“ƏMRAHBANK” AÇIQ SƏHMDAR KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2006-CI İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ (Davamı)
MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR
(Yeni Azərbaycan Manatı ilə)
16
Səhmdar kapitalı
Səhmdar kapitalı ilkin dəyərlə tanınır. Səhmdar kapitalına nağd formadan başqa aktivlər formasında
edilən əlavələr, həmin əlavələrin edildiyi tarixə ədalətli dəyərlə tanınır.
Biznesin birləşməsindən fərqli olaraq, yeni səhmlərin buraxılmasına birbaşa aid olan kənar xərclər
aidiyyatı gəlir vergiləri tutulduqdan sonra kapitaldan çıxılır.
Adi səhmlər üzrə dividendlər kapitalda elan olunduqları dövr üzrə azalma kimi tanınır. Balans
hesabatı tarixindən sonra elan olunan dividendlər “Balans hesabatı tarixindən sonrakı hadisələr”
haqqındakı 10 saylı Mühasibat Uçotunun Beynəlxalq Standartına (“MUBS”) uyğun olaraq balans
hesabatından sonrakı hadisələr kimi uçota alınır və müvafiq qaydada açıqlanır.
Məcburi dövlət sosial sığorta haqları və digər müavinətlər
Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə uyğun olaraq, Bank işçilərin əmək haqlarından
məcburi dövlət sosial sığorta haqları tutur və onları dövlət pensiya fonduna köçürür. Bundan əlavə,
bu cür təqaüd sistemi işəgötürən tərəfindən cari ödənişlərin heyət üzrə ümumi xərclərin faizi
hesablanmasını təmin edir. Belə xərclər müvafiq əmək haqlarının qazanıldığı dövrdə çıxılır. Təqaüdə
çıxdıqda təqaüdlə bağlı bütün ödənişlər dövlət pensiya fondu tərəfindən yerinə yetirilir. Bank, işə
götürən tərəfindən cari məcmu əmək haqqı ödənişlərinin faizi kimi hesablanmış cari ödənişlərin
həyata keçirilməsini tələb edən Azərbaycan Respublikasının dövlət pensiya sistemindən başqa hər
hansı pensiya sisteminə malik deyildir. Bundan başqa, Bankda yığılması tələb olunan təqaüd sonrası
müavinətlər və ya kompensasiya edilən digər mühüm müavinətlər mövcud deyildir.
Gəlir və xərclərin tanınması
Faiz gəliri və xərci hesablama metodu ilə effektiv faiz metodundan istifadə etməklə tanınır. Effektiv
faiz metodu maliyyə aktivinin və ya maliyyə öhdəliyinin (və ya maliyyə aktivləri və ya maliyyə
öhdəlikləri qruplarının) amortizasiya dəyərinin hesablanması və müvafiq dövr üzrə faiz gəlirinin və
faiz xərclərinin bölüşdürülməsi metodudur. Effektiv faiz dərəcəsi hesablanmış gələcək nağd pul
ödənişlərini və ya qəbzləri maliyyə alətinin gözlənilən faydalı istismar müddəti üzrə və ya müvafiq
olduqda, daha qısa müddətdə maliyyə aktivinin və ya maliyyə öhdəliyinin xalis balans dəyərinə
dəqiq diskontlaşdıran dərəcədir.
Qiymətdən düşmə zərəri nəticəsində maliyyə aktivi və ya oxşar maliyyə alətləri qrupu (qismən
silindikdə) silindikdə, faiz gəliri qiymətdən düşmə zərərini müəyyən etmək məqsədilə gələcək nağd
pul vəsaitlərini diskontlaşdırmaq üçün istifadə olunan faiz dərəcəsi əsasında tanınır.
Faiz gəlirinə həmçinin qiymətli kağızlara qoyulan investisiyalardan əldə olunan gəlirlər daxildir.
Sair gəlirlər aidiyyatı əməliyyatlar başa çatdıqda mənfəət və zərər haqqında hesabatın kreditinə
yazılır. Kreditin ayrılması haqları (aidiyyatı birbaşa xərclərlə birlikdə) təxirə salınır və kreditin
effektiv faiz dərəcəsinə düzəliş kimi qeydə alınır. Komissiya gəlirləri və xərcləri hesablama metodu
əsasında tanınır.
“ƏMRAHBANK” AÇIQ SƏHMDAR KOMMERSİYA BANKI
31 DEKABR 2006-CI İL TARİXİNƏ BİTƏN İL ÜZRƏ (Davamı)
MALİYYƏ HESABATLARINA QEYDLƏR
(Yeni Azərbaycan Manatı ilə)
17
Haqq və komissiya gəlirləri
Haqq və komissiya gəlirlərinə kreditin ayrılması haqları, kreditlər bağlı öhdəliklər üzrə komisyon
haqlar, kredit üzrə xidmət haqları, kredit sindikasiya haqları daxildir. Kreditin ayrılması haqları
aidiyyatı birbaşa xərclərlə birlikdə təxirə salınır və kreditin effektiv faiz dərəcəsinə düzəliş kimi
qeydə alınır. Kredit öhdəliyinin xüsusi borc müqaviləsi ilə nəticələnməsi mümkün olduğu hallarda,
kredit öhdəliyi üzrə haqlar aidiyyatı birbaşa xərclərlə birlikdə təxirə salınır və yekun kreditin effektiv faiz
dərəcəsinə düzəliş kimi tanınır. Kredit öhdəliyinin xüsusi borc müqaviləsi ilə nəticələnməsi mümkün
olmadığı hallarda, kredit öhdəliyi üzrə haqlar kredit öhdəliyinin qalan müddəti üzrə mənfəət və zərər
haqqında hesabatda tanınır. Kredit müqaviləsinin müddəti kredit alınmamış qurtardıqda, kredit öhdəliyi
üzrə haqlar mənfəət və zərər hesabatında müddətin bitməsi üzrə tanınır. Kredit xidməti haqları xidmətlər
yerinə yetirildikdə gəlir kimi tanınır. Kredit üzrə sindikat haqları sindikat yekunlaşdıqda mənfəət və zərər
haqqında hesabatda tanınır. Kreditin sindikasiya haqları mənfəət və zərər haqqında hesabatda sindikasiya
başa çatdıqda tanınır. Bütün digər komissiyalar xidmətlər yerinə yetirildikdə tanınır.
Xarici valyuta əməliyyatları
Xarici valyutada müəyyən edilmiş pul aktiv və öhdəlikləri balans tarixindəki alqı-satqı məzənnəsinə
uyğun şəkildə Yeni Azərbaycan Manatına konvertasiya edilir. Xarici valyuta ilə aparılan
əməliyyatlar əməliyyatın yerinə yetirildiyi günə qüvvədə olan valyuta məzənnəsi ilə hesablanır. Bu
əməliyyatlardan yaranan gəlir və zərər xarici valyuta mübadiləsi üzrə xalis gəlir kimi qeyd edilir.
Xarici valyuta məzənnələri
Bank ilin sonuna maliyyə hesabatlarının tərtib olunması üçün aşağıdakı xarici valyuta
məzənnələrindən istifadə etmişdir:
31 dekabr 2006-cı il
31 dekabr 2005-ci il
1 ABŞ dolları = 0.8714 AZN
1 ABŞ dolları = 0.9186
AZN
1 AVRO = 1.1471 AZN
1 AVRO = 1.0918 AZN
1 Rus Rublu = 0.0331 AZN
1 Rus Rublu = 0.0319 AZN