Kur’an-i keriM’İn cihad ve teröre bakişI
Yüklə 1,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
45 kaybedecekleri gibi maddeten canlarını, evlatlarını, mallarını, işlerini, vatanlarını v.s. her şeylerini kaybedebilir. Tabii ki bu durum, (küfrün ve şirkin yayılması, kargaşa ortamının oluşturulmaya çalışılması) öldürme eyleminden daha büyük bir suçtur. Elmalılı’nın da yukarıda ifade ettiği gibi bunlara sebep olanların öldürülmeleri, fitne çıkarılmasından daha hafif bir suçtur. Mekkeli müşrikler, yaptıkları zulüm ve baskılar sebebiyle, Mekkeli müminlerin evlerini, yurtlarını, ailelerini terk ederek hicret etmek zorunda kalmalarına neden olmuşlardır. Ancak meselenin bir başka boyutu da, bütün bu gelişmelerin mümin için bir imtihan olmasıdır. Kur’an bu gibi durumlarda müminlerin durumlarını ortaya koymak, onların imanlarını ve samimiyetlerini denemek istemektedir. Fitne ortamları inananlar açısından toplumsal bir kargaşa ortamı oluşturmakla birlikte, aynı zamanda kişinin inanma iradesini daha da güçlendirerek ahlaki arınmasına, imanındaki kararlılığı ve erdemli yaşayışını kanıtlamasına imkân verebilir. Bu açıdan fitne gibi durumlar, ferdin ve toplumun dini ve ahlaki gelişmesine katkısı olan olumlu bir imtihan ve deneme yolu olabilir. 173 Buradaki hassas dengeyi, iman ettikten sonra kişinin kendisine yapılan baskılar sonucu bu fitne karşısındaki tutumu belirlemektedir. İman ettikten sonra kendisine yapılan baskılar sonucu fitneye düşüp küfre dönenleri ahirette büyük bir azap beklerken 174 , bu baskılara sabreden kimseleri ise cennette büyük mükâfatlar beklemektedir. 175 Müminlere işkence edip tevbe etmeyenler için çetin bir cehennem azabının olacağını bildiren ayetten 176 hemen sonra gelen “ iman edip salih amel işleyenlere gelince; onlara içlerinden ırmaklar akan Cennetler vardır. İşte bu büyük başarıdır.” 177 Mealindeki ayetin, müminlerin kafirlerden görecekleri baskı ve işkencelere sabretmeleri gerektiğine 178 , sabrettikleri takdirde büyük mükafatlar kazanacaklarına işaret ettiğini söyleyebiliriz. Müslümanların henüz tam güçlü olmadıkları Mekke döneminin ortalarında inen ayetlerde genel olarak müminleri İslam’dan vazgeçirmek için eziyet ve işkenceye 173 Çağrıcı, ‘fitne’ DİA, XIII, 156. 174 Nahl Suresi, 16/106. 175 Nahl Suresi, 16/110. 176 Buruc Suresi, 85/10. 177 Buruc Suresi, 85/11. 178 Ateş, Süleyman, Kur’an’ın Çağdaş Tefsiri, Yeni Ufuklar Neşriyat, Ist. trsz. , X/400. 46 başvurmak suretiyle fitneyi gerçekleştirenler kınanırken, böyle bir fitneye maruz kalanlar ise sabır ve tahammül göstermeleri istenerek, kâfirlerin olumsuz tavırlarıyla karşı karşıya kalanların sabırlarının ve İslam’a bağlılıklarının denendiği ifade edilmektedir. 179 Müslümanların güçlendikleri Medine döneminde inen ayetlerde, müminleri Allah yolundan alıkoyan ve onlara saldıran düşmanlarına karşı savaşmalarına izin veren ayetler nazil olmuştur. 180 Bu ayetlerde, Müslümanlara inançları sebebiyle kâfirler tarafından yapılan baskı, zulüm ve işkence anlamındaki fitnenin taşıdığı tehlikenin büyüklüğü vurgulanırken 181 onu önlemeye yönelik olarak Müslümanlara ideal bir hedef de gösterilmektedir. Kur’an-ın gösterdiği bu hedef ise; Müslümanların, onları dinlerinden döndürmek amacıyla zulmedip işkence eden, bu maksatla çeşitli baskılar uygulayan kâfirlere karşı kendilerini savunmak ve onlara karşı savaşmaktır. Bu durum, “ sizinle savaşanlara karşı Allah yolunda siz de savaşın ” 182 , “ (dinden döndürmek için yapılan) baskı, zulüm(fitne) kalmayıncaya ve din Allah’ın oluncaya kadar onlarla savaşın” 183 , “kendilerine savaş açılan müminlere, zulme uğramaları sebebiyle cihad için için verildi, şüphe yok ki Allah’ın onlara yardım etmeğe gücü yeter.” 