Mdb-nin qərb qrupu ölkələri
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Maşınqayırmanın
- Kimya və meşə sənayesinin
- Meşə sənayesi
- RF-nin kənd təsərrüfatı sahələrinin coğrafiyası.
- Texniki bitkilərdən
- Soya bitkisi
- Heyvandarlıq
- Donuzçuluq
- RF-nin nəqliyyat və iqtisadi əlaqələri. 1) Nəqliyyatın əhəmiyyəti 2)
7
maşınqayırma sahələri təşkil edir. Ağır maşınqayırma, nəqliyyat maşınqayırması, gəmiqayırma, avtomobil, kənd təsərrüfatı maşınqayırması, cihaz, elektrotexnika. Ən iri mərkəzləri RF Mərkəz, Volqaboyu, Ural və Sankt-Peterburq və b. Çelyabinsk və Krasnoyarsk şəhərlərində yük avtomobilləri, dağ-mədən avadanlıqları və digər məhsullar istehsal edilir. 2011-ci ildə yük avtomobilləri 206 min, Minsk avtomobilləri 1.7 mln ədəd, 15 min traktor istehsal olunub. Rusiyada Moskva, Nijni-Novqorod, Ulyanovsk, Tolyatti, Naraberejnin, Çelksi, İjevsk əsas avtomobilqayırma sənayesi mərkəzləridir.Traktorların istehsalı Volqoqrad, Lipetsk, Vladimir, Sankt-Peterburq şəhərlərində cəmlənir. Yaroslavl, Mıtışşi və İvanovo şəhərlərində avtomobillər, vaqonlar, sənayenin müxtəlif sahələri üçün avadanlıqlar, elmtutumlu sənaye məhsulları istehsal olunur. Sankt-Peterburq, Volqoqrad, Tolyatti, Ulyanovsk, Naberejni Çelnı şəhərlərində müxtəlif istiqamətli maşınqayırma məhsulları istehsal edən komplekslər yaradılmışdır. Cihazqayırma, dəzgahqayırma, radioelektronika kimi elmtutumlu istehsal sahələri Moskva, Sankt- Peterburq, Nijni-Novqorod, Novosibirsk şəhərlərində yerləşir.
sahələri: neft-kimya (kauçuk, plastik kütlələr, süni liflər və b. ) əsas kimya (mineral gübrələr istehsalı, soda, xörək duzu və b. ) inkişaf etdirilmişdir.Əsas rayonları: Mərkəz, Şimal, Volqaboyu, Ural, Qərbi Sibir və b. Meşə sənayesi böyük xammal bazasına malikdir. Əsasən şimal, Volqa- Vyatka, Uzaq Şərq Sivir, Uzaq Şərq və b. inkişaf etdirilibdir. Yüngül sənaye zəif inkişaf etmişdir, əsasən Mərkəzdə və Sankt-Peterburqda yerləşir. Qida sənayesi yaxşı inkişaf etmişdir. Onun sahələri kənd təsərrüfat məhsulları istehsal edən – Qaratorpaq, Mərkəz, Volqaboyu, Şm.Qafqazda və istehlakçı rayonlarda- iri şəhərlərdə yerləşir. RF-nin kənd təsərrüfatı sahələrinin coğrafiyası. Ölkənin k/t özünün böyük torpaq ehiyatları və daxili tələbatı fonunda çox da yüksək inkişaf etməyibdir. İslahatlar zəif aparılır, texniki təminatı aşağı Bu derslik behruzmelikov.com saytindan yuklenmisdir 8 səviyyədədir. Hər il ölkəyə xaricdən çoxlu k/t məhsulları və hətta özündə yetişdirilən taxıl idxal edilir. Təbii şəraiti ölkənin geniş ərazisində k/t üçün o qədər də əlverişli deyildir Onun ümumi torpaq fondunun cəmi 13%-i k/t yararlı torpaqlar, 8%-i isə əkirlər. Burada heyvandarlıq sahəsi bitkiçiliyə nisbətən daha yaxşı inkişaf etmişdir. Taxılçılıq əsas yer tutur. Meşə zonasında boz taxıl növləri – darı, çovdar, arpa, vələmir, qarabaşaq vəs.; meşə-çöl və çöl zonalarında buğda və qarğıdalı əkilir. Taxılçılıq yaz və payızda səpilən zonalara bölünür. Payızlıq qalın qar örtüyü olan Avropa hissəsində, yazlıq şərq rayonlarında yerləşir. Ölkənin bütün əkinçilik zonalarında yayılıb. Bu taxıl növlərinin müxtəlifliyi ilə bağlıdır. Taxılın məhsuldarlığı aşağıdır. İldə 94.0 mln. tona qədər taxıl toplanır. Taxəl rayonlarında məhsuldarlıq 22sen/ha.dır. (2011-cı il). Öz tələbatını ödəmir. Texniki bitkilərdən ən geniş yayılanı şəkər çuğunduru, günəbaxan, kətan lifi, soya, tənbəki və b. 2011- ci ildə kartof 12.7 mln t, şəkər çuğunduru 42.7 mln t, günəbaxan 9 mln t. Istehsal olunub.
