37
PAKLAYICILAR
................................
................................
........................
............................................................................................................................................
3-GÜN
ƏŞ
M
əsələ: 192. Günəş, beş şərt daxilində yeri, binanı və binada
işlənən qapı-pəncərəni, həmçinin divara vurulan və binanın bir
hiss
əsi sayılan mıxı (kəndir bağlamaq üçün vurulan mıx xaric
olmaqla) pak edir:
1-N
əcis şey yaş olsun; (Günəşin onu qurutması üçün); hətta
başqa şeyə toxunacağı təqdirdə, onu yaş etməyəcək qədər də olsa.
Dem
əli, quru olsa, günəşin onu qurutması üçün, gərək onu bir
vasit
ə ilə yaş etsinlər.
2-N
əcasətin eyni (zərrələri) o şeyin üstündə olsa, günəşin onun
üz
ərinə saçmasından qabaq, onu aradan qaldırsınlar;
3-Gün
əş şüalarının qarşısını bir şey almasın; deməli, əgər günəş
p
ərdə, bulud və s. kimi şeylərin arxasından düşüb nəcis şeyi
qurutsa, pak olmaz. Amma bulud, çox nazik olub gün
əşin
saçmasınin qabağını almazsa, eybi yoxdur.
4-Gün
əş təklikdə nəcis şeyi qurutmuş olsun; deməli, əgər, misal
üçün, n
əcis şey külək və günəşin vasitəsilə qurusa, pak olmaz.
Amma kül
ək çox az olsa və həmin “şeyin qurudulmasına cüzi
köm
ək edib” deyilməsə, eybi yoxdur.
5-Gün
əş, nəcis hopmuş binanı və tikilini, bir dəfəyə qurutsun;
dem
əli, nəcasət dəymiş bina və yerə günəş bir dəfə saçıb onun üst
t
ərəfini və ikinci dəfə isə onun altını qurutsa, təkcə onun üst tərəfi
pak olur v
ə alt tərəfi isə nəcis olaraq qalır. Həmiçinin, yer ilə nəcis
olmuş binanın aralarında fasilə olmaması şərtdir; məsələn: nəcis
olmuş şeyin daxilinə, hava kimi bir şey və ya pak bir cism ilə
fasil
ə düşməsin. Günəşin düşdüyü yerin, yaxud binanın üzü ilə
daxili arasında hava və yaxud başqa pak bir şey fasilə salmasın.
M
əsələ: 193. Nəcis həsirin günəş vasitəsi ilə pak olması,
işkallıdır. Amma bitgi, ağac və meyvəsi günəş vasitəsi ilə pak
olur.
M
əsələ: 194. Əgər günəş, nəcis torpağa saçsa və insan günəşin
düşdüyü vaxt həmin yerin yaş olub-olmamasında şəkk etsə və ya
38
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
onun n
əminin günəş vasitəsilə quruyub-qurumamasında şəkk etsə,
o torpaq n
əcisdir. Həmçinin, əgər insan günəşin saçmasından
qabaq n
əcasətin eyninin aradan qalxıb-qalxmamasında, yaxud
gün
əşin ona saçmasının qabağını alacaq maneənin olıb-
olmamasında şəkk etsə, (o torpaq nəcisdir).
M
əsələ: 195. Əgər günəşin şüası, nəcis divarın bir tərəfinə
düşsə, onun düşmədiyi digər tərəfi pak olmur.
4-
İSTİHALƏ (
B
İR HALDAN BAŞQA HALA KEÇMƏK
)
M
əsələ: 196. Əgər nəcis şeyin cinsi (zatı), dəyişilib başqa bir
pak şeyə çevrilsə, pak olar. Belə dəyişikliyə istihalə deyilir;
m
əsələn: it duzlağa batıb duza çevrilsə, paklanar. Amma, cinsi
d
əyişilməsə; məsələn: nəcis buğdanı üyüdüb un etsələr, yaxud
çör
ək bişirsələr pak olmaz. Əgər nəcis olmuş şey istihalə olarsa
onun pak olması işkallıdır. Ehtiyat-vacibə görə ondan çəkinmək
lazımdır. Məsələn, nəcis olmuş ağac yanıb kül olarsa ondan
ç
əkinmək lazımdır.
