Kisaltmalar

29

Kontraendikasyonları

1. Omfalit

2.  Omfalosel gibi kord malformasyonları

3.  Patent urakus

4. Peritonit 

5.  Nekrotizan enterokolit

6.  Bebeğin yaşının 1-2 haftayı geçmesi  

 

(kateter takmak zor olabilir)

3.4f Kan değişimi hızı, miktarı

Kan değişim süresi 1-2 saattir. Bir seferde alınıp verilecek 

kan miktarı en fazla 5 ml/Kg’dır. Kan basıncında ve 

dolayısıyla intrakranial basınçta dalgalanmaların 

engellenmesi için kan değişim hızı 2 ml/Kg/dak’nın üzerine 

çıkılmaz.

3.4g Kan değişimi öncesi ve sonrası laboratuar testleri

1. Değişim öncesi: Tam kan sayımı, periferik yayma, 

Coombs, total ve direkt bilirubin, kalsiyum, kan şekeri 

bakılır. G6PD, FKU ve TSH taraması için kan alınır.     

Eğer gerekiyorsa: İdrar-kan aminoasitleri

2.  Nedeni belli olmayan sarılıklarda enfeksiyon yönünden 

endişe varsa, değişim öncesi kan kültürü periferik 

venden alınmalıdır.

3.  Değişim sonrası: Total Bilirubin alınır. İkinci bir kan 

değişimi ihtimaline karşı tekrar kan istemi yapılır (Kan 

merkezinde kan ayırtılır). 

4.  4 saat sonra bilirubin, Hct/Hb, Ca, kan şekeri

5.  Ca ve kan şekeri değerlerinde sorun varsa takibi yapılır.

6. Kan değişimi sırasında rutin kalsiyum infüzyonu 

önerilmez.

71

3.4h KD sonrası ilaçlar

Kan değişimi ilaçların vücuttan atılmasına yol açacağı için 

dozun tekrarlanması veya ilaç düzeylerinin monitorizasyonu 

gerekir. Kan değişimi sonrasında enfeksiyon şüphesi yoksa 

antibiyotik tedavisine gerek yoktur.

100

3.4i KD kayıtlar

ı

Kan değişimi sırasında işlemi yapan kişi dışında kayıt 

alacak bir kişi daha bulunmalıdır. Her kan alınıp verildikten 

sonra alınan ve verilen kanın miktarı ve bu sıradaki vital 

bulguları ve uygulanan ilaçlar yazılmalıdır. 

3.4j KD komplikasyonları

101

1.  Ölüm: sağlıklı bebeklerde %1 iken hasta bebeklerde 

%12 oranında görülür.

2.  Apne, bradikardi

3.  Hipotansiyon, hipertansiyon

4.  Hipokalsemi, hipo/hiperglisemi, hiperkalemi

5.  Trombositopeni, nötropeni, koagulopati, DİK

6.  Metabolik asidoz

7.  Vasküler spazm, tromboz, emboli

8.  Beslenme intoleransı, iskemik hasar, NEK

9.  Omfalit, sepsis

1.

 

Serum bilirubin düzeyi yoğun fototerapi ve gerekli 

durumlarda IVIG tedavisine rağmen bebeğin postnatal 

yaşı ve bilirubin nörotoksisitesi açısından taşıdığı 

potansiyel risk faktörlerine göre belirlenen tedavi 

eşiklerine ulaştığında kan değişimi uygulanır. Tedavi 

kararı verilirken direkt bilirubin total bilirubinden 

çıkarılmaz.

2. 

Kan değişimi kararı verilirken direkt bilirubin total 

bilirubinden çıkarılmaz. 

3.

  B/A oranı kan değişimi kararı verilen bebeklerde STB 

düzeyleri ile birlikte, tedavi kararını desteklemek için 

kullanılır. Albumin infüzyonu önerilmez. 

4.

  Kan değişimi öncesi, işlem sırasında ve sonrasında 

yoğun FT’ye devam edilir.

5.

 Kan değişiminde kullanılacak kan, kan bankası 

tarafından uygun eritrosit ve plazmanın eritrositin 

hematokrit düzeyini %50-60’a indirecek şekilde 

karıştırılması ile hazırlanır.

6.

 

Kan grubu uyuşmazlıklarında 0 eritrosit, AB plazma 

kullanılır.

