Maktabgacha yosh davrida bola shaxsini

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ
2023, 4 (125)
savolnomamizning birinchi qismida 3, 4, 5 yoshli 
bolalarda o‘tkazildi,
Biz “Men” konsepsiyasini shakllanib borish 
xususiyatini aniqlash maqsadida dastlabki bos-
qichida 3,4,5 yoshli bolalarda o‘tkazdik. Har bir 
yosh davridan 15 nafardan bolalar qatnashdilar. 
Savolnomamizda “Men” konsepsiyasining shakl-
langanlik darajasini aniqlash uchun “Ilk qadam” 
davlat dasturida belgilangan talablarni mezon 
qilib belgilab oldik. 
Ushbu mezonlar bo‘yicha 3,4,5 yoshli bolalar 
bilan o‘tkazilgan tadqiqot natijalarini quyidagi 
jadvalda ko‘rish mumkin. 
Mezonlar bo‘yicha to‘plangan ballardan 
ko‘rinib turibdiki, 3, 4 va 5 yoshli maktabgacha 
yoshdagi tarbiyalanuvchi bolalarda “Men” kon-
sepsiyasi yoshga qarab ortib borgan. Ushbu 
so‘rovnomamizda 3, 4 va 5 yoshli bolalar uchun 
alohida jadvallar shakllantirdik, jadvallarga bola-
larning ismi, familiyasi hamda otasining ismini 
qayd etgan holda, har bir bolaning har bitta 
mezon bo‘yicha olgan ballarini alohida- alo-
hida qayd etib chiqdik. Buning natijasida esa 
bolalarning har bir mezonlar bo‘yicha to‘plagan 
umumiy ballari hamda har bitta mezonning 15 
nafar bolada qayd qilingan umumiy natijalari 
1-jadval. 3, 4 va 5 yoshli bolalarda “Men” konsepsiyasining shakllanganlik darajasini aniqlash bo‘ yicha olingan nati-
jalar tahlili
№
Mezonlar
Bolalar yoshi
3 yosh
4 yosh
5 yosh
1. 
O‘zi haqida gapiradi, birinchi shaxsda gapiradi – «Men” -2b
15
15
15
2. 
O‘zi haqida gapiradi (ismi, familiyasi, yoshi, jinsi va h.k. biladi) - 4b
35
40
47
3. 
O‘ziga yaqin insonlarga murojaat qiladi va ulardan yordam so‘raydi -2b
13
25
19
4. 
O‘ziga do‘st tanlaydi va u bilan o‘ynaydi -2b
15
23
20
5. 
O‘z oilasi va qarindoshlik aloqalariga qiziqish bildiradi -2b
9
21
18
6. 
O‘z ehtiyojlarini bildiradi -1b
9
17
17
7. 
Oshib borayotgan ishonchni namoyon etadi -2b
10
23
20
8. 
O‘z istaklari, qiziqishlarini ifodalaydi -2b
12
21
19
9. 
O‘z his-tuyg’ulari va kechinmalarini ifodalaydi- 2b
12
20
17
10. O‘yinlarda O‘ziga rol olishi mumkin -1b
8
15
15
11. O‘z xatti-harakatlariga baho berishga qodir («buni men qildim») -1b
10
15
15
12. Kattalarning iltimosi (topshirig‘i)ni bajaradi -1b
10
15
15
13. Mashg’ulotlar vaqtida e’tiborni saqlashga qodir -1b
9
7
15
14. Muvaffaqiyat sari harakatni namoyon etadi-1b
9
9
15
15. Turli hissiyotlar va kayfiyatni namoyon etadi -2b
17
9
17
Umumiy ball
193
275
284