Microsoft Word 09 Drilling eia final az



Yüklə 0,52 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/19
tarix21.04.2018
ölçüsü0,52 Mb.
#39778
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19

Şahdəniz 2 Layihəsi 

Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 

Qiymətləndirilməsi 

Fəsil 9 


Qazma və tamamlama işləri üzrə ətraf 

mühitə təsirin qiymətləndirilməsi, 

azaldılması və monitorinqi 

 

Noyabr 2013-cü il 



 

9/36 


Yekun variant

 

Cədvəl 9.25  Reseptorların həssaslığı (Bütün reseptorlar) 

 

Parametr 

İzahı 

Qiymətləndirmə 

Davamlılıq 

Təsirə  məruz qalma azdır və  qısamüddətlidir, buna görə  də, davamlılıq faktiki 

olaraq yüksəkdir. 



Mövcudluq 

Nadir, unikal, yaxud nəsli kəsilmək təhlükəsi altında olan növlər  əhəmiyyətli 

dərəcədə mövcud deyil. 



Cəmi 

 

9.4.4.3 Təsirin əhəmiyyəti 

 

Cədvəl 9.26-da Fəsil 3-də verilmiş  təsirin dərəcəsi meyarlarına  əsasən AƏP məhlulunun 



dənizə atqısının suitilərə, balıqlara, zooplanktona və bentoslara təsiri xülasə  şəklində verilir: 

Təsirin qiymətləndirilməsi üzrə metodologiya. 



 

Cədvəl 9.26  Təsirin əhəmiyyəti 

 

 



Qiymətləndirmə nümayiş etdirib ki, qazma proqramı  ərzində  AƏP mayesinin atqısının 

suitilərə, balıqlara, zooplanktona və bentoslara Cüzi mənfi təsirləri proqnozlaşdırılır.   

 

AƏP-in atqıları ilə əlaqədar monitorinq və hesabat vermə tələblərinə aşağıdakılar daxildir:  



 

 Qazma 


proqramı  ərzində  hər 6 aydan bir hər SDQQ-dan AƏP məhlulundan nümunə 

götürmə  və fitoplankton və zooplanktonu əhatə etməklə ekotoksikliyin yoxlanılması 

proqramı həyata keçiriləcək.   

 

Hesab olunur ki, təsirlər mövcud nəzarət tədbirlərinin həyata keçirilməsi vasitəsilə praktiki 



baxımdan mümkün və  zəruri olduğu qədər  minimuma endirilir, əlavə heç bir təsirazaldıcı 

tədbir tələb olunmur. 

 

9.4.5 

Soyuducu suyun yığımı və atqısı 

 

SDQQ-dan aparılan qazma fəaliyyətləri  ərzində davamlı olaraq soyuducu su dənizdən 



götürüləcək və dənizə atılacaq. 

9.4.5.1 Təsirlərin azaldılması 

 

SDQQ-nun soyuducu suyun yığımı (sorulması) və atqısı ilə  əlaqədar mövcud nəzarət 



tədbirlərinə aşağıdakılar daxildir: 

 

 



Soyuducu su sisteminin layihələndirilməsi və istismarı nəzərdən keçirilmişdir. Soyuducu 

suyun qarışma zonasının kənarında (atqı nöqtəsindən 100m məsafədə olması güman 

edilir) temperatur ətraf suyun temperaturundan 3°C-dən çox artıq olmayacaq; və 

 SDQQ-nun 

dəniz suyu yığımı qurğusu balıqların su ilə birlikdə götürülməsinin qarşısını 

almaq üçün barmaqlıq torlar ilə təchiz olunub. 



Hadisə 

Hadisənin 

miqyası 

Reseptorun 

həssaslığı 

Təsirin əhəmiyyəti 

AƏP-nin sınaq işləri ilə bağlı dənizə 

atqılar 

Orta 


(Suitilər) Aşağı

 

Cüzi mənfi 

(Balıqlar və 

Zooplankton) 

Aşağı 


Cüzi mənfi 

(Fitoplankton və 

Bentos) Aşağı 

Cüzi mənfi 



Şahdəniz 2 Layihəsi 

Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 

Qiymətləndirilməsi 

Fəsil 9 


Qazma və tamamlama işləri üzrə ətraf 

mühitə təsirin qiymətləndirilməsi, 

azaldılması və monitorinqi 

 

Noyabr 2013-cü il 



 

9/37 


Yekun variant

 

9.4.5.2 Hadisənin miqyası 



 

Təsviri 

 

“İstiqlal” qazma qurğusunda dəniz suyunun götürülmə/axıdılma norması saatda 630 m

3-

dək 


olacaq. Su 9,8m dərinlikdən götürüləcək və maksimum 30

0

C temperaturda (yay 



mövsümündə) və dəniz səviyyəsindən 12,5m dərinlikdə yerləşən kesson vasitəsilə axıdılacaq 

(çökmədən asılı olaraq). “İstiqlal” qazma qurğusunun ikinci dərəcəli soyutma sistemi standart 

anod korroziyası əleyhinə sistem ilə mühafizə olunur.  

