88
əmək bazarına təsir göstərən tədbirlər məşğulluğun strukturunu optimallaş-
dırmalı.
5. Əhalinin təhsil səviyyəsinin yüksəldilməsi, eləcə də elmin inkişafı gəlirlərin
tənzimlənməsində əhəmiyyətli yer tutur. Bu sahədə aşağıdakı tədbirlərin həyata
keçirilməsi məqsədəmüvafiqdir.
təhsilin keyfiyyəti artırılmalı və beynəlxalq tələblərə cavab verən ixtisaslı
kadrların hazırlanması;
gənclərin peşə və ixtisasa yiyələnmək imkanlarının genişləndirilməsi;
təhsil xidmətlərinin keyfiyyətinin artirilması;
əhalinin müxtəlif təbəqələri üçün təhsil almaq imkanlarının bərabərləş-
dirilməsi;
aztəminatlı ailələrdən olan şagirdlərin ünvanlı şəkildə dəstəklənməsi;
kənd məktəblərinin texniki və kadr təminatının yaxşılaşdırılması.
elm, təhsil və səhiyyə sektoruna ayrılan vəsaitlərin büdcə xərclərində xü-
susi çəkisinin artırılması;
özəl təhsil müəssisələrində Əlavə Dəyər Vergisinin ləğv edilməsi;
xidmətin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, hər bir vətəndaşın pulsuz minimal
təhsil almasına və səhiyyə xidməti göstərilməsinə nail olunması;
elm sahəsində elmi-texniki tərəqqinin uzunmüddətli inkişaf istiqamətlərinin
müəyyənləşdirilməsi;
sahəvi elmi tədqiqat və layihə institutlarının fəaliyyətinin iqtisadi struktur-
larla əlaqələndirilməsi;
ilk növbədə informasiya texnologiyaları, istehsal texnologiyaları, yeni ma-
teriallar və kimya texnologiyaları, elektronika, ekologiya və təbiətdən səmərəli
istifadə sahələrinə xüsusi diqqətin yetirilməsi;
cəmiyyətdə elmi fəaliyyətin nüfuzunun artırılması və istedadlı gənclərin bu
sahəyə yönəldilməsinin təmin edilməsi;
elmin maliyyələşdirilməsinin əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırılması.
6. Əhalinin sağlamlığının qorunması onların məşğulluq imkanlarını artırmaqla
89
gəlirlərinin tənzimlənməsinə təsir göstərir. Səhiyyə sahəsində dövlət siyasətinin əsas
istiqamətləri aşağıdakılar ola bilər:
dövlətin edilməli.
7. Sosial müdafiə və sosial yardım sistemimin təkmilləşdirilməsi və dövlətin
sosial təminat siyasətinin səmərəliliyinin artırılması məqsədi ilə aşağıdakı tədbirlərin
həyata keçirilməsi məqsədəuyğun hesab edilir:
sosial cəhətdən zəif müdafiə olunan və əmək qabiliyyətli olmayan əhalinin
sosial müdafiəsi mexanizminin təkmilləşdirilməsi;
vətəndaşin hüquq və təhlükəsizliyinin mühafizəsi üşün effektli müdafiə
sisteminin işlənilməsi;
pensiya və müavinətlərin dünya standartlarına uyğunlaşdırılması məqsədilə
fərdi uçot sisteminin təkmilləşdirilməsi;
pensiya və müavinətlərin minimum həddinin qısamüddətli mərhələlərlə
artırılaraq yaşayış minimumu səviyyəsinə çatdırılması;
pensiyaların müntəzəm olaraq artırılması və onların ünvanlılığının təmin
edilməsi, əlillərə, müharibə veteranlarına, gənc ailələrə, əhalinin ən az təminatlı
hissəsinə xüsusi diqqətin yetirilməsi;
pensiya sistemində daxilolmaların və ödənişlərin vaxtlı-vaxtında təmin edil-
məsi;
sosial müavinətin səmərəliliyinin artırılması, ünvanlılıq prinsipi əsasında
yoxsul ailələrə digər yardım formalarının daha geniş tətbiqi;
yoxsulluğun, onun mənfi təsirlərinin azaldılması, sosial bərabərsizliyin
aradan qaldırılması və orta təbəqənin formalaşdırılması.
