M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Heydər Əliyev
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 146
gərgin vəziyyətdən sonra Naxçıvan şəhərində, eləcə də muxtar respublikanın başqa bölgələrində nisbi sakitlik yaranmışdır. Naxçıvan MR Ali Məclisində idarə, müəssisə, nazirlik, müxtəlif partiyaların, ictimai təşkilatların nümayəndələrinin iştirakı ilə keçirilən müşavirədə Heydər Əliev demişdi: «Hazırda xalqımız müharibə şəraitində yaşayır. Belə vəziyyətdə sabitliyi pozmaq, xalq arasında münaqişə salmaq ümumi işimizə mənfi təsir göstərir». 1 Naxçıvanda Heydər Əliyevin siyasəti və təşkilatçılığı nəticəsində xalq dövlət çevrilişi cəhdinin qarşısmı ala bildi. Müstəqillik əldə edilməsi üçün Azərbaycan xalqı çətin və mürəkkəb mübarizə yolu keçmişdir. Son vaxtlara qədər bu məsələlərin işıqlandırılmasında və həqiqi qiymətinin verilməsində təhriflərə və saxtalaşdırmalara yol verilirdi. Məhz Heydər Əliyev Azərbaycanda müstəqillik uğrunda mübarizə məsələlərinə aydınlıq gətirdi. O, müstəqillik əldə edilməsini ayrı-ayrı qurumların şəxsən öz adlarına çıxması fikirlərinin yolverilməz olduğunu izah etməklə Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bütün Azərbaycan xalqının milli sərvəti old201. Hüseynova İ. Qafqazda sülh prosesi və inteqrasiya beynəlxalq münasibətlər kontekstində. - Yeni Geostrateji Münasibətlərdə Cənubi Qafqaz Regionunun yeri. Beynəlxalq Elmi Konfransın materiolmaz. Bu, tarixi obyektiv proseslərin qanunauyğun nəticəsi, taleyin Azərbaycan xalqına və bütün keçmiş SSRİ respublikalarının xalqlarına əvəzsiz töhfəsi idi». 2
AXC-yə, onun sədri Ə.Elçibəyə qarşı sərt müxalifətdə, ümumiyyətlə, müxalifətdə olmamışdı. 1993-cü ilin fevralına qədər Heydər Əliyevlə Ə.Elçibəy arasında heç vaxt görüş olmamışdı. Yalnız fevral ayında Bakıda prezident Ə.Elçibəylə Heydər Əliyevin ilk görüşü olmuşdu. Bu görüşdə Heydər Əliyev Ə.Elçibəylə bir çox məsələləri müzakirə etmişdilər. Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri Azərbaycan prezidentinə öz məsləhət-
1 İradə Hüseynova. Heydər Əliyevin siyasi fəaliyyətinin Naxçıvan dövrü. Bax: «Dirçəliş. XXI əsr» jumalı,1999-cu il, №16, səh.28
2 «Xalq qəzeti», 30 dekabr 2001-ci il, səh.3
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 147
Ə.Elçibəylə görüşdən sonra da «...Bizim münasibətlərimiz normal olmuşdur». 1
Ə.Elçibəylə nadir hallarda telefon söhbətləri olmuşdu. Bu söhbətlərdə Naxçıvana diqqət yetirilməsi məsələləri irəli sürülmüşdü. Ə.Elçibəy çətin vəziyyətdə yaşayan Naxçıvana lazımi diqqət yetirmirdi. Ona görə də onlar arasında münasibətlər Heydər Əliyev Bakıya qayıtdıqdan sonra ilk günlərdə özünün qeyd etdiyi kimi «əslinə qalsa, hansısa sərt qarşıdurma ilə deyil, məhz bu cür xarakterizə edilirdi». Azərbaycanda siyasi şəraitin ağırlaşması, respublika rəhbərliyinin səriştəsizliyi, daxili çəkişmələrin artması nəticəsində respublikanm dövlət müstəqilliyi üçün təhlükə yaradırdı. 