Microsoft Word 017 esas sayi doc
Yüklə 1,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
Filologiya məsələləri, № 7, 2017 96 tələffüz olunurlar. Ritm cümlə vurğusu ilə əlaqədardır. Ritmin təsiri ilə bir qayda olaraq, iki bərabər güclü vurğu ilə deyilən sözlər vurğulardan birini itirə bilər və ya onların söz vurğusu müxtəlif cür yarana bilər. Məsələn, 'lesson nine'teen; 'nineteenth 'lesson. 'princess – a'royal prin'cess. Misallardan göründüyü kimi, iki bərabər güclü vurğuya malik olan söz ('nine'teen) özündən əvvəl gələn vurğulu sözün (lesson) təsiri ilə birinci hecadakı vurğunu itirir. Və yaxud da yenə də iki bərabər güclü vurğuya malik olan söz ('nine'teenth) özündən sonra gələn vurğulu sözün təsiri ilə ikinci hecadakı vurğunu itirir. Eyni ilə yuxarıda verilmiş digər misallardan da həmin hadisəni müşahidə etmək olar.İngilis fonetistləri isə ritm haqqında bu sözləri deyirlər: “Hərdən elə hallar olur ki, xarici dili öyrənən tələbə səhvsiz tələffüzə və hətta düzgün intonasiyaya belə müvəffəq olur. Və hər bir kəsə qəribə gəlir ki, həmin tələbənin öyrəndiyi qeyri-ingilis mənşəyinə hansı hal “xəyanət” edir. Bu cür hallar, təbii ki, həmin tələbənin səhv ritmidir”.V.Şekspirin nəsr əsərlərindən birində ritm haqqında dediyi sözlər də əhəmiyyətlidir: “...bütün bunlar onu göstərir ki, ingilis dili müəyyən dərəcədə forma, tələffüz və idiomatik ifadələrdə dəyişə bildiyi halda, onun nitq ritmi üç yüz əlli ildir ki, dəyişməz olaraq qalır”. Yuxarıda ritm haqqında deyilən fikirlərdən aydın olur ki, ingilis dili ritminin sistematik və hərtərəfli öyrənilməsi böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bir çox ingilis müəlliflər özlərinin ingilis dilinin öyrənilməsi sahəsində yazdığı əsərlərində intonasiyanın öyrənilməsindən əvvəl ritmin öyrədilməsini tövsiyə edirlər. Onlar həmçinin bu fikirdədirlər ki, ritmi misra ilə daha yaxşı öyrətmək olar, çünki nəzmdə ölçü və ritmin tələbləri çox düzgündür. Ritmi bir növ təbiət cisimlərinin və bioloji maddə və cisimlərin zaman daxilində müntəzəm təkrarına bənzətmək olar. Məsələn, buna misal olaraq gecə və gündüzün, fəsillərin bir-birini əvəz etməsi ritmini, bədən üzvlərini funksiyasının ritmini (ürək nəbzinin döyüntüsü, qan dövranı və s.) göstərə bilərik.Nitqin ritmi dilin heca quruluşu ilə ayrılmaz əlaqədədir. Nitq ritminin iki əsas növü var. Məlum olduğu kimi, dünyada hər bir dil bu və ya digər növ ritmlə ifadə olunur. Birinci növ ritm “heca ilə şərtlənən” ritm kimi tanınır. Bu növ ritmdə hecalar bərabər zaman intervallarında təkrar olunur ki, bunlar da izoxronik hecalardır. Digər növ ritm “vurğu ilə şərtlənən” ritm kimi məlumdur. Bu növ ritmdə vurğulu hecalar izoxronikdir. İngilis dili də daxil olmaqla rus, ərəb dilləri daha çox “vurğu ilə şərtlənən” ritmli dillərdir [1, s.137].Beləliklə, intonasiya mürəkkəb bir nitq elementi olaraq səsin tonunu, melodiyalılığını, tələffüz etdiyimiz sözün gücünü, tempini və ritmini özündə əks etdirir. Cümlənin qrammatik quruluşu və onun leksik tərkibi ilə üzvi şəkildə əlaqəli olan intonasiya fikrin ifadəsinin mühüm bir vasitəsidir. Filologiya məsələləri, № 7, 2017 97 Ədəbiyyat 1. Hüsənoğlu F. Introduction to English practical phonetics. Baku, 2003. 2. Kingdon R. Groundwork of English Stress. London, 1958. 3. Vassilyev V.A. English Phonetics. M., 1980. 4. Peter Roach. English Phonetics and Phonology. Cambridge, 1991. Ф.Ибрагимова Компоненты английской интонации Резюме Данная статья посвящена ключевой характеристике произношения в современном английском языке.Интонация в английском языке – это совокупность определенных характеристик предложения, которые являются обязательным признаком устной речи.