7.

  Kan değişimi için tam kan kullanılacaksa taze tam kan 

olmalıdır (

<24 saatlik).

8.

  Kan değişimi için kullanılacak kan ışınlanıp filtrelenir.

9.

  Hiperbilirubinemi tedavisinde çift hacimli kan değişimi 

yapılır.

10.

 Kan değişim süresi 1-2 saattir. Bir seferde alınıp 

verilecek kan miktarı en fazla 5 ml/kg’dır. 

11.

 

Kan değişimi sırasında rutin kalsiyum infüzyonu 

yapılmaz.

12.

 

Kan değişimi sonrası kullanılan ilaçların dozu 

tekrarlanır veya ilaç düzeyleri monitorize edilir. 

---

30

3.5. Farmakolojik tedavi

3.5a Bilirubin klirensinin normal metabolik yolunun 

hızlandırılması

Kan yağlarını düşürmek için kullanılan klofibrat aynı 

zamanda glukuronoziltransferaz enzimini uyarır ve 

bilirubin klirensini hızlandırır. Term ve preterm bebeklerde 

etkinliği gösterilmiştir.

102

3.5a.1 Glukuronil transferaz enziminin indüksiyonu 

(Fenobarbital)

Fenobarbital mikrozomal enzimlerin güçlü bir 

indükleyicisidir. Bilirubin konjugasyonunu, atılımını ve 

safra akışını arttırır. Crigler Najjar tanı ve tedavisinde 

kullanılabilir.

103 

3.5a.2 Enterohepatik dolaşımın azaltılması

Oral agar bilirubinin enterohepatik dolaşımını engeller.

104

3.5b Bilirubin yapımını azaltılması

3.5b.1 Hem oksijenazın inhibisyonu

Metalloporfirinler bilirubin üretiminde hız kısıtlıyıcı 

basamak olan heme oksijenaz enzimini inhibe ederler 

ve aşırı bilirubin oluşumunu engellerler.

105 

Kalay (Sn)- ve 

çinko (Zn)-protoporfirin ve mezoporfirin hem oksijenaz 

enzimini ve hem metabolizmasını kompetetif olarak inhibe 

ederek bilirubin yapımını azaltırlar. Tedavide 6 µmol/kg tek 

doz halinde kullanılır. Sn-mezoporfirinle birlikte fototerapi 

uygulanan bazı bebeklerde geçici eritemler gözlenmiştir. 

Ancak halen rutin kullanımda değildir.

103

3.5b.2 Hemolizin inhibe edilmesi (IVIG)

İntravenöz İmmünoglobulin (IVIG): Coombs (+) Rh veya 

ABO uygunsuzluğu, subgrup uyuşmazlıkları, intrauterin 

transfüzyon yapılmış bebeklerde IVIG kullanılabilir. 

Retiküloendotelyal sistemde Fc reseptörlerini bloke ederek 

hemolizi engellediği düşünülmektedir. Bilirubin yükselme 

hızını yavaşlattığı gibi maksimum bilirubin düzeylerini de 

düşürerek kan değişimi ihtiyacını azaltır.

2004 Amerikan Pediatri Akademisi kılavuzuna

7

 göre yoğun 

fototerapiye rağmen yükselen serum bilirubin düzeyi, kan 

değişimi sınırına yakın (2-3 mg/dL) bilirubin düzeyi, total 

bilirubin düzeyi kan değişimi sınırında olan bebeklerde 

standart IVIG (0.5-1 gr/Kg 2 saatte) mümkün olan en kısa 

sürede verilir, gerekirse 12 saat sonra tekrarlanır. Kan 

değişimi yapılan bebeklerde değişim sonrası IVIG aynı 

dozda tekrarlanır.

1.

 

Hiperbilirubinemi tedavisinde farmakolojik tedavi 

yöntemleri kullanılmaz. IVIG tedavisi dışında yenidoğan 

sarılığında farmakolojik tedavi önerilmemektedir. 

2.

 IVIG yoğun fototerapiye rağmen yükselen serum 

bilirubin düzeyi, kan değişimi sınırına yakın (2-3 mg/dL) 

bilirubin düzeyi olan bebeklerde (0.5-1 gr/Kg 2 saatte) 

mümkün olan en kısa sürede verilir, gerekirse 12 saat 

sonra tekrarlanır.

---