O.HENRİ
Cim anlaşılmaz baxışlarla otağı seyr etdi.
-
Deməli, artıq sənin hörüklərin yoxdur? - o, mənasız bir
inadkarlıqla yenə də soruşurdu.
-
Axtarma, onlan tapa bilməyəcəksən, - Della dedi, - mən ki
sənə deyirəm: onlan satmışam - kəsdim və satdım. Bu gün Milad
axşamıdır, Cim. Mənimlə mehriban ol, çünki sənə görə belə etmişəm.
Bəlkə də, başımdakı tüklərin sayını hesablamaq olar, - qadın davam
etdi və onun mehriban səsi dəyişib dddi ahəng aldı, - lakin heç kim,
heç kim sənə olan sevgimin ölçüsünü təyin edə bilməz! Kotletləri
bişirim, Cim?
Beləliklə, Qm özünə gəldi. O, Dellanı qucaqladı. Bir az dddi
olaq və bir neçə saniyəlik hansısa başqa məsələləri gözdən
keçirməklə məşğul olaq. Hansı çoxdur - həftəyə səkkiz dollar, yoxsa
ilə bir milyon? Riyaziyyatçı da, müdrik də sizə səhv cavab verəcək.
Sehrbazlar qiymətli hədiyyələr gətirmişdilər, amma onlann arasında
bir şey yox idi. Hər halda, bu dumanlı eyhamlara sonra aydınlıq
gətiriləcək.
Cim paltosunun dbindən bir bağlama çıxardı və masanın üstünə
tulladı.
-
Məni yanlış anlama, Dell, - o dedi, - heç bir saç düzümü məni
öz qadınımdan soyuda bilməz. Amma bu bağlamanı aç, o zaman
anlayarsan ki, nə üçün əvvəlcə bir az karıxdım.
Ağ əllər tələsik bağlamanın ipini qırdı və kağızını ardı. Hey-
rətdən doğan çığırtı, ardınca isə - əfsuslar olsunl - qadınlara məxsus
göz yaşlan və iniltilər. Ev sahibinin ehtiyatında olan bütün
sakitləşdirici vasitələrdən yubanmadan istifadə etmək lazım gəldi.
Çünki masanın üstündəki daraq idi. Həmin daraq dəstini - biri
arxada, ikisi yanda - Della artıq çoxdan Brodvey vitrinlərinin birində
görüb bəyənmişdi. Qeyri-adi, əsl bağa çanağından hazırlanmış bu
daraqların kənarlan onun şabalıdı saçları kimi panltılı daşlarla
bəzədilmişdi. Onlar bahalı idi, - Della bunu bilirdi, - və onlara sahib
olmaq arzusunu həyata keçirməməsi ucbatından ürəyi çox ağnmışdı.
Daraqlar indi ona məxsus olsa da, artıq gözəl hörükləri yox idi ki,
həsrətində olduğu panltı onlan bəzəyə bilsin.
14
downloaded from KitabYurdu.org
VOLXVLARIN HƏDİYYƏSİ
Buna baxmayaraq, o, daraqlan sinəsinə basmışdı və özündə güc tapıb
başını qaldırdığı zaman göz yaşlan içində gülümsədi:
-
Mənim saçlarım tez uzanır, Cim!
Bu zaman qadın üstünə qaynar su tökülmüş pişik balası kimi qəflətən
yerindən sıçrayıb ucadan dedi:
-
Ah, aman Allah!
Axı Cim hələ də onun füsunkar hədiyyəsini görməmişdi!.. O, ovcunun
içində gizlətdiyi zənciri tələsik ona uzatdı. Qiymətli metal, sanki, onun
çılğın və səmimi sevincinin şüalan altında rəqs edirdi.
-
Məgər gözəl deyil, Cim? Bunu tapana kimi bütün şəhəri
dolaşmışam. İndi istəsən, gündə yüz dəfə saata baxa bilərsən. Saatını mənə
ver görüm. Onlann birlikdə necə göründüyünə baxmaq istəyirəm.
Amma Cim onun dediyinə əməl etmək əvəzinə taxta uzanıb əllərini
başının altına qoyaraq gülümsədi.
