-
Güclü kül
ək zamanı kürəyinizi küləyə tərəf çevirməli və mikrofonu
bir q
ədər özünüzə yaxınlaşdırmalısınız. Belə olan halda müsahibin
s
əsinin daha keyfiyyətli yazılmasına nail olacaqsınız;
-
St
əndap zamanı və ya müsahibə alarkən mikrofonu ağıza yaxın
tutmaq olmaz. Bu zaman s
əs qırıla və keyfiyyətsiz yazıla bilər.
Mikrofon sin
ə ilə paralel, lakin sinədən bir qədər aralı tutulmalı,
m
ikrofonla dodaq arasında məsafə isə 10-15 sm. olmalıdır;
-
Mikrofondan istifad
ə zamanı onun səsyazma hissəsinə toxunmaq
olmaz. Azacıq toxunuş böyük səs partlayışlarına səbəb olacaq;
-
Mikrofonu masanın üzərinə qoymaqla müsahibə alırsınızsa, mütləq
mikrofon üçün n
əzərdə tutulmuş ştativdən istifadə edin. Əks halda
masaya h
ər toxunuş, hətta adi halda qulaqla eşidilməyən səslər belə
mikrofona düşəcək və müsahibin səsi ilə paralel kasetə yazılacaq;
-
Müsahib
ə və stəndap zamanı mikrofon səsləri iki hissəyə - əsas və
əlavə səslərə ayırır. Əsas səsə sizin, yaxud müsahibin səsi, əlavə
s
əslərə isə interküylər daxildir. Lakin mikrofonun beyni yoxdur.
S
əslərin seçimi isə onların diapazonu ilə müəyyən edilir. Daha güclü
s
əs əsas, nisbətən zəif səs isə ikinci dərəcəli səs kimi qəbul edilir.
Odur ki, s
əs yazılarkən bir qədər ehtiyyatlı olmalı və səsləri
qulaqlarınızla tənzimləməyi bacarmalısınız. Hansı səsi aydın
eşidirsinizsə, o səs də mikrofonda əsas səs kimi qəbul olunur. Əgər
müsahib
ə və stəndap zamanı kənar səslərin sizə lazım olan səsi
batırdığını, yaxud üstələdiyini hiss edirsinizsə, prosesi dayandırın və
ikinci d
əfə təkrar edin. Yadda saxlayın ki, montaj otağı sehirli qutu
deyil v
ə montaj zamanı səsdə yalnız kiçik qüsurları aradan
qaldırmaq mümkündür;
VIII FƏSİL. TV-DƏ MÜSAHİBƏ
8.1. Televiziyada müsahib
ə
Müsahib
ə operativ informativ janrların ən geniş yayılmış növlərindən biridir.
Xarakter etibarı ilə sintetik janr olan müsahibə özlüyündə xəbər, hesabat, şərh,
icmal, oçerk v
ə s. növlərin xüsusiyyətlərini birləşdirir. Müsahibənin müsahibə
monoloq, müsahib
ə dialoq, müsahibə anket, müsahibə sorğu, qrup halında
müsahib
ə, müsahibə xəbər, müsahibə rəy, müsahibə şərh, həmçinin, informasiyalı
müsahib
ə, protokol müsahibə, müsahibə portret, problem müsahibə və s. kimi
növl
əri də var. İstər xəbər daxilində, istər reportajda, istərsə də analitik və ya bədii
s
ənədli janrlarda müntəzəm olaraq geniş istifadə olunan müsahibə tamaşaçıya
hadis
ə barədə ətraflı məlumat əldə etməyə, informasiyanı birbaşa mənbədən
almağa imkan yaradır.
İngilis dilində “interview” – görüş, söhbət mənasını ifadə edən müsahibə
yalnız informasiya vermir, həm də jurnalist və ekran qarşısında əyləşən milyonlarla
tamaşaçı auditoriyası üçün yeni tanışlıqlara, münasibətlərə, əksər hallarda isə
tanınmış insanların, hamı üçün böyük maraq doğuran ictimai, siyasi, yaxud
m
ədəniyyət xadimlərinin daxili dünyasına yol açır, həmin insanları tamamilə fərqli
rakursdan ictimaiyy
ətə təqdim edir. Müsahibə janrını geniş auditoriyaya sevdirən
d
ə daha çox bu keyfiyyətidir.
