“İyirmi il məcburi
Yüklə 463,29 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bu günkü ictimai əlaqələr
- Məcburi köçkünlərin ehtiyacları barədə qavrayışlar və yardım strategiyaları
32 “İyirMi iL MəcBuri KöçKünMü oLAr?” hara qaçasan, nə edəsən və ya bundan sonra necə yaşayasan, uşaqlarını necə böyüdəsən …” o, yerli insanların onun ailəsinə necə köməklik etdiklərini yada salır və qeyd edir ki, uşaqları döşəmədə yatanda bağçanın müdiri onlara döşək və yorğan vermişdir. “onlar bizə hörmət edirdilər və çox köməklik ediblər”. Bununla belə, məcburi köçkünlər qeyd edirlər ki, yerli əhalinin heç də hamısı onları xoş qarşılamamışdır. onlar düşünürlər ki, köçkünlükdən sonrakı ilkin dövrlərdə olan əlaqələr indikindən daha gərdin idi. Xocalıdan olan məcburi köçkün qadının dediklərindən:
Məcburi köçkünlər və onların məskunlaşdıqları yerli icmaların eyni etnik, dil və milli adətləri paylaşması hər iki icma arasında dialoqun baş tutmasına kömək edir. Fokus qruplarda iştirak etmiş bütün məcburi köçkün iştirakçılar qeyd etmişlər ki, onların yerli icmalar arasında dostları və həmkarları vardır. Bir qayda olaraq toy və yas mərasimlərində on- lar bir araya gəlirlər. hər iki icmadan olanlar arasında baş tutmuş nikahlar barədə statis- tik məlumatlar olmasa da, səfər edilən bütün icmalarda belə nümunələr mövcud idi. Bəzi məcburi köçkünlər hesab edirlər ki, bu cür qarşılıqlı nikahların sayı getdikcə artır: “Əvvəlcə onlar bizə qarşı bir az şübhə ilə yanaşırdılar. Ancaq indi görürlər ki, gənc məcburi köçkünlər fəaldır və zəhmətkeşdirlər və ona görə də məcburi köçkünlərlə ailə qurmağa üstünlük verirlər. Bakıdan olan yerli qızlarla müqayisədə bizimkilər daha fəaldır və səhər tezdən ev işlərini görməyə başlayırlar” – pirşağıda yaşayan əslən Xocalıdan olan məcburi köçkün qadın. eyni zamanda bəzi məcburi köçkünlər, xüsusən də şəhərlərdə yaşayanlar özlərini sosial cəhətdən təcrid olunmuş hesab edirlər. onlar yerli icma ilə olan əlaqələrinin normal, lakin yaxın olmadığını qeyd edirlər. Bəziləri məcburi köçkün olduqlarına görə təhqir olunduqları hadisələri danışdılar: “Biz özümüzü cəmiyyətin tam hüquqlu üzvləri kimi hiss etmirik. Biz cəmiyyətin sahibsiz “ştatdankənar” üzvləriyik. Necə deyərlər, ‘Gözdən uzaq, könüldən iraq’” – pirşağıda yaşayan əslən Xocalıdan olan məcburi köçkün qadın. “Bir dəfə bir ananın öz uşağına ‘Ağlama yoxsa səni qaçqına göstərəcəm’ deyə qorxutduğunu eşitdim’” – Bakı şəhərindəki yataqxanada yaşayan əslən Ağdamdan olan məcburi köçkün qadın. “Biz dəfə bir yerli sakinlə mübahisəmiz düşdü və o mənə dedi: Ermənilər sizə 65 Bakı şəhərinin yaxınlığındakı pirşağı qəsəbəsində yaşayan məcburi köçkün xanım ilə fokus qrup müsahibə, sentyabr, 2011. 33 AzərBAycAndA MəcBuri KöçKünLər və yerLi əhALinin etdiklərinə görə onlara təşəkkür düşür, siz bundan da pisinə layiqsiniz” – Gəncə şəhərindəki yataqxanada yaşayan əslən Kəlbəcərdən olan məcburi köçkün kişi. yerli şəhər sakinləri də hesab edirlər ki, uzun müddət köçkünlük şəraitində yaşasalar da məcburi köçkünlər ‘yad’ olaraq qalıblar, onlar yaşadıqları icmalara tam şəkildə inteqra- siya edə bilməyiblər. əksəriyyəti kənd yerlərindən gəldiklərinə görə onlar şəhərdəki şəraitə uyğunlaşa bilməmişlər və daha çox təsərrüfatla məşğul olmağa həvəslidirlər. Xüsusilə Bakı şəhərindəki yerli sakinlər hesab edirlər ki, iş dalınca digər əyalətlərdən şəhərə üz tutan məcburi köçkünlər və miqrantlar özləri ilə kənd təcrübəsini də gətirirlər. Məcburi köçkünlərin məskunlaşdıqları yataqxanaların yaxınlığında yaşayan yerli sakinlər səs-küy, səliqəsizlik və sanitariya şəraitinin pis olmasından şikayət edirdilər. yaşayış şəraitini yaxşılaşdırmaq üçün burada yaşayan məcburi köçkünlərin çoxu balkonlara kran suyu çəkiblər və çirkab suların mərkəzi kanalizasiya sisteminə tökülməsi üçün özləri küçə boyu açıq vəziyyətdə axan kanalizasiya sistemi çəkiblər. eyni zamanda bəzi yerli sakinlər qeyd edirlər ki, məcburi köçkünlərin məskunlaşdıqları rayonlardakı təhlükəsizlik ümumilikdə yaxşılaşmışdır.
yerli sakinlər məcburi köçkünlərin payına düşən və hələ də çəkdikləri çətinliklərini anlayır və onların hansı şəraitdə bu yerlərə gəldiklərini nəzərə alaraq, qonşuluqda yaşayanlarla əlaqə qurmağın lazım olduğunu dərk edirlər: “Onlar öz istəkləri ilə bura gəlməyiblər. Onlar qoyub gəldiklərinin hamısını burda tapa bilməyiblər …” – Gəncə şəhərindən olan yerli xanım. “Onlar yaxşı insanlardır; Mən həmişə onlardan ərzaq malları alıram. Onlar dürüst adamlardır və heç vaxt tərəzidə aldatmırlar. Mən onlardan narazı deyiləm. Nə də olmasa biz hamımız insanıq …” – Bakı şəhərindən olan yerli xanım. Məcburi köçkünlərin ehtiyacları barədə qavrayışlar və yardım strategiyaları rəsmi diskursda məcburi köçkünlər ‘məzlum’, ‘yazıq’ və xüsusi yardıma ehtiyacı olan şəxslər kimi təsəvvür edilir. Məcburi köçkünlər elə güman edirlər ki, “kənardan gələnlər” – müxtəlif yardım təşkilatlarını, xarici təşkilatları və ya medianı təmsil edən nümayəndə heyətləri gələndə hökumət istəyir ki, onlar müdafiəsiz görkəmdə olsunlar. Məcburi köçkünlərin ictimai obrazı və onların gündəlik reallıqları arasında baş verən hər hansı uyğunsuzluq yerli sakinlərin narazılığına və müəyyən qədər paxıllığına səbəb olur. onlar iqtisadi vəziyyətindən asılı olmayaraq məcburi köçkünlərə verilən imtiyazları narazılıqla qarşılayırlar:
Yüklə 463,29 Kb. Dostları ilə paylaş:
|