~ 29 ~
Ölkədə ordinar və yüksək keyfiyyətli qırmızı və ağ süfrə, turĢ,
desert, tünd Ģərablar, konyak materialı, ağ və qırmızı Ģampan
Ģərabı və həmçinin milli içki olan üzüm arağı istehsal olunur.
Yunanıstan. YumĢaq Aralıq dənizi iqlimi, relyefi, müxtəlif
torpaq tipləri ölkədə müxtəlif üzüm sortlarının becərilməsinə və
Ģərablar istehsalına imkan verir. Üzümçülüyün yayılması və
ixtisaslaĢması əhəmiyyətli dərəcədə relyef xüsusiyyətləri ilə
müəyyən olunur (60% əkinləri yamaclıqlarda yerləĢir).
Əsas üzümçülük rayonları Peloponnes, Krit, Attika və Egey
adalarıdır. Texniki sortlardan Sovatiano, Roditis, Mandilariya,
Sideritis və b. becərilir. Emalın əsas növü qurudulmuĢ üzüm
istehsalıdır. Yunanıstan kiĢmiĢ istehsalına görə dünyada baĢlıca
mövqelərdən birini tutur. Ölkənin iqlim Ģəraiti turĢ, təbii Ģirin,
oynaq, qazlaĢdırılmıĢ, likor, ətirləĢdirilmiĢ, tünd Ģərablar, brendi
tipli içki və ətirli araq istehsalına imkan verir. ġərabçılığının əsas
xüsusiyyəti istehsal həcminin sabitliyi və nisbətən yüksək
keyfiyyətli məhsul alınmasıdır.
Rumıniya. Üzüm və Ģərab istehsalına görə dünyada qabaqcıl
ölkələr sırasındadır. ġərab üçün istifadə olunan əsas sortlar:
Fetyaska, Rexale, Fetyaska alba, Rislinq, Sovinyon, ġardone,
Muskat, Ottonel, Boz Pino, Qrassa, Kaberne Sovinyon, Merlo və
baĢqalarıdır. Son illərdə demək olar ki, bütün Ģərabçılıq
rayonlarında üzüm emal etmək, Ģərabı iĢləmək və doldurmaq üçün
müasir texniki avadanlıqlarla təchiz olunmuĢ iri Ģərab kombinatları
tikilir. Burada ağ və qırımız süfrə Ģərabları ilə yanaĢı, Ģəkər qalığı
olan ətirləĢdirilmiĢ Ģərablar və konyak istehsal etmək üçün hər cür
imkan vardır. Həmçinin üzüm Ģirəsi istehsalını inkiĢaf etdirmək
üçün Ģərait yaradılmaqdadır.
Keçmiş Yuqoslaviya. Burada üzümçülük və Ģərabçılıqla çox
qədimdən məĢğuldurlar. Son illərdə milliləĢdirilmiĢ üzümçülük
təsərrüfatları və Ģərabçılıq kombinatları yaradılmıĢdır. Filokseraya
davamlı calaqaltılar əsasında salınmıĢ üzümlüklər 80%, öz kökünə
məxsus (qumlu torpaqlarda) 8%, birbaĢa hasiledici hibridlər 12%
təĢkil edir. Üzümlüklər əsasən Serbiya, Xorvatiya, Sloveniya,
Makedoniya, Bosnya, Çernoqoriyada yayılmıĢdır. Lakin uzun
~ 30 ~
müddət davam edən müharibə bütün sahələrə olduğu kimi,
üzümçülük və Ģərabçılığa da dağıdıcı təsir göstərmiĢdir.
Çexiya və Slovakiya. Üzümçülük kənd təsərrüfatının əsas
sahələrindəndir. Üzümlüklər torpaq-iqlim Ģəraitinə görə fərqlənən
12 vilayətdə yerləĢir. Daha geniĢ yayılmıĢ üzüm sortları Ġtaliya
Rislinqi, Silvaner, Veltliner, Neyburqerdir. Az yayılmıĢlar isə
Muskat Ottonel, Muller Turqau, Bauvier, Ezeriodur.
Ağ markalı Ģərablar hazırlamaq üçün Reyn Rislinqi, Boz Pino,
Ağ Fetyaska, Traminer, Ağ Pino və Sovinyon sortları becərilir.
Qırmızı Ģərablar – Qara Pino, Frankovka və Portugizer sortlarından
hazırlanır.
Oynaq Ģərablar ġato-Melnik adı ilə buraxılır, butulka üsulu ilə
alınır. Son zamanlar burada keyfiyyətli, az oksidləĢən ağ turĢ və
kəmĢirin Ģərablar hazırlanır və əsasən ixrac olunur.
Almaniya. Almaniyada ilk üzümlüklərin romalılar tərəfindən
Mozel çayının sahillərində bizim eranın I əsrində salındığı
bildirilir.
