rəhbərliyinin xarici siyasətimizin hüdudlarının genişlənməsinə verdiyi
mühüm əhəmiyyətin nəticəsidir. Hələ 2004-cü ildəki birinci müşavirə
zamanı qeyd olunduğu kimi 156 (indi 2006-cı ildə 160) ölkə ilə
diplomatik əlaqələr yaratmış Respublikamız bu ölkələrdə diplomatik
nümayəndəliklər açmalıdır.
Azərbaycanın daxili sabitliyi və beynəlxalq nüfuzunun art-
maşının nəticəsidir ki, 2006-cı il avqust ayı məlumatına əsasən Bakıda
iqamətgahı olan 30 səfirlik, 2 baş konsulluq, beynəlxalq təşkilatların 12
nümayəndəliyi, 7 fəxri konsulluq fəaliyyət göstərir. İqamətgahları başqa
şəhərlərdə olan 43 diplomatik nümayəndəliyin rəhbərləri də
Azərbaycanda akkreditə olunmuşdur.
Azərbaycan Respublikasının diplomatik xidmət orqanları
rəhbərlərinin ikinci müşavirəsinə qədərki iki ilin nəticələri təhlil
olunarkən aşağıdakılar bir daha xarici siyasətimizin konseptual məsələləri
kimi diqqəti cəlb etdi və onların dönmədən həyata keçirilməsi zərurəti
qeyd olundu:
1.
Diplomatik xidmət orqanları cənab prezident L Əliyevin
2004-cü il iyul ayında keçirilmiş birinci müşavirədə qarşıya qoyduğu
məsələlərə xüsusi əhəmiyyət vermiş, öz fəaliyyətlərini bu tələblər
əsasında qurmağa çalışmış, Azərbaycanın xarici siyasətini onun milli
maraqlan istiqamətində qurmağa müvəffəq olmuşlar.
2.
Ermənistan - Azerbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi
beynəlxalq təşkilatların diqqətinə daha fəal çatdırılmış, Avropa Şurasının
Parlament Assambleyası 2005-ci ildə qəbul etdiyi qətnamədə Azərbaycan
ərazisinin işqal edildiyi və orada etnik təmizləmə faktı təsdiqlənmiş,
İslam Konfransı Təşkilatının 3-cü zirvə görüşü və xarici işlər nazirlərinin
son 32-ci və Bakıda keçirilmiş 33-cü Konfranslarında Ermənistanın
Azərbaycana qarşı davam edən təcavüzü pislənmiş, üzv ölkələrin
Azərbaycanla həmrəyliyi bir daha təsdiq olunmuşdur.
Diplomatik xidmət orqanlarımızın birinci müşavirəsi (iyul 2004)
ilə ikinci müşavirəsi (avqust 2006) arasındakı dövrdə ölkəmizin ən böyük
problemi olan Ermənistan - Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin
sülh yolu ilə həlli sahəsində
20
müəyyən uğurlu danışıqlara cəhdlər edilsə də məsələnin tam həlli hələ
Azərbaycan diplomatiyasının əsas diqqət mərkəzində olmasını və
xalqımızın bir milyondan artıq qaçqın - köçgün vəziyyətinin ölkəmizin
xeyrinə həlli sahəsində xarici siyasətimizin ən aktual problemi kimi
diqqətdən bir an da yayınmamasını tələb edir. Azərbaycan prezidenti
diplomatik xidmət orqanlarımıza bu münaqişə ilə əlaqədar xüsusi
göstərişlər verərək qeyd etdi ki, Ermənistan - Azərbaycan münaqişəsinin
həlli məsələsinə dair danışıqlar Praqa prosesi çərçivəsində aparılmalıdır.
Bu isə o deməkdir ki, Ermənistanla danışıqlar mərhələli yolla aparıla bilər.
Bu mərhələlər hansılardır?
a)
Azərbaycan torpaqlarının işqalçı qüvvələrdən azad olunması
tələbi ilə ilkin mərhələli danışıqların aparılması və buna nail olunması;
b)
Qaçqın və köçgünlərin öz doğma torpaqlarına, o cümlədən
Dağlıq Qarabağa qaytarılması haqqında müzakirələr və bu məsələnin
əməli həllinə nail olmaq;
c)
Yuxarıdakı iki mərhələli məsələlərin həllindən sonra Dağlıq
Qarabağın statusu məsələsinə, əlbətdə, beynəlxalq hüquq normaları
əsasında və dünya təcrübəsinə uyğun olaraq, baxmaq.