 

Adətən “Heydər  Əliyev” adına SDQQ iki dəniz suyu nasosu işlədir və  həmin nasosların hər 



birinin nominal vuruculuq qabiliyyəti (90-100% güclə işləyərkən) saatda 480 m

3

 təşkil edir.   



 

Qiymətləndirmə 

 

“İstiqlal” qazma qurğusu üçün su yığımı dayazda aparılır və ona görə də, götürülən suyun ilin 



bütün vaxtlarında qəbuledici su ilə eyni fon temperaturuna malik olacağı gözlənilir. Atqı 

temperaturu  ətraf mühit temperaturundan 4-5

0

C-dən artıq olmayacaq. Belə  nəticə 



çıxarılmışdır ki, 100 m-lik qarışma zonasının kənarında temperaturun ətraf mühit 

temperaturundan 3

0

C-dən artıq olmaması tələbini yerinə yetirmək üçün atqının 2 amilindən az 



səviyyədə durulaşdırılması  tələb olunacaq. Bu tələbə atqı  məntəqəsinin 4-5 metrliyində nail 

olunacaq.  

 

Heydər Əliyev adına qazma qurğusu ilə əlaqədar olan yüksək atqı axın sürətinin nəticəsində 



(ümumi 960m

3

/saat) suyun götürülməsi və atqısı arasında temperatur fərqinin yalnız təxminən 



2,8

0

C olacağı gözlənilir. Ona görə  də, atqı temperaturunun ətraf mühit temperaturunu 3



0

C-

dən artıq keçməməsi tələbi atqı məntəqəsində yerinə yetirilir.  



 

Cədvəl 9.27-də Orta Hadisə Miqyasını əks etdirən 8 qiymətinin təyin olunması əsaslandırılır. 

 

Cədvəl 9.27  Hadisənin miqyası 

 

Parametr 



İzahı 

Qiymətləndirmə 

Dərəcə/miqyas 

Mənbədən 100 m-dən az məsafəlik bir əraziyə təsir göstərir. 1 



Tezlik 

Atqı qazma və tamamlama fəaliyyətləri boyunca davamlı olaraq baş verəcək. 



Davametmə 

müddəti 



İntensivlik 

Aşağı intensivlik. 



Cəmi 





 

9.4.5.3 Reseptorun 

həssaslığı 

 

Hər iki SDQQ üçün soyuducu suyun yığılma sürəti aşağı olacaq və sugötürmə qurğusuna 



quraşdırılmış süzgəclər balıqların soyuducu su sisteminə daxil olmasının qarşısını alacaq. 

Lakin planktonlar kiçik ölçüdə olduqlarından, su ilə daxil olacaqlar. Buna baxmayaraq, SDQQ-

nun bilavasitə ətrafındakı su həcmi ilə müqayisədə buradakı həcmin axın sürəti kiçikdir. 

 

Yuxarıdakı Bölmə 9.4.5.2-də qeyd olunduğu kimi, “İstiqlal” SDQQ üzrə  hər hansı potensial 



mənfi təsir baş verə biləcək su ərazisi və  həcmi atqı nöqtəsindən 4-5 metrlik məsafə ilə 

məhdudlaşır ki, bu da atqı  şleyfinin çox kiçik ölçüdə olacağını bildirir. Şleyfin kənarında 

temperatur dəyişikliyi, çox güman ki, məntiqəuyğun şəkildə kəskin olacaq və bu da balıqlarda 

və suitilərdə yayınma reaksiyasını  işə salacaq (baxmayaraq ki, bu qrupların gözlənilən 

mövcudluğunu və  şleyfin ölçülərini nəzərə alaraq, bu iki qrupdan hər hansı biri üçün şleyflə 

qarşılaşma ehtimalı çox aşağıdır).  

 



Yüklə 0,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə