M lafasov, X. S. Jumaniyozov, G. K. Masharipova, E. Xoliqov, E. M. Mallaeva diniy ekstremizm, missionerlik

Muammoli vaziyatni tahlil qilish va yechimini topish  jadvali
Muammoli
vaziyat
--
Muammoli 
vaziyatning kelib 
chiqish sabablari
Muammoli vaziyatdan 
chiqish yoMlari
M a’naviy 
tajovuzlar: 
mafkuraviy 
hurujlar, 
diniy 
ekstremizm, 
fundamentalizm, 
teiTorizm, 
missionerlik, 
prozelitlik
Noma’qul 
odatlar,  illatlar: 
xudbinlik, 
befarqlik, 
loqaydlik, 
mahalliychilik, 
manfaatparastlik, 
sotqinlik,  hasad
Insonning yuksak 
m a’naviyati:  irodalilik,sabr- 
qanoat, jamiyatimizdagi  siyosiy, 
ijtimiy-iqtisodiy, ma’naviy 
munosabatlaming rivoji, 
ma’naviy-ma’rifiy targMbot 
ishlarida zamonaviy 
informatsion,  kompyuter 
texnologiyalarini joriy etish, 
jamiyatning mafkuraviy 
immunitetini kuchaytirishga 
qaratilgan samarali usul- 
uslublami  ishlab chiqish hamda 
qoMlash.
Yoshlami  o 'z   fikrlariga  ega,  turli  m a’naviy  xurujlarga  qarshi  sobit 
tura  olishga  qodir  boMgan,  irodali,  fidoyi  va  vatanparvar  insonlar  etib 
tarbiyalashda  ma’naviy-ma’rifiy  targMbot  ishlarining  ta’sirchanligini 
ta’minlaydigan  zamonaviy  informatsion  va  kompyuter texnologiyalarini 
keng 
joriy 
etish, 
jamiyatimizning 
mafkuraviy 
immunitetini 
kuchaytirishga  qaratilgan  samarali  usul-uslublami  ishlab  chiqish,  davlat 
va  jamoat  tashkilotlari  uchun  tegishli  tavsiya  va  qoMlanmalami 
tayyorlash  bugungi  kunda  muhim  vazifamizga  aylanib  borayotganini 
anglab etiishimiz zarur.
Vaqti-2 soat
Talabalar soni 25-30 nafar
M a’ruza mashg‘uloti rejasi
1.  Din  masalasida mavjud xalqaro 
me’yor (normalar). 
2,O izbekistonda vijdon 
erkinligining konstitutsion
8

---

kafolatlanishi
3.  Vijdon erkinligi -  diniy e’tiqod 
erkinligidir  4.  0 ‘zbekistonda din 
bilan munosabatning asosiy 
tamoyillari.  5.  Mustaqillik: dinga 
va diniy tashkilotlarga 
munosabatning  o‘zgarishi.
Din  masalasida mavjud xalqaro 
me’yor (normalar) bilan 
tanishtirish,  0 ‘zbekistonda vijdon 
erkinligining konstitutsion 
kafolatlanishini hamda vijdon 
erkinligi -  diniy e’tiqod erkinligi 
ekanligini tushuntirish, 
O'zbekistonda din bilan 
munosabatning asosiy tamoyillarini 
va mustaqillik: dinga va diniy 
tashkilotlarga munosabatning 
o‘zgarishini yoritishdan iborat.
Pedagogik vazifalar:
ma’ruza 
olingan 
bilimlarni 
mustahkamlash  va  ular  asosida 
dokladlar 
tayyorlash 
ko‘nikmalarini  hosil  qilish;
bilimlarni 
tizimlashtirish, 
taqqoslash, 
umumlashtirish 
va 
taxlil  qilish;
-Darslik va  qo'shimcha adabiyotlar 
bilan  ishlash.  ko‘nikmalarni  hosil 
qilish.
0 ‘quv faoliyatining natijalari: 
Talaba:
- Din  masalasida mavjud xalqaro 
me’yor (normalar)ni yoritish;
- 0 ‘zbekistonda vijdon 
erkinligining konstitutsion 
kafolatlanishini talabalarga 
tushuntirish;
- vijdon erkinligi -  diniy e’tiqod 
erkinligini yoritish;
- talabalarga 0 ‘zbekistonda dinga 
munosabatning asosiy tamoyillarini 
tushuntirish;
- mustaqillik:  dinga va diniy 
tashkilotlarga munosabatning 
o ‘zgarishini yoritiishdan iborat.