Şə kər çuğunduru və şəkər istehsalı Mərkəzi Qaratorpaq, Şimali Qafqaz və Altay diyarındadır. 2011-ci ildə 43.0 mln t. Şəkər çuğunduru yığılmışdır. Günəbaxan əkinləri əsaən Şim. Qafqazda və Voqaboyundadır. Daha çox rütubət sevən kətan bitkisi (parça və kəndir hazırlanır) əsasən Şimal-Qərb, Şimal və Volqa-Vyatka rayonlarında yerləşir. 9 mln ton məhsul yığlıb.
əkinlərinin coğrafiyası daha genişdir. Kartof əkinləri RF-nin Avropa hissəsində, tərəvəz Şimali Qafqaz, Mərkəz və Mərkəzi Qaratorpaqda və iri şəhərlərin ətraflarında becərilir. RF iş adamları Azərbaycanın Samux rayonunda istixanalarda tərəvəz yetişdirmək üçün istehsallar yardılıblar. Bağçılıq RF Avropa hissəsinin Mərkəz və Cənub rayonlarında, Volqaboyunda və b. inkişaf etmişdir. Heyvandarlıq ölkənin k/t məhsullarının 60%-dən çoxunu verir. 2012-ci ilin əvvəllərində iri buynuzlu heyvanların sayı 20 mln, qoyun-keçi 23 mln. baş olub Ən geniş yayılan iri- buynuzlu mal-qara və donuzçuluqdur. Meşə və meşə çöl zonalarında südlük-ətlik, cənub çöl zonalarında ətlik-südlük istiqaməti əsas yer Bu derslik behruzmelikov.com saytindan yuklenmisdir
9 tutur. Donuzçuluq Mərkəz Qaratorpaq, Şm. Qafqazın Rostov, Krosnodar və Stavrapol ərazilərində və iri şəhərlərin ətraflarında cəmləşmişdir. Qoyunçuluq Şimali Qafqaz, Altay, Şərqi Sibirdə, maralçılıq şimal rayonlarında inkişaf etmişdir. Eyni zamanda Altayda buynuzundan dərman hazırlanan xallı maralçılıq inkişaf etdirilir. Rusiyada xəz-dəri heyvandarlığı şimal və Sibir istiqaməylərində yerləşir. Ölkədə Qara, Xəzər, Baltik dənizinin sahilləri, Şimali Qafqazda olan mineral bulaqlar mühüm kurort-rekreasiya rayonlarıdır. Dağlarda alpinizmin inkişafı üçün əlverişli şərait vardır. Moskva, Sankt-Peterburq, Novqorod və digər qəədim şəhərlərdə olan abidələr əsas turizm obyektləridir.
Rusiya kimi dünyanın ən böyük ərazisi olan ölkə üçün nəqliyyatın inkişafı müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Onun yeni əraziləri, təbii sərvətlərinin mənimsənilməsi, şəhərlərin inkişafı, xarici əlqalər və s. məhz nəqliyyat vasitəsilə həyata keçirilir. Nəqliyyat həm də iqtisadiyyat sahələrinin yerləşməsi, regionların mənimsənilməsinin amilidir. Rusiyada müasir nəqliyyatın bütün sahələri inkişaf etmişdir. Onun yollarının uzunluğu aşağıdakı cədvəldə verilir. (cədvəl 1)
2000 2008 Dəmir yolu 86,1 85,2
Avtomobil yolları 584,0
581 Daxili su yolları 85 102
3) 2006-cı ildə daşınan yüklər nəqliyyat növləri arasında aşağıdakı kimi bölüşdürülmüşdür: dəmir yol – 41%, boru-kəmər – 33%, dəniz nəqliyyatı – 0.5%, Bu derslik behruzmelikov.com saytindan yuklenmisdir Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|