Microsoft Word 05 Project Description Final az

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/32
vurulması planlaşdırılır. Payavurmanın gündə 25 ədəd paya vurmaqla təxminən 390 
gün davam edilməsi nəzərdə tutulur; 
 Yeraltı boru kəməri çəkilməsi işləri – Bu ŞD2 Genişləndirmə Sahəsində təmiz yağış su 
drenajı, açıq (çirkli) drenaj, qapalı drenaj və yanğınsöndürmə su şəbəkələri ilə əlaqədar 
boru kəməri çəkilməsi işlərindən ibarətdir; 
 Paya 
qapaqları və Özüllər – Paya yeritmə işlərinin ardınca bütün əsas strukturlara paya 
qapaqlarını  və torpaqlama tirləri quraşdırmaq və özüllər salmaq nəzərdə tutulur, o 
cümlədən: 
o
  Spesifikasiyalara cavab verməyən kondensat çəni; 
o
  Kondensat saxlama çəni (mövcud Terminal sərhədləri daxilində yerləşən); 
o
  Zəngin MEQ saxlama çəni; 
o
 Kasıb MEQ saxlama çəni; 
o
 Lay sularını saxlama çəni; 
o
 Açıq drenaj saxlama çəni; və 
o
 Yanğınsöndürmə suyunu saxlama çəni 
 
Bu çənlər üçün quraşdırılan damba döşəmələri və tirlərinin cari baza layihəsi 
(yanğınsöndürmə suyunu saxlama çəni istisna olmaqla) sahədə olan gilin yenidən 
möhkəmlənərək Yüksək sıxlıqlı polietilen içliklə birlikdə kifayət qədər az keçiricili içlik 
yarada biləcəyini ehtimal edir. Sıxışdırma sınaqlarının sıxışdırma gilinin bu 
məqsədəuyğunluğunu təsdiq etmək üçün planlaşdırılmışdır və gil məqsədəuyğun 
hesab olunmadıqda alternativ içlik sistemindən istifadə ediləcək; və  
 
 Yol 
və sahə mülki-tikinti işləri - ŞD2 Genişləndirmə Sahəsində daxili yol şəbəkəsinin 
tikilməsi planlaşdırılır. Bu İİİ-nin bir hissəsi kimi inşa edilən giriş-çıxış yolunu və daxili 
yolları birləşdirəcək.  
 
5.5.2.3  Faza 3 – Polad və mexaniki işlər və Faza 4 – Boru kəməri işləri 
 
Faza 3 boru estakadaları və struktur polad konstruksiyaların hazırlanması və quraşdırılması, 
bundan əlavə mexaniki avadanlığın quraşdırılmasını (məsələn, istehsaldan əvvəlki proses və 
köməkçi avadanlıqlar və əlaqədar komponentlər) əhatə edəcək. Bütün polad konstruksiyalar 
yerinə çatdırılmamışdan  əvvəl metal qırıntıları üfrülərək təmizlənəcək və  rənglənəcəkdir. 
Polad strukturun yığılması/quraşdırılması zamanı sahədə  zədələnmiş hissənin rəngləmə 
təmiri kimi kiçik təmir işləri yerində icra ediləcək. İdarəetmə otaqlarının və inzibati tikililərin də, 
mexaniki avadanlıqlarla eyni zamanda quraşdırılması nəzərdə tutulur. 
 
Boru yerində qaynaq ediləcəkdir. Boru qovşaqlarının hazırlanması ilə əlaqədar boru kəmərləri 
sahədən kənarda rənglənəcək, düz boru hissələrinin  əksəriyyətinin isə sahədə  rənglənməsi 
gözlənilir. Boru kəmər sistemi mövcud Terminal obyektləri və tələb olunduğu yerdə, yeni ŞD2 
obyektlərinə birləşdirilmək üçün quraşdırılacaq. 
 
5.5.2.4  Faza 5 – Elektrik işləri və Alətlər və Faza – 6 Sınaqdan keçirmə və 
istismaravermə 
 
Elektrik sistemlərinin və  nəzarət sistemlərinin quraşdırılması (Faza 5), bir çox nəzarət 
avadanlıqlarının tamamilə mexaniki və ya texnoloji avadanlıqlara birləşdirilməsi tələbinə görə, 
mexaniki sistemlərin tamamlanmasından sonra baş verəcək.  
 
Mexaniki işlərin tamamlanmasından və elektrik və  nəzarət sistemlərinin sınağından sonra, 
bütün avadanlıq ilkin yoxlamadan keçəcək (digər avadanlıqlardan izolyasiyası  sınaqdan 
keçmiş) və sonra əlaqədar avadanlıqlarla birlikdə birbaşa istismara veriləcəkdir. Aşağıdakı 
avadanlıqların hidro sınaqdan keçirilməsi nəzərdə tutulur: 
 
 
Bütün texnoloji və texnoloji təchizat xətlər; 
 Saxlama 
çənləri; və 
 
Mülki hovuzlar/strukturlar (durulducu çənlər, lyuklar və drenaj sistemləri daxildir). 
 

