Kisaltmalar
Yüklə 368,16 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Gebelik haftası >38 hafta 8 Gebelik haftası 35 0/7–36 6/7 hafta ve iyi
- 3.4d.1 Kan grupları ve kan ürünü
- O Rh (+) A Rh (-) B Rh (-) O Rh (-) O Rh (-)
- 3.4d.4 Miktarın hesaplanması
- Omuz göbek uzaklığı (cm) Alt düzey arter kateterizasyonu
26 3.4b Serum albumin düzeyi ve B/A oranı Lipofilik özelliği nedeniyle konjüge olmamış serbest bilirubin (albumine bağlı olmayan veya gevşek olarak bağlı olan bilirubin) kan-beyin bariyerini geçebilir. Albumin düzeyleri düşük olduğunda serbest bilirubin düzeyi artacağından daha düşük bilirubin düzeylerinde kernikterus gelişme riski vardır. Serum albumin düzeyi 3 gr/dl’nin altında ise bebek riskli kabul edilir ve tedavi sınırı ona göre belirlenir. B/A oranı tek başına kan değişimi kararı vermek için kullanılmaz ancak, kan değişimi kararı verilen bebeklerde STB düzeyleri ile birlikte, tedavi kararını desteklemek için kullanılır (Tablo 4). 7 Albumin infüzyonu önerilmez. 71 Şekil 5
. ≥35 hafta bebeklerde postnatal yaşa göre kan değişimi sınırları. 7 Risk faktörleri: İzoimmün hemolitik hastalık, G6PD eksikliği, asfiksi, belirgin letarji, ısının korunamaması, asidoz, sepsis, albumin < 3 gr/dl (eğer ölçülürse). Tüm risk faktörleri ekarte edilmedikçe bebek riskli sayılır. Tedavi kararı verilirken direkt bilirubin total bilirubinden çıkarılmaz, total bilirubin düzeyi kullanılır. Tablo 4.
Bebeğin bulunduğu risk kategorisine göre kan değişimi planlanması gereken bilirubin/albumin oranı 30 25 20 15 10 Total Serum Bilirubin (mg/dl) µmo/L
24 sa 48 sa
72 sa 96 sa 5 gün 6 gün 7 gün
YAŞ 513
428 342
257 171
Düşük riskli bebekler (≥ 38 hf ve iyi) Orta riskli bebekler (≥ 38 hf + risk faktörleri veya 35-37/6 hf ve iyi) Yüksek riskli bebekler (35-37/6 hf + risk faktörleri) Risk kategorisi Kan değişimi planlanması gereken B/A oranı STB mg/dl/Alb, g/dl Gebelik haftası >38 hafta 8
7.2
6.8
27 3.4c Kan değişimi hazırlığı, malzemeler Kan değişimi bu konuda tecrübeli kişilerce yapılmalıdır. Kan değişimi sıcak ortamda yapılır, ısı kaybının engellenmesi için işlem açık yataklarda gerçekleştirilir. Bebek aç bırakılmaz, gerekirse uygulama öncesi mide nazogastrik sonda ile boşaltılır. Bebeğin kolları ve bacakları, işlemi aksatmayacak şekilde stabilize edilir. Reanimasyon malzemeleri hazırlanır (oksijen, ambu, adrenalin vb.). Bebek işlem boyunca monitorize edilir ve kan değişimi öncesi, işlem sırasında ve sonrasında yoğun FT’ye devam edilir. İşlem öncesi aileden mutlaka onam alınır. Malzemeler: 5-8 F göbek kateteri, “Luer-Lok” enjektör, 1 adet kan, 1 adet serum seti, bebekten alınan kanın atılacağı torba, 2 adet üçlü musluk, ölçüm için cetvel 3.4d Seçilecek kanın özellikleri Genellikle kan bankası tarafından eritrosit ile plazma hematokrit düzeyini %50-60’a indirecek şekilde karıştırılır. Kan grubu uyuşmazlıklarında 0 eritrosit, AB plazma kullanılır. 100 ABO uyuşmazlıkları haricinde plazma yerine serum fizyolojik veya albumin eklenebilir. Uyuşmazlık yoksa kan değişimi çocuğun kan grubu ile aynı gruptan kanla yapılmalıdır. Subgrup uyuşmazlığı olan vakalarda uyuşmazlığa neden olan antijen yönünden negatif kan kullanılır. Kan değişimi için tam kan kullanılacaksa taze tam kan olmalıdır ( <24 saatlik). Verici kan ile eşleştirme (“cross”), kan değişimi acil olarak bebeğe doğum odasında yapılacaksa ve intrauterin transfüzyon durumunda anne kanı ile diğer tüm durumlarda bebeğin kanı ile yapılır. 7
Bebeğin ve annenin kan gruplarına göre, değişim için uygun kan Tablo 5’den bulunur. Tablo 5.