sosial məişət infrastrukturunda və sosial-mədəni sferada institusional
yeniləşmə aparılması;
ölkə iqtisadiyyatında baş verən dəyişikliklərə tam uyğun olaraq sosial in-
frastrukturun tənzimlənməsində dövlətin rolu və funksiyasının daha da genişlən-
dirilməsi;
respublikanın hər bir konkret regionunda əhalinin sosial müdafiəsinin real
vəziyyətdən asılı olaraq düzgün müəyyənləşdirilməsi;
90
respublikada sosial infrastrukturun formalaşdırılması və inkişafının dövlətin
apardığı sosial siyasətə tam uyğun olaraq tənzimlənməsi;
qeyri-dövlət strukturlarını cəlb etməklə sosial yardımın qeyri-dövlət təmina-
tının gücləndirilməsi;
sosial yardımın ədalətlilik və bərabərlik prinsipləri əsasında həyata keçiril-
məsinin təmin edilməsi;
ÜSY sisteminin təkmilləşdirilməsi.
8. Sahibkarlığın inkişafına mane olan problemlər aradan qaldırılmalı, xarici-
iqtisadi fəaliyyət iştirakçılarına sağlam rəqabət şəraiti yaradılmalı və işgüzar
aktivliyin yüksəlişinə imkan verən sahələr aşkar edilməli.
Beləliklə, əhali gəlirlərinin tənzimlənməsi və əhalinin yaşayış minimumu mü-
əyyən edilərkən və adambaşına minimum istehlak zənbilinin dəyəri əsas götürülməli,
həm dövlət tənzimlənməsi tətbiq edilən qiymətlər və tariflər, həm də tələb və təklifin
təsiri altında yaranan qiymət və təkliflər hərtərəfli öyrənilib nəzərə alınmalı, vaxtaşırı
olaraq əhalinin gəlirlərinin indeksləşdirilməsi həyata keçirilməli, istehlak büdcəsinin,
əmək haqqının, pensiyaların, təqaüdlərin və s. müavinətlərin minimum həcmi daim
şəraitə uyğun artırılmalıdır.
91
ИСТИФАДЯ ОЛУНМУШ ЯДЯБИЙЙАТЛАРЫН СИЙАЩЫСЫ
Azərbaycan dilində
1.
Abbasov A.F. Yoxsulluğun qarşısının alınması dövlətin sosial
təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin faktoru kimi «Çoxmülkiyyətçilik şəraitində
koopeorasiyanın inkişafının sosial-iqtisadi problemləri» elmi-praktik konfransın
materialları Bakı 2002, «Kooperasiya» nəşriyyatı 416 s.
2.
Abbasov B. Azərbaycanın vergi sistemi və onun təkmilləşdirilməsinin əsas
istiqamətləri AMEA İqtisadiyyat İnstitutu «Milli iqtisadiyyatın problemləri»
məqalələr toplusu II Buraxılış, Bakı «Elm» 2005, 733 s.
3.
Abdullayev A. İqtisadiyyat və iqtisadi siyasət, Bakı, Asiya nəşriyyatı, 2003,
216 səh.
4.
Alıyev İ.H. Azərbaycan Respublikasında aqrar sahədə idarəetmə
mexanizminin təkmilləşdirilməsi. Bakı, «Elm», 2003, 315 s.
5.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti H.Ə.Əliyevin çıxışı. Azərbaycan
Dövlət Quruculuğu və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutu, Dirçəliş, jurnalı Bakı 2001
№1-2.
6.
Azərbaycan statistik göstəriciləri 2007, Səda nəşriyyatı Bakı 2007, 721 s
7.
Beynəlxalq Əmək Təşkilatı. Konvensiyalar və Tövsiyələr, Bakı, 1996 633 s.
8.
Əirzayev Ə.Q. İqtisadi və sosial idarəetmə: bazar iqtisadiyyatı, metodoloji
prinsiplər, qanunauyğunluqlar Bakı, 1997, Diplomat nəşriyyatı, «Elm» RNPM, 208 s.
9.
Əliyev A.Ə., Qasımov N.. Azərbaycanda əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəl-
məsinin aktual problemləri. Bakı, 2000, 225 s. Azərbaycanda əməyin ödənilməsi
mexanizminin müasir vəziyyəti və xüsusiyyətləri. 12-45 s.
10.
Əliyev N. Həsənov P. Orta sinif: reallıqlar və perspektivlər (ictimai-siyasi-
iqtisadi təhlil) Gələcək 10 il: Azərbaycanda demoko\ratik islahatların başlıca
istiqamət və məqsədləri , II cild, Bakı, «Adiloğlu» 2006, 368 s.
11.
Əşrəfova. R.S «Əhalinin sosial müdafiəsinin yaxşılaşdırılmasında sosial
yardım sisteminin rolu», Himayədar jurnalı. Oktyabr 2005, №14
92
12.
Həsənli Y.H., Həsənov R.T. İqtisadi tədqiqatlarda riyazi üsulların tətbiqi.
Dərs vəsaiti.- Bakı ―Nafta -Press‖, 2002, 303 s
13.
Hüseynov V.A., Hüseynov Z.R., İsmayılov Ş.Q., Mustafayev A.O. Manatın
bahalaşması və iqtisadi inkişaf: Nolland xəstəliyinin məzmunu və əlamətlərinin
tədqiqi, Bakı: 2005-140 s
14.
Xəlilov Ş. Vergilərin gəliri yenidən bölüşdürücü funksiyasının təhlili. AMEA
İqtisadiyyat İnstitutu «Milli iqtisadiyyatın problemləri» məqalələr toplusu III
Buraxılış Bakı «Elm» 2006, 395 s.
15.
İbrahimova X., Cəlilova R., Qurbanova T. Əhalinin gəlirlərinin və istehla-
kının formalaşmasında sakhibkardığın rolu Müasir mərhələdə Azərbaycanın sosial-
iqtisadi inkişafının əsas meylləri (məqalələr toplusu) IV buraxılış Bakı «Elm» 1999.-
344 s.
16.
İqtisadi nəzəriyyə. Dərslik. «Azroliqraf LTD» MMC, Bakı-2004, 514 s
17.
İmanov C.Q. Həsənli Y.H. Azərbaycanın sosial-iqtisadi inkişafının modelləri.
Bakı : Elm, 2001, 248 s
18.
Qarayev İ.Ə. İqtisadi reformalar və əhalinin maddi rifahı Azərbacan Milli
Elmlər Akademiyasının Xəbərləri (İqtisadiyyat seriyası), Bakı, 200 № 1-2 (səh.258-
270)
19.
Quliyev C.B. «Müstəqillik illərində Azərbaycan Respublikasında əhalinin
həyat
səviyyəsinin
dəyişilməsi
meylləri
və
ona
təsir
edən
amillərin
qiymətləndirilməsti» İqtisadiyyat, Humanitar və ictimai elmlər seriyası, Xəbərlər 1-
2004,
20.
Quliyev T.Ə. ―Əməyin iqtisadiyyatı‖. Gəlirlər və əmək haqqı. Əhalinin həyat
səviyyəsi. Həyatın dəyəri, həyatın keyfiyyəti. Bakı, 2003, 693 s., səh. 279.
21.
Quliyv F.T. Gəlirlər nəzəriyyəsi. Gəlirlərin formalaşması. Bakı, 2004, 138 s.,
32-71 səh.
22.
Məmmədov İ.M. Əhali istehlakının struktur seqmentləşmə təhlili və modelləri
Milli İqtisadsiyyatın problemləri (məqalələr toplusu I Buraxılış) Bakı, Elm 2005,
547 səh.
93
23.
Məmmədov İ.M. İstehlakın strukturu və seqmentlərinin modelləşdirilməsi
məqalələr toplusu AMEA Xəbərləri Humanitar və ictimai elmlər seriyası
İqtisadiyyat, 2006 №1 Bakı, Elm 2006, 504 səh.
24.
Məmmədova B.S. Azərbaycan Respublikasında əhalinin gəlirləri və onların
bölüşdürülməsçi. Azərbaycanda İqtisadi islahatların həyata keçirilməsi xüsusiyyətləri
və problemləri. İqtisadi İslahatlar Mərkəzinin elmi əsərlər toplusu, IV buraxılış. –
Bakı, 2003, 297 səh.
25.
Mikayılova S. Məşğulluğun təmin olunması iqtisadi təhlükəsizliyin əsas
amilidir AMEA İqtisadiyyat İnstitutu «Milli iqtisadiyyatın problemləri» məqalələr
toplusu I Buraxılış Bakı «Elm» 2005, 547 s.
26.
Muradov A. Neft gəlirldərinin insan kapitalının formalaşmasına yönəldilməsi
istiqamətləri AMEA İqtisadiyyat İnstitutu «Milli iqtisadiyyatın problemləri»
məqalələr toplusu II Buraxılış, Bakı «Elm» 2005, 733 s.
27.
Muradov A. Neft gəlirlərinin Azərbaycan iqtisadiyyatına və əhalinin həyat
səviyyəsinə təsirinin qiymətləndirilməsi. AMEA İqtisadiyyat İnstitutu «Milli
iqtisadiyyatın problemləri» məqalələr toplusu III Buraxılış Bakı «Elm» 2006, 395 s.
28.
Muradov R.Ş. Bazar iqtisadiyyatında sosial siyasət İqtisadiyyat Xəbərlər №1-
4 1996.