Almaniyada Ģərabçılıq əsasən ölkənin cənub-qərbində Reyn
çayı ətrafında inkiĢaf etmiĢdir. Alman Ģərablarının təqribən 60%-i
Reynland-Pfals federal torpaqları ərazisində hazırlanır. Ölkənin 13
Ģərabçılıq vilayətinin 6-sı burada yerləĢir. Almaniyada üzümlüklər
altında olan sahə 102 min ha olub, Ġspaniya, Ġtaliya və Fransa
üzümlüklərinin təqribən onda birini təĢkil edir. Ümumi illik Ģərab
istehsalı 9 mln hektolitrə yaxındır. Bu isə 1,2 mld butulka təĢkil
edərək, Almaniyanı Ģərab istehsalına görə dünyada 8-ci edir.
Ümumi Ģərab istehsalının təqribən 2/3 hissəsini ağ Ģərablar təĢkil
edir.
Bütün Almaniyanın iqlimi üzüm tənəyinin təlabatına uyğun
gəlmir. Ona görə də burada üzümçülük və uyğun olaraq Ģərabçılıq
üçün həddindən artıq çətinlik yaranır. Alman Ģərabları ölkənin bir
sıra cənub-Ģərq rayonlarında hazırlanır. Alman ġpisenveyn Ģərabı
çox məĢhur olub, ağ Fransız Burqund və Sotern Qran Kryu
Ģərabları kateqoriyası səviyyəsindədir.
Bütün Alman Ģərabları nisbətən tünd olmayan qeyri-Ģirin, ətirli
və səciyyəvi dadı ilə (çox vaxt çiçək) seçilir.
~ 31 ~
Ən xoĢagələn alman Ģərabları Rislinqdən hazırlanır. Alman
üzümlüklərinin 1/4 hissəsinə yaxını Rislinq tiplidir. Digər geniĢ
yayılan sortlar – Müller Turqau (30%) və Silvanerdir (15%). Xeyli
az sahələrə Rulender (Pino Qri), Veysser Qutedel (ġasla), Kerner,
ġeyrebe, Elblinq və daha az qırmızı Ģərab üçün – Blauer
Portugizer, Blauer Trollinger və Blauer ġpetburqunderdir (Pino
Nuar).
Bütün Ģərabçılıq məhsullarını qaydaya salmaq üçün alman
höküməti Ģərabçılıq vilayətlərini 11 regiona bölür. Onlardan 7-si
Reyn Ģərabları, 1-i Mozel, 3-ü müxtəlif xarekterli Ģərablar buraxır.
Almaniyada butulkaya doldurulan məhsula ciddi tələblər qoyulur
və etiketdə onun haqqında maksimum informasiya verilir.
Hələ 1879-cu ildə qəbul olunmuĢ qanuna görə, Alman süfrə
(təbii) Ģərablarında ən azı 8,5% spirt olmalı və həmin Ģərablar
müəyyən Ģərabçılıq regionlarından daxil olmalıdır (əks halda onu
―süfrə Ģərabı‖ adlandırmırlar).
Etiketdə belə yazılır: ―Alman süfrə Ģərabı‖ + Ģərabın
hazırlandığı bölgənin adı. Belə bölgələr 5-dir: Reyn, Mozel, Mayn,
Nekkar və Oberreyn.
Ümumiyyətlə, süfrə Ģərabları Almaniyada az miqdarda (ümumi
Ģərab istehsalının 5%-i) istehsal olunur.
Almaniyanın keyfiyyətli Ģərablarından – Kabinet, ġpetleze,
Ausleze, Beerenausleze, Trokenbeerenauslezeni göstərmək olar.
Bütün Alman Ģərabları Reyn çayı vadisində və onun qolları -
Nekkara, Mayn və Mozel ətrafında yerləĢir. Üzümlüklərin çox
hissəsini ağ üzüm sortları təĢkil edir. Qırmızı Alman Ģərabları
aralıq keyfiyyətə malik olsa da, ağ Ģərablar – markalı və əla
keyfiyyətli markalı ola bilir. Almaniyada xeyli oynaq Ģərablar
istehsal olunur. Demək olar ki, bütün üzümçülük təsərrüfatları
xırdadır və az sayda olan iri təsərrüfatlar isə kilsəyə məxsusdur.
Almaniyada ümumi Ģərab istehsalı nisbətən çox olmayıb, idxal
ixracı 5-6 dəfə üstələyir.
Almaniyanın ən yaxĢı üzümlükləri Ģimalda kənd təsərrüfatı
üçün yararlı olmayan torpaqlarda yerləĢir. Əgər burada üzümlük
olmasaydı ya meĢə, ya da çılpaq dağ olacaqdı. Burada dünyanın ən
Dostları ilə paylaş: |