Korreksiya pedaqogikasinda yeni Üsullarin təTBİQİ VƏ FƏALİYYƏTLƏRİn təKMİLLƏŞDİRİLMƏSİ Layihə Avropa İttifaqı

Modulun adı: Korreksiya pedaqogikasında yeni üsulların tətbiqi və fəaliyyətlərin təkmilləşdirilməsi 
42 
 
Qiymətləndir
m
ə
Aşağıdakı qiymətləndirmə meyarına əsasən qiymətləndirəcəksiniz 
“Problemlərin həlli yollarını izah edir” 
1.
Korreksiya pedaqogikasında istifadə edilən müasir texnoloji yanaşmalar və kriteriyaları 
cədvələ uyğun qeyd edin:
Texnoloji yanaşmalar 
Texnoloji kriteriyalar 
Təlim prosesini idarə
etmək və
t
ə
lim 
nəticə
l
ərini ə
vv
əlcə
d
ən müəyyən etmək
Sistemlilik (vahidlik və
komplekslik)
2.
İnkişaf pozulmaları olan uşaqların ontogenetik xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq 
korreksiya
-
təlim
-
tərbiyə işinin prinsipləri və təliminin təşkili formalarını cədvəldə qeyd 
edin:
№
Prinsip 
T
əlimin təşkili formaları 
1.
Diaqnostika və
inkişaf korreksiyasının 
vahidliyi prinsipi
Şagirdlərin sayına görə
- 
kollektiv, qrup, 
mikroqrup və
fə
rdi m
əşğə
l
ə
l
ə
r
 
2.
3.
4.
5.

---

Modulun adı: Korreksiya pedaqogikasında yeni üsulların tətbiqi və fəaliyyətlərin təkmilləşdirilməsi 
43 
1.5. Fakt, nəzəriyyə, qayda və metodları təhlil etmə
kl
ə təcrübədə tətbiq etmək üçün 
əlverişli yanaşmalar müəyyən edir
 
Təlimdə tətbiq olunan interaktiv metodlar və fəal təlim metodları 
Hazırda interaktiv metodlar, fəal təlim metodları
və təlim texnologiyaları
anlayışlarına 
tez
-
tez rast gəlirik. Xarici beynəlxalq təşkilatlar və milli qurumlar müasir təlim, metod və 
texnologiyaların təbliğinin müəllimlər arasında yayılması ilə əlaqədar 10 ildən artıqdır ki, 
seminarlar, mühazirələr və layihələr keçirir. Öyrənilən yeni tərz, metod, vasitə və 
yanaşmalar, yaradıcılıq və müstəqilliyin inkişaf etdirilməsi ilə yanaşı, eyni zamanda insanın 
şəxsiyyəti və onun insanlar, təbiət və cəmiyyətə münasibəti, mənəvi dünyası və s. inkişaf 
etdirilməli və zənginləşdirilməlidir. 
İnteraktiv anlayışı ingilis dilindən dilimizə, o cümlədən, digər dillərə keçmədir. 
Hazırda interakriv pedaqogika, interaktiv təlim, interaktiv təlim metodları, yaxud yığcam 
olaraq interaktiv metodlar ifadələrinə tez
-
tez rast gəlirik. Yeni anlayış kimi meydana 
çıxarılan interakriv pedaqogika ifadəsini ilk dəfə 1975
-
ci ildə alman tədqiqatçısı Hans Frits
(????)
işlətmişdir. Alimin tədqiqatlarında interaktiv prosesin məqsədi bu proses 
iştirakçılarının davranış modelini dəyişdirmək və yaxşılaşdırmaqdan ibarətdir. O, interaktiv 
metodlar haqqında interaktiv tərbiyə prosesi kimi danışır. Belə ki, alimə görə, təlimdə 
interaktivliyi müəllim və şagirdin qarşılıqlı təsir 
– 
əməkdaşlıq qabiliyyəti kimi izah etmək 
olar. Metod olaraq interaktivlik təlim prosesində müəllim və şagird arasında işin 
gedişatından 
– 
mövzu, şərh, dialoq və rollu oyundan həmin anda meydana çıxan yanaşma, 
izah və s. ibarətdir. Başqa sözlə, bu tərz, əvvəldən planlaşdırılmır,
təlim prosesinin gedişatı 
bu məqamı ortaya çıxarır və daha çox şagirdin müstəqil müdaxiləsi ilə baş verir. Digər 
tərəfdən, interaktivlik şagirdlərin özləri arasında da ola bilər. Burada əsas tələbprosesdə 
əməkdaşlıq edən 
- 
öyrənən və öyrədənlər eyni hüquqlu mövqedən çıxış etməsindən 
ibarətdir. Təbii ki, müəllim öyrədən olaraq təşkilatçı, əlaqələndirici, məsləhətçi və fasilifator 
funksiyasını yerinə yetirir. O, şagirdlərin işlərinə müdaxilə etmədən problemi qoyur, 
istiqamət verir, nəzarət edir, axtarış strategiyasını hazırlamağa kömək edir, amma təlim 
tapşırıqlarını iştirakçıları
özləri birlikdə
mübahisələndirərək müzakirə edirələr. Bununla 
yanaşı, hər bir şagirdin öz fikri və ideyası olur, mübadilə nəticəsində, fikirlər dəyişir və 
ideyalar təzələnir. Beləliklə, psixoloji abu
-
hava dəyişir, qrupdakı zəif şagirdlər də 
müzakirədə fəal iştiraka qoşulur,
məsələlərin müzakirəsi və kollektiv müzakirənin 
gedişatında biri
-
birini dinləməyə alışırlar. Hər bir təlim tapşırığının bu cür həlli vasitəsilə, 
onlar idraki axtarış taktikalarını təkmilləşdirir və təlimdə fərdi müvəffəqiyyət 
formullarınıqururlar. Beləliklə, təlim prosesində şagirdlər arası əlaqə, qarşılıqlı təsir və 
əməkdaşlıq əsas rol oynayər. Təlim nəticəsi təlim prosesi iştirakçılarının qarşılıqlı qüvvəsi 
ilə əldə edilir və şagirdlər təlim nəticələrinə görə öz üzərlərinə qarşılıqlı məsuliyyət 
götürürlər. Bunlar imkan verir ki, şagirdlər:
•
Biliyin qavranılması prosesini daha anlaşıqlı edirlər;
•
Öz 
fikrini 
formalaşdırmağı, 
düzgün 
ifadə 
etməyi, 
əsaslandırmağı, 
müzakirələndirməyi və sübut etməyi öyrənirlər;

---