29.
Müasir mərhələdə Azərbaycanda yeni iqtisadi sistemə keçidin
qanunauyğunluqları və problemləri (kollektiv monoqrafiya) Bakı, 1998, 498 c.
30.
Nağıyev Ə.T., Mürşüdov R.İ.. Sosial müdafiənin təkmilləşdirilməsinin əsas
istiqamətləri, Bakı, «Səda» nəşriyyatı, 2002,s.138
31.
Rüstəmov A.A. Əhalinin maddi rifah halı və onu xarakterizə edən
göstəricilər. (Məqalələr toplusu axtarmaq)
32.
Səfərov S. İqtisadi sistemin transformasiyası: dövlət tənzimlənməsi
problemləri. Bakı, Azərnəşr. 1997.- 192 s.
Rus dilində
33.
Абалкин Л.И. Избранные труды: В 4-х тт.Т 4: В В поисках новой
стратегии:/ Вольное экономическое общество России; сост.\Грибанова О.М. –
М.: ОАО «НПО» Эконмика, 2000.- 799 с
94
34.
Автономов В.С. Проблемы методологии и структуры современной
экономической науки и теория переходной экономики // К вопросу теории и
практики экономики переходного периода. Материалы заседания Ученого
совета ИМЭМО РАН. М., 1996. С.6.
35.
Адам Смит. Исследование о природе и причинах богатства народов
http://ek-lit.agava.ru/smitsod.htm
36.
Алле М. Условия эффективности в экономике. М., 1998.
37.
Бабич А. М. Государственные и муниципальные финансы: учебник для
студентов вузов .- М.: Финансы: ЮНИТИ, 2000 –687 с.
38.
Бабaшкина А.М. Государственное Регулирование национальной
экономики: Учеб. Пособие. М.Финансы и статистика 2003, 480 с
39.
Борисов Е.Ф. «Хрестоматия по экономической теории», М:1997 г.
40.
Бриттан С. Капитализм с человеческим лицом. СПб.,«Наука» 1998, 256 с
41.
Бункина М.К. «Монетаризм», Москва, АО «ДИС», 1994 год. 198 с
42.
Бункина М.К., Семенов А.М. Макроэкономика. Учебник,- 4-ое изд.
Перераб. И доп. М.: Изд. Дело и Сервис, 2003- 544 с
43.
Васнев С.А.Статистика: Учебное пособие Москва: МГУП, 2001. 170 с.
44.
Гончаров П.К. Социальное государство: сущность, мировой опыт,
российская модель // Социально–гуманитарные знания. 2000. № 2.
45.
Гурьев В.И. Основы социальной статистики. –М.: Финансы и
статистика, 1991
46.
Кейнс Дж. М. Трактат о денежной реформе. Избранные произведения. -
М., 1993- 238 с. С.31
47.
Кислицина О.А. Неравенство доходов в России в переходный период:
чем оно объясняется? — М.: ЕЕРЖ, 2003. — 79 ñ.
48.
Кларк. Дж.Б. Распределение богатства. М.: Экономика, 1992. С. 67.
49.
Курс экономической теории: Учебник/ Под ред. Проф. Чепурина М.Н.,
проф. Киселевой Е. А. – Киров.: Издательство АСА, 1998.(с 442-454).
50.
Левашов В.И. Социальная политика доходов и заработной платы. - М.:
Центр экономики и маркетинга, 2000.- 360с
95
51.
Липсет С.M. и др. Сравнительный анализ социальных условий,
необходимых для становления демократии //Международный журнал
социальных наук. 1993. № 3. С. 5-34.
52.
Локк Дж. Два трактата о государстве // Сочинения. Т.3. М., 1988. 425 с.
53.
Майер В.Ф. Уровня жизни населения СССР .М.Мысл, 1977
54.
Макконелл Кэмбелл Р., Брю Стенли Л. Экономикс: Принципы,
проблемы и политика. В 2 т.:. Пер. с англ. 11 изд. Т. 2. – М.: Республика, 1993.
(с 276-292).
55.
Макроэкономика. Теория и российская практика. Учебник. 2-ое изд.
Перераб и допол. /под ред. А.Г. Грязновой и Н.Н. Думной, М.: КНОРУС , 2005,-
688 с.
56.
Мамедов О.Ю.. Современная экономика. Пособие для студентов.
Ростов-на- Дону: Феникс. 1999 г. 265 с
57.
Маркс К. Введение // Маркс К., Энгельс Ф. Соч. Т.12. С.721.
58.
Маршалл
А.