-
Della, - o dedi, - indi biz hədiyyələrimizi müvəqqəti olaraq
gizlətməliyik ki, bir qədər dincələ bilsin. Onlar bu dəqiqə bizim üçün çox
dəyərlidir. Mən saatı satdım ki, sənin üçün bu daraqları ala bilim. İndi isə
kotletləri bişirməyin əsl vaxtıdır.
Uşaq evindəki körpələrə hədiyyələr gətirən Volxvlar həmin şəxslərdir
ki, onlar, məlum olduğu kimi, müdrik, həm də təəccüb doğuracaq dərəcədə
müdrik adamlardırlar. Milad hədiyyələrini onlar dəb halına salıblar, özləri
necə müdrik idilərsə, hədiyyələri də elə idi. Hətta yaramadıqları halda
dəyişdirilməsi də mümkün idi. Mən isə sizə səkkiz dollarlıq mənzildə
yaşayan və heç bir müdrikliyə sığmayan tərzdə bir-birinə ən dəyərli
sərvətlərini qurban verən iki səfeh uşaq barədə o qədər də maraqlı olmayan
əhvalat danışdım. Amma zəmanəmizin müdriklərinə məlum olsun ki, bu iki
nəfər bəxşiş verənlərin ən ağıllısı idi. Bəxşiş verənlər və qəbul edənlər
arasında yalnız onlara bənzəyənləri həqiqətən ən müdrikdirlər; hər zaman və
hər yerdə. Volxvlar elə onlardırlar.
15
downloaded from KitabYurdu.org
O.HENRİ
İNCƏSƏNƏTƏ SEVGİDƏN
İncəsənəti sevirsənsə, qurban verməkdən qorxmamalısan.
İlkin şərt budur. Hekayəmiz bu şərtin, eyni zamanda da, onun
təkzibinin nəticəsi olaraq meydana gəldi. Bu hekayə məntiq nöqteyi-
nəzərindən orijinal və yeni, ədəbi üslubuna görə isə Böyük Çin
səddindən azca qədim olacaq.
Orta Qərbin əsrlik palıd ağadan arasında və yastı düzənliklərində
böyüyən Co Lerrebinin təsviri sənətə böyük yanğısı vardı. O, altı
yaşında ikən kartonun üstündə şəhərin suçıxardan qurğusunu və onun
yanından tələsik ötən mötəbər bir sakinini təsvir etmişdi. Yaradıcılıq
səyinin məhsulu olan bu şəkil çərçivəyə salınmış, dənələri tək-tək
sıralanmış qarğıdalı qıçası ilə yanaşı aptekin pəncərəsinə
qoyulmuşdu. Co Lerrebinin iyirmi yaşı tamam olanda isə o,
qalstukunu rahatca bağladı, kəmərini tarım çəkdi və doğma şəhərini
tərk edərək Nyu-Yorka yollandı.
Diliya Keruzer cənubda, şamağacı ilə əhatə olunmuş kənddə
yaşayırdı və onun fortepianonun altıoktavalıq dillərindən çıxardığı
səslər qohumlannın qəlbində elə böyük ümid yaratmışdı ki, məhz
onlann köməyi ilə pul daxılına “musiqi təhsilini tamamlamaq”
məqsədilə “Şimala” getmək üçün kifayət qədər pul yığılmışdı. Amma
təhsilini necə tamamlayacaqdı - bunu qohumlar əvvəlcədən bilə
bilməzdilər... Belə ki, hekayəmiz elə bundan bəhs edəcək.
Co və Diliya studiyada rastlaşdılar. Rəssamlığı və musiqini
öyrənən cavanlar işıq və kölgə, Vaqner, musiqi, Rembrandtın
əsərləri, rəsmlər, divar kağızları, Valdteyfel, Şopen və Ulonqa barədə
söhbət etmək üçün bura yığışırdılar.
Co və Diliya bir-birinə vurulmuşdu, ya da bir-birindən
xoşlanırdılar - zövqünüzə hansı uyğundursa, onu da qəbul edin -və
vaxt itirmədən izdivaca girdilər. Çünki (yuxanda qeyd olunanı
yadınıza
salın) İncəsənəti sevirsənsə, qurban verməkdən
qorxmamalısan.
16
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |