Microsoft Word 09 Drilling eia final az
Yüklə 0,52 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Qiymətləndirmə
Şahdəniz 2 Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin Qiymətləndirilməsi Fəsil 9
Qazma və tamamlama işləri üzrə ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi, azaldılması və monitorinqi
Noyabr 2013-cü il 9/32
Yekun variant
Qiymətləndirmə göstərdi ki, dəniz dibinə sement atqılarının və sement qurğusunun yuyulması nəticəsində atqıların bentik onurğasızlara az mənfi təsir göstərəcəyi proqnozlaşdırılır. Sementin tərkibindəki kimyəvi maddələr elə layihələndirilib ki, onlar az toksikliyə malikdir, kimyəvi baxımdan təsirsizdir və dəniz mühitində bərkiyəcək. Ona görə də, dənizin dibində quyuların bilavasitə ətrafındakı ərazi təsirə məruz qalacaq.
Sement qurğusunun yuyulma atqılarına gəldikdə, atqı daxilində olan bərk maddələr geniş ərazidə dəniz dibinə çökəcək, lakin bu atqıların miqdarı qazma məhlulu atqıları ilə müqayisədə azdır və mövcud dəniz dibi təsirlərdə heç bir nəzərə çarpan fərq yaratmayacaq. Su sütununda təsirlər cüzi olacaq və atqı məntəqəsindən qısa məsafə (150 m-dən az) ilə məhdudlaşacaq. Həm bərk maddələr, həm də kimyəvi dispersiya şleyfləri atqı dayandırıldıqdan sonra sürətlə dispersiya olunacaq və ona görə də:
Heç bir tək atqı hadisəsi nəzərəçarpan təsir yaratmayacaq; və Hər hansı quyuda ardıcıl atqı hadisələri üst-üstə düşməyəcək və kumulyativ təsirə malik olmayacaq.
SDQQ-nun qazma, tamamlama və müdaxilə fəaliyyətləri zamanı sement atqıları ilə əlaqədar məcburi monitorinq və hesabat vermə tələblərinə aşağıdakılar daxildir:
EMP-ə uyğun olaraq dəniz dibinə və dəniz dibi toplumlara mümkün təsirlərə nəzarət edilir. EMP çərçivəsindəki monitorinqin nəticələri hər il ETSN-ə təqdim olunur; və İstifadə edilmiş və atılmış sement kimyəvi maddələrinin həcmi gündəlik qeydə alınacaq və quyuların qazılması və sementlənməsi fəaliyyətlərinin ardınca ETSN-ə təqdim ediləcək Quyunun tamamlanması üzrə Ətraf Mühitin Mühafizəsi Hesabatına daxil ediləcək.
Bu tələblər hər SDQQ üçün Ətraf Mühitin İdarə edilməsi Sisteminə (ƏMİES) daxil edilmişdir ki, bu da bu ƏMSSTQ sənədinin Fəsil 14 Bölmə 14.5-də göstərilən AGT Regionu üzrə ƏMİES ilə uyğunlaşdırılmışdır.
Hesab olunur ki, təsirlər mövcud nəzarət tədbirlərinin həyata keçirilməsi vasitəsilə praktiki baxımdan mümkün və zəruri olduğu qədər minimuma endirilir və əlavə heç bir təsirazaldıcı tədbir tələb olunmur. 9.4.4 AƏP-nin sınağı 9.4.4.1 Hadisənin miqyası Təsviri
Fəsil 5 Bölmə 5.4.4-də qeyd edildiyi kimi, quyunun hasilat qurğularını quraşdırmazdan əvvəl quyudakı təzyiqə nəzarət etmək üçün bütün quyularda atqı əleyhinə preventorlar (AƏP) quraşdırılacaq. Təhlükəsizlik nöqteyi-nəzərindən AƏP hər həftə sınaqdan keçiriləcək və bu da yoxlama məhlullarının dənizə axıdılması ilə nəticələnəcək. Gözlənilən atqılar və hər atqı hadisəsinin müddəti Cədvəl 5.10-da təfsilatlı şəkildə göstərilir. 2 AƏP-un sınağı nəticəsində 13,8 dəqiqə ərzində ümumi 2052 litr AƏP məhlulunun atıldığı hesablanmışdır. Tək AƏP sınağı 1026 litr atqı ilə nəticələnir. Tək və 2 AƏP sınağı qazma və tamamlanma proqramı ərzində ardıcıl həftələrdə həyata keçirilmişdir.
AƏP məhlulu xüsusi təzyiqə nəzarət məhlulundan (Stack Magic ECO Fv2), propilen qlikoldan və sudan ibarətdir. Stack Magic ECO Fv2 məhlulunun aktiv komponentləri və bu məhsulun tipik proporsiyaları, AƏP məhlulundakı propilen qlikol və su bütövlükdə Cədvəl 5.9-da xülasə şəklində sadalanır. Komponentlərin proporsiyaları fərqli ola biləcəyinə görə, təsirin qiymətləndirilməsi onların hər birinin ən yüksək proporsiyalarına əsaslanıb (Cədvəl 5.9-da qalın hərflərlə göstərilib).
Şahdəniz 2 Layihəsi Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin Qiymətləndirilməsi Fəsil 9
Qazma və tamamlama işləri üzrə ətraf mühitə təsirin qiymətləndirilməsi, azaldılması və monitorinqi
Noyabr 2013-cü il 9/33
Yekun variant
Atqının ekotoksikoloji risk qiymətləndirməsi aparılmışdır. Bu, məhsulun və ümumi AƏP məhlulunun komponentlərinin su mühiti üçün toksikliyi barədə mövcud məlumatlara əsaslanır. Məhsulun və ya bütövlükdə AƏP məhlulunun kəskin toksikliyinə dair heç bir göstərici mövcud deyil. Buna müvafiq olaraq, iki məlumat mənbəyindən istifadə edilmişdir:
ABŞ-ın Ətraf Mühitin Mühafizəsi Agentliyinin (ƏMMA) Meksika Körfəzinin Qərb Sahillər üçün təyin etdiyi tələblərə uyğun olaraq məhsul üzərində aparılmış xroniki testlərin nəticələri; və Ayrı-ayrı kimyəvi komponentlərin kəskin toksikliyinə dair ədəbiyyatdakı göstəricilər.
ABŞ-ın ƏMMA-nın sınaq nəticələri (mizida krevetləri və balıqlar üzərində inkişafın ləngiməsinə dair test) bütün 200 mq/l məhsul konsentrasiyasında heç bir təsirin olmadığını göstərib. Bu nəticələr propilen qlikolun AƏP məhlulunun ümumi toksikliyindəki rolunu nəzərə almır.
AƏP məhlulunun ümumi toksikliyini hesablamaq məqsədilə güman edilmişdir ki, məhsulun ÖK 50 göstəricisi xroniki təsirsiz qiymətin on mislini təşkil edir. Bu, kəskin toksiklik məlumatlarına 10 təhlükəsizlik əmsalının tətbiq edilməsi ilə bağlı risk qiymətləndirməsi şərtinə əsaslanır (qısamüddətli atqılar üçün). Ədəbiyyatdan götürülmüş göstəricilər geniş çeşiddə metodologiyaları və test orqanizmlərini əhatə edirdi və nəticədə istifadə edilən məlumatlar yalnız düzgün kəmiyyət sırasını əks etdirmək üçün nəzərə alına bilər. Ayrı-ayrı komponent qiymətlərindən qarışığın toksikliyinin hesablanması prosesi də proqnozu məhdudlaşdırırdı, çünki toksikliyin sadə cəmlənməsini nəzərə almaq lazımdır.
Baxmayaraq ki, propilen qlikol çox az toksikliyə (ÖK 50 s >10000 mq/l) malikdir, o, AƏP məhlulunun əhəmiyyətli hissəsini təşkil edə bilər (25 %-ə qədər, Cədvəl 5.9-a baxın) və bu səbəbdən hesablanıb ki, onun toksiklikdə payı Stack Magic ECO Fv2 məhlulunun payına oxşar olacaq.
AƏP məhlulunun hesablanmış toksikliyi (ÖK 50 ) təxminən 18000 mq/l-dən (ABŞ-ın ƏMMA və propilen qlikol göstəricilərinə əsasən) təxminən 15000 mq/l-dək (komponent və propilen qlikol göstəricilərinə əsasən) dəyişirdi.
Qısamüddətli atqılar üçün, risk qiymətləndirməsi metodu kəskin toksiklik göstəricilərinə 10 təhlükəsizlik əmsalının tətbiq olunmasından ibarətdir; buna müvafiq olaraq, AƏP məhlulunun təsirsiz konsentrasiyasının 1500mq/l və 1800mq/l arasında olacağı hesablanıb. Bu konsentrasiyalara çatmaq üçün atqı 550 və 650 dəfə arasında durulaşma tələb edəcək. Lakin toksikliyin hesablanmasında qeyri-müəyyənliyi nəzərə almaq üçün (konservativ hesablama kimi) tələb olunan təsirsiz durulaşma 2000 və 3000 dəfə arasında götürülmüşdür.
Dispersiya şleyflərinin ölçülərinin və dayanıqlığının kəmiyyətlə müəyyənləşdirilməsinə və vizual şəkildə göstərilməsinə imkan yaratmaq üçün Cədvəl 5.10-da atqıların dispersiyası modelləşdirilib. Vizualizasiya məqsədilə, şleyflər ayrı-ayrılıqda modelləşdirilib və təsvir olunub. Həcmlərin və atqı sürətlərinin diapazonunu əks etdirən dörd ssenarinin hər biri iki axın sürəti (0,01 m/s və 0,1 m/s) üzrə modelləşdirilib. Faktiki olaraq, şleyflərin müstəqilliyinin dərəcəsi hər bir ayrıca əməliyyat arasındakı intervaldan asılı olacaq; əgər bu interval bundan əvvəlki əməliyyatdan irəli gələn şleyfin dayanıqlıq müddətindən azdırsa, o zaman şleyflər bir-birinə yaxın olacaq. Şleyflərin bir-birinə yaxınlığı maksimum həcmə təsir göstərəcək, lakin şleyfin eninə və ya AƏP-dən maksimum sıxışdırılıb çıxarılmasına təsir göstərməyəcək. Şəkil 9.11-də ən böyük atqı üçün şleyfin artımı və yayılması qrafik şəkildə təsvir olunub, yəni 3 dəqiqə ərzində 654 litr həcmində həlqəvi fəza atqısı.
Yüklə 0,52 Mb. Dostları ilə paylaş:
|