Kan grubu uyuşmazlığı durumunda kan değişimi sırasında kullanılacak kan grupları Bebek kan grubu Anne kan grubu Kullanılacak kan A Rh (+) A Rh (-)
B Rh (-) AB Rh (-) O Rh (-) A Rh (-)
O Rh (-) A Rh (-)
O Rh (-) eritrosit A grubu plazma B Rh (+) A Rh (-)
B Rh (-) AB Rh (-) O Rh (-) B Rh (-)
O Rh (-) B Rh (-)
O Rh (-) eritrosit B grubu plazma AB Rh (+) A Rh (-)
B Rh (-) AB Rh (-) B Rh (-) O Rh (-)
B Rh (-) O Rh (-) eritrosit B grubu plazma
28 3.4d.2 Işınlama ve filtreleme Kan değişimi için kullanılacak kan ışınlanıp filtrelenir. 7,100
Kan değişiminde kullanılacak kan, kan ısıtıcısında veya oda ısısında ısıtılır. 7,100
3.4d.4 Miktarın hesaplanması Hiperbilirubinemi tedavisinde çift hacimli kan değişimi yapılır. 7,100
• Term bebekte 2x80 ml/kg • Preterm bebekte 2x100 ml/kg
Çift hacimle bebek kanının %86’sı değiştirilir. 3.4e Umbilikal ven kateterizasyonu (kateter, yeri, kontrendikasyonları vs) 101 1. Yan delikleri olan umblikal kateterler tercih edilir. 750 gramın altında 3.5 F, 750-1250 g arasında 3.5-5 F, 1250- 3500 g arasında 5-6 F, 3500 gramın üzerinde 8 F kateter kullanılır. İşlem asepsi kurallarına uygun olarak yapılır. 2. Kateter takılmadan önce bebeğin göbek-omuz mesafesi ölçülür ve Tablo 6’dan kateterin ilerletileceği uzunluk belirlenir veya aşağıdaki bebeğin ağırlığına göre olan formül kullanılarak hesaplanır. 3. Göbek kordonu cilt üzerinden yaklaşık 1-2 cm kalacak şekilde bistüri ile kesilir.
Kateter insersiyon uzunluğu (cm)= 3xAğırlık Kg.+9 +1
2 4. Kateterin ucu veya iris forsepsi ile venin ağzı bir miktar dilate edilir ve kateter sokulup hesaplanan uzunlukta ilerletilir. 5. Daha sonra 5 cc’lik enjektör ile kateterden kan gelip gelmediği kontrol edilir. Kan gelmiyorsa ya pıhtı vardır ya da kateter portal sisteme veya umbilikal venin intrahepatik dallarına girmiştir. Pıhtı olup olmadığı enjektörle negatif basınç uygulanarak kontrol edilip çıkartılmaya çalışılır. Gerekiyorsa kateter çıkartılır ve yeni kateter takılır. 6. İşlem sonrası direkt grafi ile radyolojik kontrol yapılır. Anatomik olarak kateterin ucu vena kava inferiorun sağ atrium girişine denk gelmelidir. Kateter kalp gölgesi içerisinde olmamalı ancak diyafragmanın hemen üzerinde olmalıdır (T9-T10). Kateter karaciğere doğru dönmüşse bir miktar geri çekilir. Tablo 6.
Göbek-omuz mesafesine göre kateterin ilerletilmesi gereken uzunluk Kateter yerleşim uzunluğu (cm) Omuz göbek uzaklığı (cm) Alt düzey arter kateterizasyonu Üst düzey arter kateterizasyonu Ven kateterizasyonu 9 5.0
9.0 5.7
10 5.5
10.5 6.5
11 6.3
11.5 7.2
12 7.0
13.0 8.0
13 7.8
14.0 5.5
14 8.5
15.0 9.5
15 9.3
16.5 10.0
16 10.0
17.5 10.5
17 11.0
19.0 11.5
18 12.0
20.0 12.5
Yüklə 368,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|