M
əsələ: 197. Nəcis palçıqdan hazırlanan kuzə və buna bənzər
şeylər nəcisdir. Ehtiyat-vacibə görə nəcis odundan əldə edilən
kömürd
ən çəkinsinlər.
M
əsələ: 198. İstihalə olub-olmaması məlum olmayan nəcis şey,
öz n
əcisliyində qalır.
5-ÜZÜM SUYUNUN ÜÇD
Ə İKİ HİSSƏSİNİN
AZALMASI
M
əsələ: 199. Od üzərində qaynayan üzüm suyunun üçdə iki
hiss
əsi azalınca qaynaylb bir hissəsi qalarsa, pak və halal olur.
Amma 114-ci m
əsələdə deyildiyi kimi daha üstün nəzər budur ki,
n
əcis olmur. Əgər öz-özünə qaynayarsa ehtiyat-vacib budur ki,
t
əkcə sirkəyə çevrilməsi ilə halal olur.
39
PAKLAYICILAR
................................
................................
........................
............................................................................................................................................
M
əsələ: 200. Əgər üzüm suyunun iki hissəsi qaynamadan
azalarsa, qalanı qaynadığı halda pak, içilməsi isə ehtiyata əsasən
haramdır.
M
əsələ: 201. Üzüm suyunun qaynayıb-qaynamaması məlum
olmasa halaldır.
M
əsələ: 202. Əgər misal üçün, bir qora salxımında bir-iki üzüm
gil
əsi olsa, o salxımdan alınan suya qora deyilərsə və üzümün
şirinliyindən onda əlamət qalmadığı halda qaynayarsa, pak və
yeyilm
əsi halaldır.
M
əsələ: 203. Əgər bir gilə üzüm ocaqda qaynayan bir şeyə
düşüb qaynayarsa, yeyilməsinin haram olmasına baxmayaraq
pakdır.
M
əsələ: 204. Əgər bir neçə qabda şirə bişirmək istəsələr,
k
əfgiri, qaynanmış qazanlara salmağın eybi yoxdur.
M
əsələ: 205. Qora, yaxud üzüm olması məlum olmayan
gil
əmeyvə qaynasa, haram olmaz.
6-
İNTİQAL (
B
İR YERDƏN BAŞQA YERƏ NƏQL
OLUNMA
)
M
əsələ: 206. İnsanın, yaxud atıcı qanı olan, yəni damarı
şəxsildikdə qanı sıçrayışla çölə çıxan heyvanın qanı və həmçinin
v
ə s. nəcasətlər, atıcı qanı olmayan heyvanın bədəninə gedib o
heyvanın qanı hesab olunsa, pak olur. Buna intiqal deyilir.
Dem
əli, zəlinin insanın bədənindən çəkdiyi qana “zəli qanı deyil,
insan qanıdır” deyildiyinə görə nəcisdir.
M
əsələ: 207. Əgər bir şəxs, bədəninə qonmuş ağcaqanadı
öldürs
ə və ondan çıxan qanın öz qanı, yaxud ağcaqanadın qanı
olmasını bilməsə, pakdır. Həmçinin, əgər həmin qanı ondan
əmdiyini bilsə, amma ağcaqanadın bədənindən hesab olunsa, yenə
d
ə pakdır. Amma ağcaqanadın onun qanını çəkməsi ilə öldürməsi
arasındakı zaman fasiləsi çox az olsa, (nəticə etibarı ilə) insan
qanıdır deyilsə, nəcisdir. Həmçinin, insan və ya ağcaqanadın qanı
Dostları ilə paylaş: |