Mdb-nin qərb qrupu ölkələri

 

3

bərabər  yerləşməsi  səbəbləri.  Baş  məskunlaşma  zolağı. 

Miqrasiya  prosesi,  əhalinin  çoxmillətli  olması  səbəbləri,  iri 

xalqların  coğrafiyası.  Şəhər  əhalisi,  iri  şəhərləri,  kənd 

məskunlaşmasının 

xüsusiyyətləri. 

Əmək 

ehtiyatlarının 

formalaşma  mənbələri,  əhalinin  işlə  təmin  olunması 

vəziyyəti. 

Mövzu ətrafında tələbə bilməlidir: 

1. RF-nin əhali artımında baş verən dəyişikliklər və onları 

törədən səbəbləri; 

2. RF-nin çoxmillətli olmasının səbəbləri ayrı-ayrı iri 

xalqların yayılması coğrafi-yası; 

3. Əhalinin məskunlaşması zonalarını; 

4. Urbanizasiya prosesinin coğrafiyasını; 

5. Əhalinin məşğulluğunu  və sosial şəraitini; 

Ə

dəbiyyat: 1.II hissə 1-ci bənd, (S. 84-86) 4. III Fəsil (S. 59-

103). 

 

  

4.  Rusiya  təsərrüfatının  ümumi  səciyyəsi  və  əsas 

sahələrinin coğrafiyası. 

 

RF-nin 

müasir 

mərhələdə 

təsərrüfatının 

formalaşmasına  təsir  göstərən  amilləri:  keçid  şəraiti, 

xammalın  təsiri,  nəqliyyat  və  b.  Əsas  sahələrinin  əlaqəli 

inkişafı. Sənayenin aparıcı sahələri, inkişaf amilləri, ayrı-ayrı 

sahələrinin 

yerləşməsi, 

iri 

sənaye 

rayonları. 

Kənd 

təsərrüfatının  inkişafına  təbii  şəraitin  təsiri.  Əsas  sahələri  və 

onların  təbii  zonalar  üzrə  yerləşməsi.  Nəqliyyat  sisteminin 

ölkə 

ərazisinin 

mənimsənilməsində 

və 

təsərrüfatın 

inkişafında  rolu.  Əsas  nəqliyyat  növləri  (dəmir,  avtomobil, 

boru  kəmər,  su  və  hava  nəqliyyatları).  Xarici  iqtisadi 

əlaqələrinin tərkibi və coğrafiyası. Azərbaycanla idxal-ixracı. 

Təsərrüfatının inkişaf istiqamətləri.  

Mövzu ətrafında tələbə bilməlidir: 

1.

 

RF-nin təsərrüfatının formalaşması xüsusiyyətlərini; 

2.

 

RF-nin  təsərrüfatının  makrosahələri  və  onların 

qarşılıqlı əlaqəsini; 

3.

 

Sənaye sahələri və regionlarını; 

4.

 

Kənd təsərrüfatının əsas sahələrinin yerləşməsini; 

5.

 

Nəqləyyat 

sahələri 

və 

iqtisadi 

əlaqələrinin 

coğrafiyasını. 

Ə

dəbiyyat:  1,  II  hissənin  1-ci  bəndi  (S.  86-109);  4.  IV 

Fəsil (S. 108-212). 

 

5. RF-nin daxili fərqləri. 

  

Ərazisnin  böyüklüyü  və  təsərüfatının  diferensasiyası 

iqtisadi  rayonlara  ayrılmasının  əsasını  təşkil  edirlər.  Hazırda 

RF-nin  10  iri  iqtisadi  rayonu  vardır.  Bu  rayonlar  bir-

birlərindən fərqlənən iki zonaya ayrılır: 1) Avropa hissəsində 

yerləşən  rayonlar  2)  Şərq  hissəsində  yerləşən  rayonlar  və 

onların qısa iqtisadi-coğrafi icmalı.  

Mövzu ətrafında tələbə bilməlidir: 

1.

 

RF-nin iqtisadi rayonlarını

;

 

2.

 

RF-nin 

Avropa 

hissəsində 

yerləşən 

iqtisadi 

rayonlarının əsas sahələrinin coğrafiyasını;  

3.

 

RF-nin  Sibir  və  Uzaq  Şərq  rayonlarının  təbii 

ehtiyyatlarını və əsas təsərrüfat sahələrini; 

4.

 

RF-nin  Qərb  və  Şərq  zonalarının  əlaqələrinin 

strukturunu 

Bu derslik behruzmelikov.com saytindan yuklenmisdir

---

 

4

Ə

dəbiyyat:  1,  II  hissə,  1-ci  bəndi  (S.  110-207);  4.  XIV-

XXIV Fəsillər (S. 390-651). 

