M lafasov, X. S. Jumaniyozov, G. K. Masharipova, E. Xoliqov, E. M. Mallaeva diniy ekstremizm, missionerlik
Yüklə 2,94 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Savol
- Savol: “Da’vat” chilar kimiar Javob
0 ‘qituvchi bu darsni o‘tish davomida turli xil yig‘inlarda, “amri m a’r u f ’ xatti-harakatlarlarda din peshvolarining iymonu e'tiqodga chorlovchi va’zlari, shuningdek, masjidlarda jum a namozidan oldingi va’zlari qanday m a’noda bo‘lishini tushuntiradi. Lekin bu va’zxonlikning ba’zan galamislik niyatida vahhobiy oqimidagilar qo‘liga tushib qolgan (ayniqsa, ko‘p joylarda ular o ‘z aqidalarini tushuntirishga harakat qilgani) sezildi. Shu sababli talabalar “da’vat” va “jihod” aslida nima ekanligini tushunishlari zarur. Bu o‘rinda o ‘qituvchi din tarixidan xabardor bo‘lishi va “Adolat” gazetasining 1998 yil 6 fevralda bosilib chiqqan “Islomda da’vat” maqolasidan va boshqa diniy bilimlardan xabardor bo‘lishi zarur. Savol: “Da’vat” va “jihod”chilar qaerdan kirib kelmoqda. Uning mohiyati nima? Javob: CKtgan asming to‘qsoninchi yillarida mustaqilligimizni, demokratiyani “har kim xohlagan ishini qiladi” tarzida tushungan ayrim kimsalar kimlamingdir qutqusiga uchib, turli chet mamlakatlarga borib, jamiyatimiz uchun yot b o ig an G ‘oyalar ta’siriga tushganlar. Ulaming maqsadi - tinch turmushimizga raxna solish, odamlar orasida qo‘rquv va norozilik tuyg‘ularini paydo qilish, “jihod” nomi bilan ko‘pchilikning halovatini buzib, insonlaming umriga zomin bo'lish, qonini to‘kib, mol- mulkiga egalik qilishdir. “Vahhobiylar” deb atalmish to‘daga mansub guruh tomonidan Namangan viloyatida qilingan vahshiyliklami 0 ‘zbekiston xalqi “zangori ekrat” orqali ko‘rib, matbuot sahifalarida o‘qidi. “Vahhobiylar” ning kim ekanligi va maqsadi ayon b o‘ldi. Ulaming nimaga intilayotgani, bu yo‘lda kimlami, qay tarzda qurbon qilayotganliklarini, ulaming “daho-da’vatchi”larlari bo‘lmish Akmal Haydarov, Hakimjon Solixonov, Qosimjon Hojiev, Qodir Abdurahmonovlar ekran orqali xalqqa qarab o ‘z tillari bilan aytdilar. Savol: “Da’vat” chilar kimiar? Javob: Ayniqsa, “ayol da’vatchi”, “o ‘rus da’vatchi” atalmish qandaydir ayolning paranji yopinib soatlab qiladigan da’vatlari ayrim sodda ayollaming boshini aylantirib, ulami uy-ro‘zg‘or yumushlari, bola-oila tashvishini yig‘ishtirib, ertadan - kechgacha “da’vat” etishu o ‘tgan-ketgan mish-mishlami tahlil qiluvchilarga aylantirib qo‘ydi. 115 Savol: Aslida, o ‘zi Islomda da’vat nima? U Respublikamizga qaerdan va qay tarzda kirib keldi? Endigina ozodlikka erishgan, erkini qo'lga olgan xalqimiz uchun “da’vat” va “da’vat” chilar zarurmi? Javob: “Adolat” gazetasi muxbiri Shahnozaxon Xudoyberdievaning savollariga 0 ‘zbekiston musulmonlari Diniy idorasining rahbari, muftiy hazratlari Abdurashid qori Bahromov quyidagicha javob beradilar: “Qur’oni Karim oyatlarida Olloh taolo da’vat o ‘zi nima, m o‘min - musulmonlar da’vat ishlarini qanday holatda olib bormoqliklari kerakligini belgilab qo‘ygan. Tarixdan xabaringiz borkim, muqaddas Islom dinimizdan ilgari johiliyat zamonida, elatlar, millatlar, qabilalar o ‘rtasida nohaq qon to‘kish, zulm ishlari sodir bo‘lib turardi. Olloh subhona taolo Qur’oni Karim oyatlarida odamlami ana shunday ishlarga barham bermoqlikni bayon qilib, marhamat qiladiki, Ollohning dinini, Ollohning shariatini, Ollohning kalomi - Qur’onini, Ollohning arkonini mahkam ushlanglar, ya’ni turli qabilalarga, guruhlarga bo‘linib ketmanglar. Sizlar Ollohning da’vatini, ya’ni iymon, ixlos da’vatini yodlaringizga olinglar. Bu ulug‘ da’vat sizlarga berilmasidan a w a l siz bir-biringiz bilan dushmanlikda, adovatda edingiz. Bu