---

0 ‘qitish  usullari  va texnikasi
Muammoli  usul, guruh bilan 
ishlash,  suhbat, aqliy hujum, 
munozara,  galereya, tayanch 
atamalar, "B -B -B '\ “Muammoli 
vaziyatni yechimini topish” 
pedagogik texnologiyalardan 
foydalanish va diniy  ekstremizm, 
missionerlik va xalqaro 
terrorizmga qarshi kurashga oid 
film namoyish qilish.
0 ‘qitish vositalari
M a'ruza  matni,  o'quv  materiallari, 
marker,  skotch,  qog‘oz,  kompyuter 
texnika 
vositalari, 
videodan 
foydalanish.
0 ‘qitish shakllari
Guruxlarda,  kollektiv, yakka
0 ‘qitish sharoitlari
Auditoriva
Ma’ruza mashg‘ulotining texnologik xaritasi
Bosqichlar,
vaqti
Faoliyat mazmuni
o‘qituvchi
talaba
1 -bosqich 
Kirish 
(10 daq.)
1.1. Mavzuni,  maqsadi, 
rejadagi  o‘quv natijalarini 
e ’lon  qiladi, ulaming 
ahamiyatini  va dolzarbligini 
asoslaydi.
1.2.  Olingan  bilimlarni 
tekshirish maqsadida asosiy 
tushunchalar borasida savol- 
javob o‘tkazadi.  5-ilova.
1.3. dars mashg‘uloti 
guruxlarda ishlash 
texnologiyasidan 
foydalangan holda amalga 
oshirilishini e'lon qiladi.
1.1.  Eshitadilar, mavzuni 
yozadilar, savollarga 
javob beradilar va 
aniqlashtiradilar.
. . .
10

---

Guruhda ishlash qoidalarini 
eslatadi.  Ish tartibi va vaqtini' 
aniqlashtiradi.
2-bosqich 
Asosiy 
(60 daq.)
2.1.Talabaiaming 
diqqati 
ma’ruzaga qaratiladi.
2.1. 0 ‘quv topshiriqlari, 
baholash mezonlari  bilan 
tanishadi, topshiriqni 
guruhga taqsimlaydi, 
umumiy m a’ruzani 
shakllantiradi.
2.2. Natijalarni 
prezentatsiya qiladi, 
nazorat savo 1 lari ga javob 
beradi.  Qolgan 
ishtirokchilar taqdimotni 
toMdiradilar va savollar 
beradi.  Ekspertlar 
baholaydi.
3-bosqich 
Yakuniy 
(10 daq)
3.1.  O'quv faoliyatini 
yakunlaydi. Talabalar 
diqqatini asosiy jihatlarga 
qaratadi.
3.2. 
Mustaqil 
ish  uchun 
vazifa beradi.
3.1.Tinglaydilar, 
aniqlashtiradi lar. Mustaqil 
ish  uchun vazifalami 
yozib oladilar.
1. 
Din  masalasida  mavjud  xalqaro  me’yor  (normalar).  Vijdon 
erkinligi  ko‘p  qirrali  tushuncha  boMib,  u  mazmun-mohiyatiga  ko‘ra 
quyidagilarni  bildiradi:  har  kimning  o‘z  e’tiqodiga  ko‘ra,  mazkur 
jamiyatdagi  mavjud  ijtimoiy  me'yorlami  buzmagan  holda,  vijdoni 
buyurganicha  yashash,  ishlash  imkoniyati.  Bunda  dinga  munosabat 
masalaning  bir  tomoni  hisoblanadi.  Siyosiy  jihatdan  esa,,  unga 
demokratiya  ko‘rinishlaridan  biri  sifatida  qaraladi.  Yuridik  nuqtai 
nazardan  vijdon  erkinligi  insonning  asosiy  shahsiy  huquqlari  sirasiga 
kiradi  va demokratik erkinliklardan  biri  hisoblanadi.1  Ko‘rinadiki, vijdon
1 Каранг, Ислом:  энциклопедия. «Узбекиетон миллий энциклопедияси» Давлатилмий 
нашриети.  Тошкент, 2004., 63-бет.
II

---