2
KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Hozirgi sharoitda jahon xo’jaligi
aloqalari tizimida
glaballashuv va integrastiyalashuv jarayonlarning jadallashuvi, mamlakatlar milliy
iqtisodiyotlari o’zaro aloqalarining va o’zaro bog’liqliklarining
kuchayishi
zamonamizning eng muhim hususiyalaridan biriga aylanmoqda. Glaballashuv,
ma’lumki, ishlab chiqarish, axborotlar almashinuvi, savdo, transport va boshqa xizmat
ko’rsatish sohalaridagi mamlakatlararo aloqalarda namoyon bo’ladi. Bu jarayonlarda
mustaqil
O’zbekiston ham faol ishtirok etmoqda. Milliy iqtisodiyotni
modernizastiyalash va isloh etish, to’g’ridan-to’g’ri chet el investistiyalarini jalb etish
va xorijiy sarmoyalarga qulay
investistion muhit yaratish, mamlakatimiz tovar ishlab
chiqaruvchilari bilan chet el firmalari o’rtasidagi uzoq muddatli barqaror sheriklik
munosbatlarini shakillantirish O’zbekiston Respublikasida amalga oshirilayotgan
tashqi iqtisodiy siyosatning mohiyatini tashkil etadi.
Bugungi kunda globalizastiya xaqida 100 lab kitob va 1000
lab maqolalar
bag’ishlangan. U erda globalizastiya to’g’risida olimlar, siyosatchilar, biznessmenlar
va jurnalistlar munozara yuritganlar. Bu munozaralar qamrovi juda keng hususan
globallizastiya nima u qachon boshlangan, uning jamiyatdagi
boshqa jarayonga
munosabati shuningdek yaqin va uzoq kelajakdagi asoratlari va istiqbolllari xaqida
fikrlar bildirilgan.
O’zbekistonda amalga oshirilayotgan ijtimoiy-iqtisodiy islohotlarning asosiy
maqsadi iqtisodiyotning barcha tarmoqlarida ishlab chiqarish samaradorligini oshirish
orqali mamlakat aholisini munosib turmush tarzi bilan ta’minlash
va insonlar
farovonligini muttasil oshirib borishdan iborat. Jahon xo’jalik tizimida globallashuv va
xalqaro integrastiya jarayonlari chuqurlashib borayotgan bugungi kunda milliy
xo’jaliklarning jahon iqtisodiyotiga bog’liqligi oshib bormoqda. Bunday sharoitda esa
har qanday mamlakat, shu jumladan O’zbekiston o’z ichki
imkoniyatlari va qiyosiy
3
afzalliklariga asoslangan holda jahon xo’jalik tizimi bilan oqilona integrastiyalashishga
va jahon iqtisodiyotida o’ziga xos o’rin egallashga alohida e’tibor qaratadi.
Respublikamiz mustaqillikka erishgan dastlabki yillardan boshlab tashqi iqtisodiy
aloqalarni yo’lga qo’yishga, mamlakatlar va xalqaro bank-moliya tashkilotlari bilan
teng huquqli va manfaatli hamkorlik yo’nalishlarini ishlab chiqish va mustahkamlashga
ustuvor vazifalardan biri sifatida qarab kelmoqda. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti
SH.Mirziyoyev ta’kidlaganidek, «Jahon xo’jaligi bilan integrastiyalashmasdan, tashqi
iqtisodiy faoliyatni rivojlantirmasdan va rivojlangan mamlakatlar bilan o’zaro
manfaatli munosabatlarni yo’lga qo’ymasdan turib biz ko’zlagan maqsadimizga erisha
olmaymiz»
1
.