1992-ci il oktyabnn 16-da Azərbaycanın bir qrup ziyalısı Heydər Əliyevə müraciətlə, Yeni Azərbaycan siyasi partiyası yaradılması və onun bu partiyanm fəaliyyətində iştirak etməsini xahiş etdilər. Heydər Əliyev oktyabrın 24-də ziyalıların müraciətinə cavab verdi və belə bir partiyanın yaradılmasının tarixi zərurətdən doğduğunu və belə bir partiya yaradılarsa, onun fəaliyyətində iştirak etməyə hazır olduğunu bildirdi. Noyabrın 5-de Yeni Azərbaycan Partiyası təşkilat komitəsinin yığıncağında Heydər Əliyev təşkilat komitəsinin sədri seçildi. Noyabrın 21-də Naxçıvan şəhərində Yeni Azərbaycan Partiyasının təsis konfransı keçirildi. Təsis konfransında Azərbaycanın müxtəlif regionlarından 550 nəfərdən çox nümayəndə iştirak edirdi. Bunlar təəssübkeş qrupların nümayəndələri idilər. Heydər Əliyev açıq səsvermə yolu ilə partiyanın sədri seçildi. Konfransda YAP-ın proqram və nizamnaməsi qəbul edildi. Heydər Əliyev Yeni Azərbaycan Partiyasının əsas məqsəd və vəzifələrini belə şərh edirdi: «Yeni Azərbaycan - parlament tipli partiyadır və qəbul etdiyi proqramına uyğun olaraq aşağıdakıları özünün məqsədləri hesab edir: Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin möhkəmləndirilməsi; milli,
1
Heydər Əliyev. Müstəqilliyimiz əbədidir. Bakı, 1997,1 kitab, səh.24
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 148
bərabər hüquqlara malik olduğu sivilizasiyalı, demokratik, hüquqi dövlət yaradılması. Lakin ön planda Azərbaycanın qarşısında duran ən mühüm və təxirəsalınmaz problemlərin həlli dayanır - hər şeydən əvvəl, respublikanın geniş miqyaslı xarakter almış müharibə vəziyyətindən çıxarılması, Qarabağ probleminin həll olunması, habelə ağır sosial-iqtisadi böhranın dəf edilməsi». 1
qoramaq sahəsində böyük işlər görürdü. 1992-ci il maym 18-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Sədərək rayonunun ərazisinə Ermənistan tərəfindən hərbi hücum təşkil edilmiş, toplardan və başqa silahlardan atəş açılmaqla hərbi təcavüz başlanmışdı. Naxçıvan üçün ağır imtahan idi. İtkilər olmuşdu, dağıntılar var idi. Hadisə başlayan kimi Heydər Əliyev təcili olaraq Məclisin iclasında müzakirə keçirdi, həm siyasi xarakterli tədbirlər, həm də müdafiə tədbirləri görüldü. Məclisin sədri Heydər Əliyev hücum başlandığı ilk gündən dünya ictimaiyyətinə, televiziya ilə respublika əhalisinə müraciət etdi. Müraciətin sonunda Heydər Əliyev demişdi: «Bir daha Naxçıvan əhalisinə bildirmək istəyirəm ki, narahat olmasınlar, bizim öz torpağımızı qorumağa qüdrətimiz var və bütün imkanlardan istifadə edib Naxçıvan Muxtar Respublikasında əmin-amanlığı təmin edəcəyik». 2 İlk növbədə Türkiyənin baş naziri Süleyman Dəmirəl, xarici işlər naziri Hikmət Çətin, baş nazirin birinci müavini Ərdal İnönü ilə əlaqə yaratdı. Türkiyənin Nazirlər Kabineti bəyanat verdi. Həmin gündən başlayaraq Türkiyənin bəyanatı bütün dünyaya yayıldı. Bunlar mühüm mənəvi yardım idi. Mayın 18-də gecə Türkiyənin Nazirlər Kabinetinin qəbul etdiyi bəyanatın mühüm cəhəti haqqında Heydər Əliyev göstərmişdi ki, «Bu bəyanatda Türkiyə hökumətinin 1921-ci il Qars müqaviləsinə əsasən Naxçıvan Muxtar Respublikası haqqında xüsusi səs sahibi olması, qarant rolunu oynaması məsələsi qeyd olunubdur və bu da bütün dünyaya çatdırılıbdır».
1
Qətiyyətin təntənəsi, səh. 309 2
Yenə orada, səh. 366
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|