Принципы
политической
науки
http://www.ek-
lit.agava.ru/mar203.htm
59.
Милль Дж. С. Основы политической экономии. М., 1980. Т.1. с. 395.
60.
Никитин С., Степанова М., Никитин А. Налог на личные доходы:
опыт развитых стран // Мировая экономика и международные отношения.
2001. №7,с.22
61.
Норт
Д.
Институты,
институциональные
изменения
и
функционирование экономики. М., 1997. С. 137.
62.
Ноув А. Какой должна быть экономическая теория переходного периода
// Вопросы экономики. 1993. № 11.
63.
Основы социального управления: Учебное пособие / А.Г. Гладышев,
В.Н. Иванов, В.И. Патрушев и др. Под ред. В.Н. Иванова.— М.: Высш. шк.,
2001.— 271 с.
64.
Офер Г. Рыночные реформы и экономическое развитие //
Экономические исследования в переходный период. 1999. №. 5. С.3.
96
65.
Политика дохадаов и качества жизни населения / Под. Ред.
Н.А.Горелова.- СПб.: Питер, 2003.- 653 с
66.
Поляков И. Уровен жизни: пейзаж после кризиса, Независимая газета
10.10. 2000.
67.
Радаев В.В. Концептуальные основы анализа переходной экономики. М.,
1995. 397 c
68.
Ржаницына Л. Бедность в России: причины, особенности, пути
уменьшения.// Экономист. – М., 2001, №4, стр. 71.
69.
Рынок труда и доходы населения /Под. ред. Н.А.Волгина . Учебное
пособие.- М.: Инвормационно- издательский дом. «Филинь», 1999.- 280 с.
70.
Сакс Д.Д., Дарен Ф.Б. Макроэкономика. Глобальный подход. М., 1999.
c.640.
71.
Социальная статистика. /Под ред. чл.- кор. РАН И. И. Елисеевой/ 3-е
издание, переработанное и дополненное// М:, "Финансы и статистика", 2001.
480 с
72.
Социально-экономические модели в современном мире и путь России: В
2-х книгахМеждународная Ассосация акад.наук РАН; под ред.
К.И.Микульского. –М.: ЗАО «Издательство «Экономика», 2005, 911 с
73.
Стиглиц Дж. Ю. Экономика государственного сектора. М.,1997.С. 68-69.
74.
Суринов А.Е. Доходы населения. Опыт количественных измерений. –М.:
Финансы и статистика, 2000.- 432 с
75.
Туган-Барановский М.И. Основы политической экономии. М., 1998.
С.392.
76.
Турроу Л. Указ. соч., Гэлбрейт Дж.К. Справедливое общество.
Гуманистический взгляд//Новая постиндустриальная волна на Западе.
Антология / Под ред. Иноземцева В.Л./ М., 1999. 425 c
77.
Фишер С., Дорнбуш Р., Шмалензи Р.―ЭКОНОМИКА‖, М: 1993 г.
78.
Хаттон У. Капитализм участия // МЭМО. 2000. №1.
79.
Шишков Ю. Уровень бедности в современном мире: методологические
споры/ Мировая экономика международные отношение, 2006, № 1, с. 10
97
80.
Шургалина И.Н. Формирование новой теоретической парадигмы и
методологические проблемы изучения переходных процессов и социально-
экономических трансформаций // Экономическая теория на пороге ХХI века.
СПБ., 1996, 231 c
81.
Экономика: Учебник/ Под ред. Доц. А.С. Булатова. – М.: Издательство
БЕК, 1999. 687 с
82.
Эрхард Л. Благосостояние для всех. М.: Начала –Пресс 1990, 465 с
İngilis dilində
83.
Bax: Aghion, P. and P. Bolton A trickle-down theory of growth and
development, Review of Economic Studies 1997 151–172.
84.
Begg D., Fischer S., Dornbusch R. Economics. L., 1991 689 с.
85.
Michael, P. Keane and Esward S. Prasad Poland: Inequality, transfers and
growth in transition, Finance and Development 38 (1) 2001 23-36
86.
North D.C. İnstitutions, institutional change and economic performance.
Cambridge. 1990. P. 40.
87.
Perotti, R. Democracy, income distribution and growth: What the data say,
Journal of Economic Growth 1996, № 1, р.149–187
88.
Ravallion M., and S. Chen What can new survey data tell us abut recent
changes in distribution and poverty, World Bank Economic Review 1997 (2), 357–
382.
89.
World Bank, World Development Report 2005. Washington, 2004
İnternet səhifəsi
90.
http://www.stat.gov.az
Dostları ilə paylaş: |