Основные составляющие интонации в английском языке – это мелодика речи (тон), ритм, темп, тембр голоса, фразовое и логическое ударение.Ритм – это чередования смысловых отрезков речи, ударение всегда выделяет самое главное, важное слово в смысловом отрезке. Мелодика речи – это чередование повышения и понижения тона голоса. Именно благодаря интонации в английском языке мы можем сделать нашу речь эмоционально богатой – выразить удивление, расстройство, негодование, восхищение и много другое. F.Ibrahimova Components of English intonation Summary The article deals with the key characteristics of the pronunciation in modern English.Intonation is a complex unity of variations in pitch, sentence stress, tempo, rhythm and tamber. The pitch component of intonation, or melody, is the changes in the pitch of voice in connected speech.Rhythm is the recurrence of stressed syllables at relatively regular intervals of time in an intonation group. Sentence stress or the force component of intonation is the greater prominence of one or more words among other words in the same sentence.Speech tempo is the relative speed with which sentences and intonation groups are pronounced in connected speech.It is because of the intonation we can make our speech emotionally rich – expressing surprise, upset, resentment, admiration etc. Rəyçi: Nailə İbrahimova filologiya üzrə fəlsəfə oktoru, dosent Filologiya məsələləri, № 7, 2017 98 АЙНУР МАМЕДОВА АДУ aynurheydarli@mail.ru СТРУКТУРА ТЕРМИНА В АНГЛИЙСКОМ ЯЗЫКЕ Açar sözlər: terminin təyini, struktur xüsusiyyətləri, söz birləşləmələri Key Words: definition of a term, structural peculiarities, word combinations Ключевые слова: определение термина, структурные особенности, словосочетания. Обладая сложной внутренней семантической структурой термин является единой, самостоятельной единицей наименования. Термин (включая научно-технические термины и термины орга- низационно-распорядительной документации) — это единица какого- либо конкретного естественного или искусственного языка (слово, словосочетание, аббревиатура, символ, сочетание слова и букв-символов, сочетание слова и цифр-символов), обладающая в результате стихийно сложившейся или особой сознательной коллективной договоренности специальным терминологическим значением, которое может быть выражено либо в словесной форме, либо в том или ином формализо- ванном виде и достаточно точно и полно отражает основные, существен- ные на данном уровне развития науки и техники признаки соотв-етству- ющего понятия. Какова же лингвистическая природа термина? Во-первых, термин – это неотъемлемая органическая часть лексической системы литера- турного языка. Во-вторых, термины отличаются от других разрядов слов своей огромной информационной насыщенностью. В научном и техническом термине дано наиболее точное, концен- трированное и экономное определение научного или технического понятия. Основное требование, предъявляемое к термину, - его однозна- чность. В общетерминологическом плане это требование реализуется двумя путями, т. к. существуют две категории терминов: 1) общенаучные и общетехнические термины и 2) специальные (номенклатурные) термины. Общенаучные и общетехнические термины выражают общие понятия науки и техники. Термины существуют не просто в языке, а в составе определенной терминологии. Терминология, как система научных терминов, представляет собой подсистему внутри общей лексической системы языка. Согласно А. А. Реформатскому, терминология – это система понятий данной науки, закрепленных в соответствующем словесном выражении. Если в общем языке (вне данной терминологии) слово Yüklə 1,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|