ulug‘ iymon da’vati tufayli bir-birovlaringizga qalblaringiz ulfat bo‘ldi, aka-uka, birodar bo ‘ldilaringiz. Vaholanki, sizlar ana shunday nohaq qon to'kish, zulm ishlari bilan bo‘lib, do‘zax otashida yonmog‘ingiz mumkin. Olloh sizga iymon ne’matini, Islom ne’matini marhamat qilib, ana shunday qattiq bir azobdan sizlami qutqardi. Xuddi shuningdek, Olloh o ‘z oyatlarida sizlarga bayon qiladiki, shoyadkim, siz hidoyat yo‘lida bo‘lsalaringiz..” Ushbu oyati karimaning davomida da’vat qanday ekanligini Olloh taboraka bayon qilib qo‘ygan: Sizlaming oralaringizda shunday bir ahli salohlar bo‘lsinlarkim, ular insoniyatni yaxshilikka chaqiradigan, ularga to‘g ‘ri yo‘l ko'rsatadigan va man qilingan munkar, порок yo‘llardan qaytaradigan xizmatkor da’vat qiladiganlar bo ‘lsin. Ana shunday zotlar najot soluvchilardan bo'ladilar, deb Olloh taolo marhamat qiladi. Y a’ni da’vatda biror insoniyatni yaxshilikka chaqiradigan, xayrli ishlarga buyuradigan, порок yo‘llardan qaytaradigan kishini da’vat ishlarini bajaruvchi, da’vatchi deyiladi. Ammo Pokistondan kelgan da’vatni, ya’ni Islom dinini niqob qilib, da’vatni o‘zlariga vasiqa qilib olib, da’vat deb, insoniyatni noobod yo‘llarga chaqirib, insoniyatni terrorchilikka, 116 qo'poruvchilikka boshlovchilami biz hech qachon da’vatchi, deb tan olmaymiz. Shu bilan birga bizlaming idoralarimizning ulamoi ikromlari, imom-xatiblari jum a kunlari, mo'min-musulmonlar yig‘inlarida va ulaming xonadonlarida bo'ladigan shaxsiy marosimlarda, alhamdulillo, sha’riy da’vat ishlarini juda ham chiroyli holatda, Qur’oni Karimga va Hadislarga muvofiq holda olib bormoqdalar. Biz chaqirilmagan “da’vatchi” xatti-harakatlarlami masjidlarda da’vat ishlarini olib borishlariga yo‘l qo'ymasligimiz kerak. Bunga 0 ‘zbekiston musulmonlari idorasi ulamolari tomonidan maxsus qarorlar ham chiqarilgan. Bu qarorlar Jumhuriyatimizdagi barcha Jome’ masjidlariga tarqatilgan, ulaming ulamoi ikromlariga ana shunday chaqirilmagan, chet mamlakatlardan, xorijdan kelgan yoki o‘zimizning oramizdan chiqib, jam oat yig‘ilgan joylarda da’vat kishilarini olib boruvchilarga yo‘l bermasligi tushuntirilgan. Ayrim “da’vatchi” erkaklar ta’siriga ulaming ayollari, yaqinlari xam kirib, go‘yo ayollar orasida da’vat ishlarini olib bormoqlikni ixtiyor etganlar. Endilikda bilib-bilmay da’vat qilishlarga chek qo‘yilganini barcha tushunishi zarur. 0 ‘qituvchi bu so‘zlaming to‘la m a’nosini talabalarga tushuntirishi lozim. Savol: Namoyish etilgan ko'rsatuvlaming birida aybdorlardan biri “jihod” e’lon qilganliklari, “jihod paytida erkak-ayol farqlanmay qatl qilinishi” haqida gapirdi. Tinch aholiga nisbatan, hech qanday sababsiz, jihod e’lon qilish mumkinmi? Bu haqda Qur’oni Karimda nimalar deyilgan? Javob: “Qur’oni Karim oyatlarida — deydi muftiy xazratlari, - musulmonlar, mo‘minlar toifalari, guruhlari o ‘rtasida Biron-bir kelishmovchiliklar, bir-biroviga nisbatan urush e’lon qiladigan bo‘lsalar, ulami tezlik bilan ittifoqchilikka, murosaga keltirmoq lozim. Agar ikki toifadagi mo‘min- musulmonlar bir-birlari bilan urushsalar, tezlik bilan ulaming o ‘rtalarini isloh qilinglar” degan Olloh taoloning amri bor. Hozir tinchlik davrida, alhamdilulloh, endigina qizil imperiyaning beadad asoratlaridan qutulgan bu mustaqil jumhuriyatimizda hamda o‘z yo‘lini topib olib, tinch hayot kechirayotgan musulmonlaming ongini zaharlab, ularni jihoddek noto'g'ri yo ‘llarga boshlashlik - juda katta gunoh. Tinch aholiga nisbatan mana shunday ishlarni qo‘llashlikni shariatimiz mutlaqo quvvatlamaydi, tan olmaydi. Sizni ishontirib 117 Yüklə 2,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|