Müsahib
ə janrı həm də maraqlı söhbət, aktiv fəaliyyət və qarşılıqlı
münasib
ətlər sferasıdır. Burda jurnalist həm ekspert, həm təşkilatçı, həm də
maraqlı həmsöhbət obrazına girir. Müsahibə konkret suallar verməklə bir növ
söhb
ətin mövzusunu müəyyən edən, qarşı tərəfin fikirlərinə istər söz, istərsə də jest
v
ə mimikalarla münasibət bildirən, söhbətin inkişaf istiqamətlərini
mü
əyyənləşdirən jurnalist, müsahiblə tamaşaçı arasında bir növ körpü rolunu
oynayır. O, müsahibə ünvanladığı bütün suallarda ictimai maraqdan çıxış etməli və
yalnız tamaşaçını maraqlandıran sualları qarşı tərəfə ünvanlamalıdır. Lakin
müsahib
ə zamanı önəm verilən prinsiplər yalnız bununla məhdudlaşmır. Müsahibə
prosesinin uğurla başa çatması, zəruri informasiyaların əldə edilməsi və ən
n
əhayət, müsahiblə münasibətlərin istənilən səviyyədə qurulması üçün jurnalist
müsahib
ənin texnologiyasını öyrənməli və önəmli prinsiplərə əməl etməlidir.
Jurnalistikan
ın ən çətin janrı müsahibədir. Sualları düşünərək verən və
müsahibd
ən cavabları peşəkarcasına alan jurnalist bacarıqlı jurnalistdir. Dünyada 2
tip jurnalist var. Jurnalist var ki, müsahib
əyə hazırlaşır. Jurnalist də var ki, onun
müsahib
əsinə hazırlaşırlar. Əgər siz müsahibəsinə
hazırlaşılan jurnalistlərdən
olsan
ız, bu sizin uğurunuzdur. Belə ki, müsahib sizdən, verəcəyiniz suallardan
ç
əkinir və sizin müsahibənizə də ciddi hazırlaşır.
U
ğurlu müsahibə sizin necə hazırlaşmağınızdan asılıdır və burda məlumatlı
olmaq çox ön
əmlidir. Siz müsahib haqqında hər şeyi bilməlisiniz. Məlumatlı
olmaq sizin
ən böyük üstünlüyünüzdür. Görüşəcəyiniz insanın harda doğulmağı,
yaşı, təhsili barədə məlumatlar elə də ciddi əhəmiyyət daşımır. Lakin həmin
m
əlumatlar onun düşüncə tərzi, həyat fəlsəfəsi, psixologiyası, dünyada və ölkədə
baş verənlərə münasibətini müəyyən etmək və ilkin təsəvvürə malik olmaq
baxımından vacibdir. Deməli, uğurlu müsahibənin qarantı ilk növbədə müsahib
haqqında məlumat toplamaqdır.
İkinci məqam dünyagörüşlü və erudisiyalı olmaqdır. Yalnız savadlı şəxs
informasiyalardan yet
ərincə istifadə edə və xoş həmsöhbət ola bilər. Sizinlə
ist
ənilən mövzuda danışmaq xoş olmalıdır. Jurnalistin dünyagörüşü və erudisiyası
müsahibin ona olan hörm
ət və etibarını artıracaq. Bu isə müsahibədə mühüm önəm
k
əsb edir. Dünya liderlərindən müsahibə almaq istəyirsinizsə, sizin
dünyagörüşünüz və erudisiyanız ən azı onların səviyyəsində olmalıdır.
Üçüncü m
əqam suallarla bağlıdır. Sualları əvvəlcədən hazırlamaq olduqca
vacibdir v
ə həmin sualları əvvəlcədən müsahibə göndərməyə borclusunuz. Əks
halda qarşı tərəf sizə müsahibə verməkdən imtina edəcək. Təbii, burda müəyyən
istisnalar da var. Əvvəla, operativ müsahibələr zamanı sualları əvvəlcədən qarşı
t
ərəfə təqdim etmək mümkün deyil. İkincisi, müsahiblə görüşdə əlavə suallar
ortaya ç
ıxacaq. Üçüncüsü isə, müsahibdən daha maraqlı cavablar almaq üçün
jurnalist onu birbaşa olaraq düşündürən, ictimai önəm kəsb edən, müsahib üçün
arzuolunmaz sayılan önəmli sualları ümumi söhbət fonunda gizlətməlidir. Ağıllı
sual ist
ənilən məsələ ilə bağlı tam cavabın alınmasına səbəb olur.
Dostları ilə paylaş: |