomonidan nazorat qilib boriladi.
Front-ofis - bankning tarkibiy qismi bo‘lib, qonun hujjatlarida nazarda tutilgan bank operatsiyalarini amalga oshirishda bank mijozlari bilan bevosita muloqotda boigan holda unda barcha bank xizmatlarini ko'rsatuvchi xodimlar guruhi faoliyat yuritadi.
Front-ofisning asosiy vazifasi mijozlarga xizmat ko‘rsatishni tashkil qilish va ular yuzasidan shartnomalar tuzish, pul hisob- kitob hujjatlarini qabul qilish va rasmiylashtirish Itamda pul hisob-kitob operatsiyalarini o‘tganini tasdiqlovchi tegishli hujjatlami berishdan iborat.
Banklarning Bek-oils va Front-ofislarining tarkibiy tuzilishi quyidagi rasmda keltirilgan.

		/ \
Bosh buxgalter crrinbosad-		Bosh buxgalter o'rinbosari-
Bek-ofls rahbari		Front-ofis rahbari
°TZ		S 1 )

f - - . \ Казаа va hisob-kitob operalsiyalan bo'lmu,		r л r Yuridik shaxslarga xizmat ko’rsatuvd'u korporativ \
Khring va plastik kartochkalar emksiyasi bolmii;		bo’ Em;
Ssuda riepodt biumlar bo^imi,		Tismaniy ahaxsLarga diakaua bank xizmariari
Qiet el valutas! bilan operatsiyalar bo'limi;		ko’isatuvchi bo’hni.
Statisbk ma'Iuaiollar bo’iimi,		Chet el vaMaatdagi qperalsiyalarga xizmai.
Ichki xo^£jahk operalsiyalan bcflum,		korsaluvchi bo’tim;
Yakuniy nazorat bo‘lkm		Bankning ichki operatsiyaton fefepozit, kredit,
		i qimmadi qog'ozlar, valyula operalsiyaiari. . ) J

1.2-rasm. 0‘zbckiston baoklarida hisob-operatsion apparatini tirafisbining namunaviy ko‘rinishi

Yuqorida ta’kidlanganidek, bank hisob-operatsion apparati- ning tashkiliy tuzilishi va unda tashkil etiladigan bo'limlar son! amalga oshiriladigan operatsiyalar hajmiga va ularning avtomatlashtirilganlik darajasiga bog‘liq boiadi.

Ish hajmi kichik banklarda hisob-operatsion apparati bank- ning yaxlit bolinmasi sifatida faoliyat yuritishi mumkin, Bueda banklararo hisob-kitoblar, chet el valutasi bo’yicha operatsiyalar va bankning ichki hisobvaraqlari bo‘yicha operatsiyalarning hisobini yuritish maxsus bo'limlarga topshirilishi mumkin.
Banklaming hisob-operatsion apparati xodimlarining aniq vazifalari bank boshqaruvchisining buyrug‘i bilan tasdiqlanadi. Mas’ul ijrochi va nazoratchi buxgalterlar zimmasiga muayyan hisobvaraqlami yuritish ishlari yuklatiladi. Bitta mas’ul ijrochi bitta xo‘jalik yurituvchi subyektning barcha depozit va ssuda hisobvaraqlarini yuritadi, bu maxsus daftarda qayd etib boriladi.
Bank hisob-operatsion apparati xodimlari turli muhrlar, shtamplar va boshqa qat’iy hisobda turadigan hujjatlardan foydalanadi, ulaming but saqlanishi, mijozlar va begona shaxslar tomonidan foydalanishga yo‘l qo‘yilmasligi juda muhim hisoblanadi va umumiy nazoratni amalga oshirish bank bosh buxgalteri zimmasiga yuklatiladi.
Bosh buxgalter bank muhrlari va shtamplaridan foydalanayotgan mas’ul shaxslami familiyasi va lavozimi ko‘rsatilgan maxsus daftarda qayd etib boradi. Xodim mehnat ta’tiliga chiqqanda yoki boshqa sabablarga ko‘ra ishda bo‘lmagan hollarda unga biriktirilgan hisobvaraqlar, muhr va shtamplar boshqa xodimga topshiriladi va bu haqda maxsus daftarda tegishli yozuvlar bilan qayd etiladi.Daftar varaqlari raqamlangan, bog‘langan va bank muhri, bank rahbari hamda bosh buxgafterining imzolari bilan tasdiqiangan bohishi va bosh buxgalter seyfida saqlanishi lozim.

3.