Innovatsiyalar vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universitet
2.4. Ekologik siyosatining mohiyati, turlari va vazifalari Ekologik muammolarning chuqurlashuvi xalqaro va milliy darajada
tabiiy va ekologik muvozanatni taʼminlashga qaratilgan maqsadli siyosat
olib borish zarurligini taqozo etmoqda. XXI asr boshlarida bir
mamlakatdagi ekologik muammo dunyo muammosiga aylanib bormoqda,
chunki ekologik inqiroz bir joyda toʻxtab turmaydi va dunyo boʻylab keng
tarqaladi.
Ekologik siyosat ekologik vaziyatni boshqarish va mamlakatdagi
tabiiy resurslardan oqilona foydalanishga qaratilgan ijtimoiy-iqtisodiy va
institutsional chora-tadbirlar tizimidir. Bunda ekologik strategiya atrof-
muhitni muhofaza qilish va tabiiy resurslardan foydalanish sohasida amalga
oshirilishi zarur maqsad va vazifalar yigʻindisi sifatida belgilanadi.
Ekologik siyosat miqyosiga koʻra global, davlat, mahalliy va korxona
darajasida amalga oshirilishi mumkin.
Global miqyosda amalga oshiriladigan ekologik siyosat ijtimoiy-
iqtisodiy rivojlanish, tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va ularni
mamlakatlar oʻrtasida taqsimlashda ekologik cheklovlar qoʻyish bilan
bogʻliq chora-tabirlarni oʻz ichiga oladi.
Davlat miqyosida olib boriladigan ekologik siyosat mamlakat
hududining ekologik holati bilan bogʻliq afzalliklar va kamchiliklarga
asoslangan ijtimoiy-iqtisodiy siyosat chora tadbirlarni oʻz ichiga oladi.
Mintaqaviy darajada amalga oshirilayotgan ekologik siyosatda davlat
tomonidan mamlakatning muayyan mintaqalaridagi ekologik vaziyatni
yaxshilashga qaratilgan siyosat tushuniladi.
Mahalliy darajada amalga oshiriladigan ekologik siyosat ekologik
monitoring oʻtkazish atrof-muhit muhofazasiga oid qonunchilik ijrosini
nazorat qilish, mahalliy ekologik dasturlar va loyihalarni ishlab chiqish
bilan bogʻliq chora-tadbirlarni oʻz ichiga oladi.
Ijtimoiy qadriyatlar tizimida ekologiya ustuvor yoʻnalishiga
aylanganidan keyin korxonalar uzoq muddatli rivojlanish rejalarida atrof-
muhit muhofazasiga alohida eʼtibor qaratishlariga toʻgʻri keladi. Bu
vaziyatda atrof-muhitni ifloslanishiga olib keladigan ayrim xoʻjalik
yurituvchi subyektlar, jumladan sanoat korxonalari darajasida ekologik
40
siyosatni shakllantirish va amalga oshirish muammolariga katta eʼtibor
qaratilishi zarur.
2.2-jadval
