29
Həmin gün sanki balaca qızcığaz kimliyini dərk etdi. O, həmin
gün dərsini də özündən narazı qalan şagird kimi danışdı. Sinif
yoldaşlarının üzünə də baxmadı.
Həqiqətin
bugünkü davranışı müəlliməsinin gözündən
yayınmamışdı. Ona görə də müəlliməsi ondan “nə olub qızım,
xəstələnmisənmi?” soruşanda Həqiqət için-için ağlamağa başladı.
O gündən Həqiqətin dəstəsi də ləğv olundu. Bir daha o
uşaqların çağırışına getmədi. Bundan sonra Həqiqət bütün
varlığıyla kitablara bağlandı və özüyçün hamıdan fərqli bir dünya
yaşamağa qədəm qoydu...
30
O, başqa bir dünya yaşayırdı...
“
Hələ uşaqkən mənim həyata baxışım başqalarından
tamamilə fərqlənirdi. Özümdən yaşca xeyli böyük olan
bacılarımın fikir və düşüncələriylə heç vaxt razılaşmırdım.”
H. Kərimova
Hələ 170 il bundan əvvəl görkəmli fransız filosofu və maarifçisi
Helvesti “Ağıl haqqında” əsərində insan zəkasının qüdrəti
qarşısında heyranlığını ifadə edib yazmışdı: “ Ey ağıl! Səninlə
insan zindanda da azaddır. Sən xoşbəxtliyin yolusan, xoşbəxtliyin
özüsən!” Filosofun dediyindən aydın olur ki, insan ağlının ecazkar
qüdrəti həqiqətən möcüzələr yaratmağa qadirdir.
Ağlın gücündən, zəkanın nurundan ilk növbədə əxlaqi kamillik
üçün, mənəvi zənginlik səltənəti yaratmaq üçün, maddi və mənəvi
sərvətləri artırmaq üçün istifadə olunmayıbdır.
Balaca Həqiqət də öz ağlının, zəkasının gücünə əmin idi.Amma
bu ağıl, zəka sahibini dərk edib başa düşən yox idi. Artıq məktəb
proqramları Həqiqəti qane etmirdi.O, əlavə ədəbiyyatlar əldə edib
oxuyurdu. Rafael de-Santinin əsərləri təbiət gözəlliyindən zövq
alan, onun yaratdığı təbii naxışlara heyranlıqla tamaşa edən
Həqiqətin daxili dünyasını silkələmiş, özündən asılı olmayaraq
balaca qızı özünə məftun etmişdi. Həqiqət hər dəfə Rafaelin
əsərlərini əlinə alanda incə duyum hissilə ilahi obrazların
əsrarəngiz gözəlliyinə qibtə hissi ilə baxardı. Sənətkarın rəng
dünyası balaca qızcığazı sanki əfsunlamışdı. O, bu rəsm
əsərlərindən aldığı mənəvi zövqü heç nədən ala bilmirdi. Təbiət
31
vurğunu olan qızcığaz öz-özünə düşünürdü: “Demək, ən gözəl
rəsm əsəri təbiətin özüdür.”
Həqiqətən də, Allahın min bir rəng bəxş etdiyi çiçəklərdən,
otlardan, firuzə göylərdən, mavi sulardan gözəl tablo yoxdur
həyatda. Təbiətin əsrarəngiz gözəlliyi önündə kiçik qızcığazın
uşaq dünyasında böyük bir dünya yaşayırdı. Bu dünya heç kəsə
məlum deyildi. Həmin dünyada yalnız balaca Həqiqət yaşayırdı və
çalışırdı ki, bu sirli aləmi ancaq özü kəşf etsin, ona özü sahib
olsun. İlk fəlsəfi anlayışlar da belə bir vaxtda balaca qızcığazın
şüuruna hakim kəsildi.
Onun iki dünyası vardı: böyük dünyası- səma, göy; kiçik
dünyası isə yer idi. Bəs insan kimdir? Necə yaranıb? Bu kamil,
mükəmməl bilik ona necə verilib? İnsanla təbiət vəhdət təşkil
edirmi?
Bu kimi müəmmalı fikirlər balaca qızcığazı narahat edir,
düşündüklərinin cavabını tezliklə tapmağa can atırdı.O, öz
hissləriylə baş-başa qalanda heç kəsi eşitmirdi. Bu qızıcığaz iç
dünyasından həyata, insanlara tamam başqa bir prizmadan baxırdı.
Onun yaşına uyğun olmayan hərəkətləri, böyüklərlə mübahisələrə
girişməyi, bacıları tərəfindən məzəmmət edilirdi. Qızcığaz da öz
növbəsində onu başa düşmədiklərinə görə bacılarını ürəyində
qınayırdı.Çünki bu qızcığaz heç kəsin yaşamadığı bir dünya
yaşayırdı özüyçün.O, hələ bir kimsəni buraxmadığı daxili aləminə
əvvəlcə özü səyahətə çıxmağı xoşlayırdı.Yalnız bu dünyada o
özünü rahat hiss edir, “öz gizli mücrü”sünə baxmaqdan mənəvi
zövq alırdı.Öz daxilinə işıq salmağı bacaran qızcığaz orada
olanları az-çox dürüst görməyə çalışırdı.Qızcığaz hamıdan
xəbərsiz “könül evi”ni özü qururdu yavaş-yavaş. Məşhur yazıçı
Heminqueyin vaxtilə dediyi sözləri o, sanki hardasa oxumuşdu elə
bil.
E.Heminquey yazmışdır:
“Mən müntəzəm işləyirəm, yazıram.
Bu vaxt mən ən çox iç dünyama, daxili aləmimə çəkilirəm.