---

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/33
Hər bir sınaq üçün sistem təmiz su ilə doldurulacaq və sonra boşaldılacaqdır. 212,000m
3
 
təmiz sudan istifadə edilməsi ehtimal olunur. Mümkün olarsa və  və  zəruri olduğu hallarda, 
hidravlik sınaq suyu müvəqqəti olaraq saxlanacaq və  təkrar istifadə ediləcək. Sınaq başa 
çatdırıldıqdan sonra, suda neftin gündəlik orta tərkibi 19 mq/l-dən aşağı  və layihədə  tətbiq 
edilən çirkab su atqıları standartlarına (Cədvəl 5.14-də istinad edin) uyğun olduğu halda, 
hidravlik sınaqda istifadə edilmiş su ya obyektin drenaj sisteminə boşaldılacaq, ya da 
avtosistern vasitəsi ilə toplanacaq, maye tullantı kimi təhvil veriləcək və sahədən 
kənarlaşdırılacaq. 
 
Yekun istismara vermə və sınaq işlərinin aşağıdakıları əhatə edəcəyi planlaşdırılır: 
 
 
ŞD2 enerji hasilatı üçün turbinin sınağı – planlaşdırılır ki, güc turbini 21 gün müddətində 
boş-boşuna rejimdən tam qüvvəsinədək olan diapazonda sınaqdan keçiriləcək. Sınaq 
zamanı “Azəri” şəbəkəsinə ötürülən elektrik enerjisi ilə qaz mövcud ŞD1 qurğularından 
təchiz ediləcək; 
 
İxrac qaz kompressiya (sıxılma) turbinlərinin sınağı – hər bir qaz kompressiya turbininin 
24 saat ərzində  işləyəcəyi nəzərdə tutulur. Qaz mövcud ŞD1 qurğularından təchiz 
ediləcək; 
 Dizel 
yanacağı  işlədən avadanlıqların sınağı - aşağıdakı dizel yanacağı  işlədən 
avadanlıqların maksimum 24 saat üçün sınaqdan keçirilməsi planlaşdırılır: 
o
  Hava kompressor qurğusu; və 
o
 Yanğınsöndürmə üçün su nasosları. 
 
Gəmilərin və əsas qurğuların sızma sınağı - son sızma sınağı inert qazın (yəni, azot və 
ya azot/helium) köməyi ilə yerinə yetiriləcək; 
 Açıq drenaj tipli təmizləyici sistemin yuyulması – İşə salınmazdan əvvəl açıq drenaj tipli 
təmizləyici sistem tullantı qalıqlarının təmizlənməsi üçün təmiz su ilə yuyulmalıdır. 
Bütün drenaj sistemini yumazdan əvvəl drenaj hovuzlarından su nümunələri 
götürüləcək və onun tərkibindəki neftin miqdarı  təsdiq ediləcək. Hovuzlarda suyun 
tərkibindəki neftin gündəlik orta qiyməti
8
 19 mq/l-dən yuxarı olarsa, bu tullantı  həcmi 
avtosistern vasitəsi ilə toplanacaq, maye tullantı kimi təhvil veriləcək və sahədən 
kənarlaşdırılacaq. Hovuzdakı suda ümumi neft tərkibi 19 mq/l-dən azdırsa, bu tullantı 
həcmi yağış suyu drenaj kanallarına boşaldılacaq. 
 
Lay suyu sistemi – ŞD2 layihəsindən gələn lay suyunun, AÇG lay suyu təmizləyici 
qurğusunun buraxma spesifikasiyasına uyğun olan təmizləyici sistemdən ötürülməsi 
planlaşdırılır. İstismara vermə zamanı texniki tələblərə cavab verməyən lay suyu ŞD2 
lay suyu saxlama çənlərinə göndəriləcək və ya ŞD2 lay suyu təmizləmə sisteminə 
təkrar dövr ediləcək, daha sonra isə AÇG lay suyu təmizləyici qurğusuna göndəriləcək 
(buraxma spesifikasiyası uyğun olarsa) və ya avtosisternlə sahədən kənarlaşdırılacaq. 
 
5.5.3  ŞD2 Terminal qurğularının tikintisi, texnoloji təchizatlar və dəstək 
 
5.5.3.1 Texnoloji Təchizat 
 
Həmin işlərə aşağıdakılar aiddir: 
 
 
Elektrik enerjisi – şimal tikinti düşərgəsində  və  cənub tikinti obyektlərində elektrik 
enerjisi  əsasən “Azəri”  şəbəkəsindən təchiz ediləcək. Tikinti düşərgələri və tikinti 
düşərgəsi qurğuları ehtiyat dizel generatorları ilə təmin ediləcəklər. Eklektik sisteminin 
birləşdirilmə prosesi başa çatmazdan əvvəl, tikinti və istismaravermə  işləri zamanı 
müvəqqəti elektrik enerjisi təchizatı üçün ŞD2 genişləndirmə sahəsində  də dizel 
generatorları istifadə ediləcək. Tələb olunduğu halda, generatorlar xüsusi yanacaq 
doldurma qurğusundan mobil yanacaq doldurma avtosisternləri vasitəsilə  təkrar 
yanacaqla doldurulacaq (aşağıda bax); və 
 Su 
- 
şimal tikinti düşərgəsində və cənub tikinti obyektlərin içməli və içməli olmayan su 
ilə  təmin ediləcəklər. Tələb olunduğu hallarda, ŞD2 Genişləndirmə sahəsi ümumi 
istifadə  üçün  (o  cümlədən, lazım olduğu halda toz yatırtma üçün) su avtosisternlərlə 
təchiz ediləcək. 
                                                      
8
  Nəzərə almaq lazımdır ki, yağlı su meyarının aylıq orta qiyməti tətbiq olunmur, çünki axıntılar fasilələrlə  və 
qısamüddətli (~saat) olacaq. 

---