3.
Azərbaycan xarici siyasət orqanlarının beynəlxalq təşkilatlarla
əlaqələri daha intensivləşmişdir. O cümlədən Azərbaycan
2006-
cı ildə BMT-nin insan hüquqları Şurasının ilk seçkilərində bu
mühüm qurumun üzvü seçilmişdir. Xarici ölkələrin dövlət və qeyri-
hökümət təşkilatları ilə sıx əlaqələr də diplomatiyamızın ciddi diqqətində
olmalıdır. Nəzərə almaq lazımdır ki, indi qeyri-hökümət təşkilatlan da
xeyli siyasiləşmişlər.
Bu təşkilatlardan da Azərbaycan xeyrinə səmərəli istifadə etmək
olar.
4.
Azərbaycan
terrorizmə^
mütəşəkkil
cinayətkarlığa,
narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsinə və s. təhlükəli cinayətlərə qarşı
BMT və Avroatlantik tərəfdaşlığı çərçivəsində beynəlxalq mübarizədə
iştirakını daha da fəallaşdırmışdır. Şübhəsiz ki, Azərbaycan diplomatiyası
günün bu təhlükəli reallıqları, o cümlədən
21
transmilli cinayətkarlığa qarşı mübarizədə Azərbaycannın fəal iştirakı
dünya ictimayyətinin nəzərinə daha geniş çatdırılmalıdır.
5.
Azərbaycan NATO ilə “Fərdi tərəfdaşlığın Fəaliyyət planı”
əsasında inteqrasiyası sürətlənməkdədir və bu prosesə bundan sonra da
önəm veriləcəkdir.
6.
Avropa qonşuluq siyasəti çərçivəsində Fəaliyyət planının
işlənib hazırlanması Avropa İttifaqı ilə Azərbaycanın tərəfdaşlığının
inkişafı davam etdirilmiş, Fəaliyyət planının razılaşdırılması artıq son
mərhələyə çatdırılmışdır. Azərbaycan bu istiqamətdə öz fəaliyyətini
davam etdirəcəkdir.
Prezident
İlham
Əliyev
Azərbaycanın
Avropa
üçün
əhəmiyyətindən bəhs edərkən demişdir: “Azərbaycan bütövlükdə Avropa
üçün çox önəmli ölkəyə çevrilir. Çünki, həm coğrafi vəziyyətimiz, eyni
zamanda, təbii sərvətlərlə zəngin olmağımız, son müddət ərzində dünyada
enerji təhlükəsizliyi məsələlərinin kəskinləşməsi və ön plana çıxması,
şübhəsiz ki, Azərbaycanın nə qədər önəmli ölkə olduğunu bir daha sübut
edir”. Digər beynəlxalq təşkilatlarla, o cümlədən MDB, GUAM, Avropa
Şurası və s. ilə səmərəli əməkdaşlığın inkişafı məsələləri də
diplomatiyamızın gündəlik fəaliyyət təlabatı olmalıdır.
7.
Son iki il ərzində Azərbaycanın ABŞ-la münasibətləri daha da
yaxşılaşmışdır, xüsusilə Azərbaycan prezidentinin 2006-cı ildə ABŞ-a
səfərindən sonra əlaqələrimizdə yeni səhifə açılmış və münasibətlərimizin
inkişafına təkan vermişdir. Azərbaycanın strateji partnyoru olan ABŞ-la
münasibətlərimiz daha fəallaşmalı və Azərbaycanın milli maraqlarına
daha səmərəli cavab verməlidir.
8.
Azərbaycanın qonşu Rusiya, iran^ qardaş Türkiyə, Ərəb
ölkələri, İndoneziya, Pakistan, Mərkəzi Asiya dövlətləri və s. ilə əlaqələri
daha da möhkəmlənmişdir. Bu ölkələrin bəzilərinə, məs. Türkiyə, İran,
Qazaxıstan, Özbəkistan, Rusiya və s. kimi dost ölkələrə Azərbaycan
prezidentinin səfərləri nəticəsində əlaqələrimiz daha faydalı məcraya
yönəlmişdir. Azərbaycanın bu və başqa ölkələrlə hərtərəfli əlaqələri xarici
siyasətimizin mərkəzində durmalıdır. Bizim diplomatiyamız bu və başqa
ölkələrdə uğurlarımızı
22
Dostları ilə paylaş: |