 

6. Belorisiya.  

             Sahəsi-207,6 min km

2

. Əhalisi-9,7 mln. nəfər. 

Siyasi  şəraiti,  təbii  ehtiyatları-torf,  kalium  və  xörək  duzları, 

meşə  və su ehtiyatları.  Əhalisinin artımı, ərazidə  yerləşməsi, 

miqrasiyası.  İri  şəhərləri  və  onların  coğrafiyası,  kənd 

məskunlaşmasının  xüsusiyyətləri.  Əmək  ehtiyatları  və 

əhalinin  məşğulluq  səviyyəsi  və  sosial  sahələrinin  inkişafı. 

Təsərrüfatının  tərkibi  və  ərazi  təşkili-sənayesinin  aparıcı 

sahələri.  Təbii  şəraitini  kənd  təsərrüfatının  ixtisaslaşmasına 

təsiri  Belorusiyanın  sıx  nəqliyyat  yollarına  malik  olması 

səbəbləri,  əsas  nəqliyyat  sahələri,  xarici  iqtisadi  əlaqələri, 

Azərbaycanla olan idxal-ixracı. İnkişaf istiqamətləri.  

Mövzu ətrafında tələbə bilməlidir: 

1.

 

Belorusiyanın təsərrüfatının inkişaf şəraitini; 

2.

 

Əhalisi və əmək ehtiyyatlarını; 

3.

 

Təsərrüfatının strukturu və ərazi təşkilin;  

4.

 

İnkişafının əsas istiqamətlərini. 

Ə

dəbiyyat: 1, II hissə 4-cü bənd (S. 243-264); 2. səh.257-

308; 3. II Fəsil (S. 27-68). 

 

7. Ukrayna və Moldoviya ölkələri. 

             Ukrayna                                         Moldaviya 

            Sahəsi-603,7 min km

2

.               Sahəsi-33,7 min km

2

. 

             Əhalisi-46,5 mln nəfər.                Əhalisi-4 mln nəfər. 

 

 

Bu  ölkələrin  qonşuluq  münasibətləri,  GUAM  birliyinə  daxil 

olmaları.  

Ukraynanın geosiyasi vəziyyəti, coğrafi movqeyi. İnkişafının 

təbii  potensialı-daş  kömür,  dəmir  filizi  yataqları,  geniş  və 

münbit  qara  torpaqları  və  b.  mövcud  olması.  Ekoloji 

vəziyyəti. 

Əhalisinin  artım  xüsusiyyətləri.  Ərazidə  yerləşməsi  və  milli 

tərkibi.  Krım  Muxtar  Respublikası.  İri  şəhər  və  kənd 

məskunlaşmasının xüsusiyyətləri. 

Təsərrüfatının tərkibi və ərazidə təşkili: Sənaye sahələri, daş-

kömür  və  qara  metallurgiya  kompleksi,  digər  sahələrinin 

coğrafiyası. İri sənaye rayonları.  Kənd təsərrüfatının inkişafı 

üçün  əlverişli  şəraitin  olması,  cənubunda  su  çatışmazlığı. 

Kənd  təsərrüfatının  əsas  sahələrinin-şəkər  çuğunduru-şəkər 

aqrar  sənaye  kompleksi,  taxılçılıq,  heyvandarlıq  və 

digərlərinin coğrafiyası.  

 

Əhalisinin  coğrafiyası.  Nəqliyyat  iqtisadi  əlaqələri. 

Azərbaycanla 

idxal-ixracı. 

Təsərrüfatının 

inkişaf 

istiqamətləri.  

Moldaviyanın  geosiyasi  vəziyyəti  təbii  şəraitinin  təsərrüfat 

üçün əlverişli olması, təbii ehtiyatlarının kasıblığı. Əhalisinin 

coğrafiyası. 

Təsərrüfatının 

tərkibi 

və 

ərazi 

təşkili. 

Meyvəçilik, 

üzümçülük, 

tərəvəzçilik 

aqrar-sənaye 

kompleksinin əhəmiyyətli rolu. Azərbaycanla idxal-ixracı.  

Mövzu ərtafında tələbə biləməlidir: 

1. Ukrayna və Moldaviyanın inkişafının şəraitini; 

2. Əhalisinin və əmək ehtiyatlarının coğrafiyasını; 

3.Təsərrüfatının strukturu və ərazi təşkilini; 

4.Daxili fərqlərini; 

5.İnkişafının əsas istiqamətlərini; 

Bu derslik behruzmelikov.com saytindan yuklenmisdir

---