184 , “baskı, zulüm(fitne) kalmayıncaya ve din tamamen Allah’ın oluncaya kadar onlarla savaşın” 185 mealindeki ayet-i kerimelerde açıkça yer almaktadır. Muhammed Esed, Kur’an Mesajı adlı eserinde, bakara, 193. ve Enfal, 39. Ayetlerde geçen fitnenin kalmayışını ve din terimini açıklarken şunları kaydetmektedir: “ Fitnenin kalmayışı, hiçbir cezalandırılma korkusu duymadan Allah’a özgürce ibadet edilmesinin sağlanması ve hiç kimsenin başka bir insana korkuyla boyun eğmek zorunda kalmamasıdır. ‘Din’ teriminin bu bağlamda ‘kulluk’ olarak karşılanması daha uygundur. Çünkü bu karşılık, burada dinin hem akidevi, 179 Furkan Suresi, 25/20. 180 Bakara Suresi, 2/190-195; Hac Suresi, 22/39-40. 181 Bakara Suresi, 2/191, 217. 182 Bakara Suresi, 2/190. 183 Bakara Suresi, 2/193. 184 Hac Suresi, 22/39. 185 Enfal Suresi, 8/39. 47 hem de ahlaki yönlerini, yani insanın hem inancını, hem de bu inançtan doğan yükümlülüklerini kapsamaktadır.” 186 Sonuç olarak genellikle Mekki ayetlerde fitne çıkaranlar kınanıp, ilahi bir cezaya duçar olacakları belirtilirken, fitneye maruz kalanların sabır ve tahammül göstermeleri tavsiye edilmekte, ahirette de çeşitli mükâfatlara nail olacakları haber verilmektedir. Medine dönemindeki ayetlerde ise fitne sorunu bireysel bir sıkıntı olmaktan çok toplumsal bir sorun olarak ele alınmış müminlere bunu önlemeye yönelik çözümler sunulmuştur. 187 Bunun için de öncelikli olarak toplumun imani ve ahlaki öğretiler doğrultusunda eğitilmesi, fitne tehlikesine karşı caydırıcı bir güce sahip olması, imkânları oranında İslami prensipler çerçevesinde onunla mücadele etmesi ve yerine göre de güç kullanılması istenmiştir. 188 Ancak ‘fitne’ kavramıyla ilgili son olarak şunu da ifade etmek gerekir ki, Kur’an-ın genel üslubu içerisinde fitne kelimesi, ‘Müslümanları dinlerinden döndürmeye zorlama anlamında kullanılmıştır.’ 189 Bunun en açık örneği ise şu ayet-i kerimelerde belirtilmiştir: َﻦﻳِﺬﱠﻟا ﱠنِإ َﺘَﻓ ْﻢُﻬَﻟَو َﻢﱠﻨَﻬَﺟ ُباَﺬَﻋ ْﻢُﻬَﻠَﻓ اﻮُﺑﻮُﺘَﻳ ْﻢَﻟ ﱠﻢُﺛ ِتﺎَﻨِﻣْﺆُﻤْﻟاَو َﻦﻴِﻨِﻣْﺆُﻤْﻟا اﻮُﻨ ِﻖﻳِﺮَﺤْﻟا ُباَﺬَﻋ {} “ Gerçek şu ki, mü’min erkeklerle mü’min kadınlara işkence (fitne) uygulayanlar sonra tevbe etmeyenler; işte onlar için cehennem azabı vardır ve yakıcı azap onlaradır.” 190 َﻚﱠﺑَر ﱠنِإ ﱠﻢُﺛ ْاوُﺪَهﺎَﺟ ﱠﻢُﺛ ْاﻮُﻨِﺘُﻓ ﺎَﻣ ِﺪْﻌَﺑ ﻦِﻣ ْاوُﺮَﺟﺎَه َﻦﻳِﺬﱠﻠِﻟ ﻦِﻣ َﻚﱠﺑَر ﱠنِإ ْاوُﺮَﺒَﺻَو ٌﻢﻴِﺣﱠر ٌرﻮُﻔَﻐَﻟ ﺎَهِﺪْﻌَﺑ {} “ Sonra şüphesiz Rabbin, işkenceye (fitne) uğratıldıktan sonra hicret edip, ardından da sabrederek cihad edenlerin yardımcısıdır. Bütün bunlardan sonra Rabbin elbette çok bağışlayan, pek esirgeyendir.” 191 186 Esed, a.g.e. , s. 56. 187 Keskin, a.g.e. , s.236. 188 Bakara Suresi, 2/193; Enfal Suresi, 8/39; Yunus Suresi, 10/85; Mümtehine Suresi, 60/5; Çelik, Ali, Hz. Peygamberin Hadislerinde Fitne, İzmir, 1996, s. 83-85. 189 Derveze, a.g.e. , VI/197. 190 Buruc Suresi, 85/10. Yüklə 1,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|