Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621



Yüklə 1,41 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə71/73
tarix14.07.2018
ölçüsü1,41 Mb.
#55613
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73

 
 
 
264 
Deyim konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tek başına tümce (örnek ab)  olarak kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılır ve değişmemektedir. 
 
Наломать дров
Türkçe anlamı = yakacak odun kırmak; 
Türkçe karşılığı = büyük hata yapmak, sersemce davranmak;  
Aslı =  Asıl Rusça. 
Bu deyim Güney Büyük Rusların lehçelerinde bilinmesine rağmen 2. Dünya 
Savaşı  yıllarında  yaygın  olarak  kullanılmaya  başlamıştır.  Rusya’nın  güneyinde 
yakacak odun olarak ince ağaç dalları kullanılır ve bunlar balta yerine giz yardımıyla 
kırılırdı.  Kırılan  bu  dallar  baltayla  kesilmiş  kadar  düzgün  olmazdı.  “наломать 
дров” (nalomat’ drov) deyiminin anlamı da buna bağlı olarak “düzcün olmayan, iyi 
olmayan, düzensiz, hatalı” ifadeleriyle eşdeğerdir. Zamanla bu deyim mecazi mecazi 
anlam kazanmaya başlamış ancak olumsuzluk özelliğini kaybetmemiştir.
457
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Чудесные, кажется, парни, - тепло подумал моряк, - а всё-таки зелены, 
могут без толку дров наломать, (С.Злобин)
458
 
Denizci,  “çok  iyi  delikanlılar  ama  tecrübesizler  ve  düşünmeden  büyük  bir 
hata yapabilirler”, diye sevecenlikle düşündü. 
 
                                                 
457
 Gruşko, Medvedev, 2000, s. 271 
458
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 154 


 
 
 
265 
b)
  Уж очень он молод, чтобы поручать ему важное, ответственное дело, а 
вдруг наломает дров?
459
 
Böyle  önemli  ve  mesuliyetlibir    işte  onu  görevlendirmek  için    çok  genç,  ya 
büyük bir hata yaparsa? 
c)
  Наделали  мы  ошибок,  наломали  дров,  как  теперь  выходить  из  этой 
ситуации будем? 
460
 
Çok hata yaptık, sersemce davrandık, şimdi bu durumdan nasıl kurtuluruz? 
 
Deyim konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde yüklem (örnek abc) görevini üstlenmektedir. Fiil geçmiş ve 
şimdiki  zamanda  hem  tekil  halde  (örnek  b)  hem  de  çoğul  halde  (örnek  c
kullanılmaktadır.  “Мочь”  (moç’)  –  yapabilmek  fiiliyle  birlikte  mastar  halinde 
kullanılır. 
 
Родиться в сорочке (в рубашке
Türkçe anlamı = gömlekle doğmak; 
Türkçe karşılığı = Tanrı’nın sevgili kulu olmak, kadir gecesi doğmuş olmak, , 
şanslı olmak;  
Aslı =  Asıl Rusça. 
Bu deyimdeki “cорочка” (soroçka) sözcüğü yeni doğan bebeğin başını ya da 
vücudunu saran ince bir tabakayı ifade etmektedir. Batıl inançlara göre, seyrek olarak 
görüldüğü üzere, bu tabakayla doğan kişi hayatta çok şanslı olur.  
                                                 
459
 N.V.Basko, 2002, s. 135 
460
 a.g.e. s.135 


 
 
 
266 
Rus edebiyat dilinde bu deyim 19. yüzyılın 30-40’lı yıllarından yaygın olarak 
kullanılmaya başlamıştır.
461
  
 
Örnek tümceler; 
a)
  Я  в  рубашке  родился  и  по  облигациям  всегда  выигрываю. 
(В.Мельник)
462
 
Tanrı’nın sevgili kuluyum ve tahvillerden hep kazanıyorum. 
b)
  Этому человеку всегда везло в жизни, видно, он родился в сорочке.
463
 
Hayatta  bu  insana    devamlı  şans  gülüyordu,  öyle  gözüküyor  ki  kadir 
gecesinde  doğmuş
c)
  Я  знаю  Сергея  Ильича  не  первый  год,  и  мне  всегда  казалось,  что  он 
родился в сорочке. (К.Симонов)
464
 
Sergey  liç’i  tanıyalı bu ilk senem değil ve her zaman onun Tanrı’nın sevgili 
kulu olduğunu düşünüyordum 
 
Deyim konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  yüklem  (örnek  a,  b,  c)  görevini  üstlenmektedir.  Fiil  genelde 
geçmiş  zamanda  ve  hem  tekil  halde  hem  de  çoğul  halde  kullanılmaktadır.  sim  ise 
sadece tekil haldedir. 
 
 
 
                                                 
461
Daha fazla bilgi için; V.V.Vinogradov,  storiya slov, Rossiyskaya Akademiya Nauk, Moskva, 1999, 
s. 601-603 
462
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 235 
463
 N.V.Basko, 2002, s. 187 
464
 R. .Yarantsev, 1981, s. 22 


 
 
 
267 
Рукой подать 
Türkçe anlamı = elini uzatmak; 
Türkçe karşılığı = 1. iki adım ötede, hemen şuracıkta, burnunun dibinde; 
                              2. çok yakında, kısa sürede;  
Aslı =  Asıl Rusça. 
Eski  zamanlarda  el,  ölçü  birimi  olarak  kullanılmaktaydı.  Deyimin  ilk  şekli 
olan “рука подать” (ruka podat’), Eski Rusça’da fiilin mastar hali + a kökteki ismin 
yalın  hali  şeklinde  kullanılmaktaydı.  Bu  şekil  bazı  Kuzey  Rus  lehçelerinde 
günümüzde  de  kullanılmaktadır.  lk  önceleri  bu  deyim  ölçü  birimi  olarak  kol 
uzunluğu  kadar  bir  mesafeyi  ifade  ederken,  zamanla,  yakınlık  gösteren  bir  anlam 
kazanmıştır. (Kotkov, 1985, 138)
465
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Ты бы мог почаще заходить ко мне, ведь от твоего дома до моего рукой 
подать.
466
 
Bana daha sık uğrayabilirdin, evim seninkinden iki adım ötede. 
b)
  Вам  пройтись  немного,  право,  очень  полезно...  Ведь  это  всего  в  двух 
шагах – рукой подать. (Д.Мамин-Сибиряк)
467
 
Biraz  gezinmeniz,  doğrusu  çok  faydalı…  Hem  uzakta  da  değil,  burnunuzun 
dibinde. 
 
 
                                                 
465
 V.M.Mokiyenko, 2005, s. 611 
466
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 238 
467
 E.A. Bıstrova, 1998, s. 191 


Yüklə 1,41 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   65   66   67   68   69   70   71   72   73




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə