Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

224

– Gɟdim darÕya baxÕm, görüm yɟtiúibmi? 

AúÕq Ԥlԥsgԥr uzaqdan zԥmiyԥ baxanda gördü ki, darÕ hɟç ԥvvԥlkinԥ oxúamÕr. 

ȿlԥ hɟsab ɟlԥdi ki, yɟtiúib dɟyԥ bɟlԥ görünür. Gԥlib çatanda gördü ki, darÕ nԥ gԥzir, 

yɟl vurub, yɟngԥlԥr oynayÕr. Kosa saqqalÕ kimi bir dԥstԥ burda qalÕb, bir dԥstԥ orda. 

OnlarÕn da çoxusunun baúÕ yoxdu; quú aparÕb... 

AúÕq Ԥlԥsgԥr ordan kor-pɟúman ɟvԥ qayÕtdÕ. AnaxanÕm soruúdu: 

– Ԥlԥsgԥr, darÕ biçilԥsidimi? 

– DarÕnÕn ԥsl biçilԥsi vaxtÕdÕ. 

– Sabah fԥhlԥniz olacaqmÕ? 

– Fԥhlԥ lazÕm dɟyil. Özüm tԥk bԥsԥm. 

AnaxanÕm tԥԥccüblԥndi: 

– Onu tԥk biçib haqq ɟlԥyԥ bilԥrsԥnmi?! 

– Ԥkԥndԥ niyԥ tԥk ԥkԥ bilirdim?! Biçԥndԥ tԥk biçԥ bilmԥyԥcԥm?! 

AnaxanÕm gördü ki, yox, burda bir iú var. Ԥlԥsgԥr düzünü dɟmir. 

Bu dԥfԥ yalvarÕb soruúdu: 

– Ԥlԥsgԥr, sԥn Allah, dɟ görüm nԥ olub? 

– Ԥgԥr mana kömԥk ɟlԥmԥk istԥyirsԥnsԥ, sabah kilimdԥn-zaddan götür, gɟdԥk 

darÕnÕn yanÕna, orda bilԥrsԥn nԥ olub. 

AnaxanÕm ԥl çԥkmԥdi, Ԥlԥsgԥr darÕnÕn baúÕna gԥlԥn ԥhvalatÕ ona danÕúdÕ. 

AnaxanÕm çox pɟúmanladÕ. Bir azdan sonra dillԥndi: 

– Onda daha orya nԥyԥ gɟdirik ki?! 

– Yox, AnaxanÕm, gɟdib ԥlԥ gԥlԥnini yÕ÷masaq, baúÕmÕza qaxÕnc olar. Bu 

töhmԥti götürmԥk olmaz. ȿlԥ nɟçԥ ki dünya var, danÕúÕb, üstümüzԥ gülԥrlԥr... 

AnaxanÕm da hԥrdԥnbir gԥlib zԥmiyԥ baxÕrdÕ. A÷lÕna gԥlmԥzdi ki, bu bir 

hԥftԥnin içindԥ darÕ Ԥlԥsgԥr dɟyԥn kökԥ düúԥ. Sԥhԥr tɟzdԥn durdu, çörԥk-xörԥk 

hazÕr ɟlԥdi, bir dԥ bir kilim götürüb zԥmiyԥ gɟtdilԥr. 

AnaxanÕm zԥmini görԥndԥ qurudu. DarÕ nԥ qԥdԥr yɟyilmiúdi, yɟyilmiúdi; 

qalanÕnÕ da mal-hɟyvan çÕ÷nayÕb yɟrԥ yapÕúdÕrmÕúdÕ. Biçilԥsi dɟyildi, gԥrԥk 

yolunaydÕ. 

Xülasԥ, darÕnÕn biçilԥsi yɟrlԥrini biçdilԥr, yolunasÕ yɟrlԥrini dԥ yolub, bir az 

dincԥlԥndԥn sonra kilimi sԥrdilԥr, darÕdan dԥstԥ-dԥstԥ kilimin üstünԥ tökdülԥr. 

Ԥlԥsgԥr ԥlinԥ bir paya aldÕ, döymԥyԥ baúladÕ, döy ki, döyԥsԥn. AnaxanÕm da 

döymԥyԥ kömԥk ɟlԥdi. Döyüb qurtarandan sonra sovurdular. BaxÕb gördülԥr ki, az 

miqdarda mԥhsul oldu. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

225

AúÕq Ԥlԥsgԥr qԥlyanÕnÕ doldurdu, gԥlib Qozqaya kötüyünün dibindԥ ԥylԥúib 

çԥkmԥyԥ baúladÕ. Bir qԥdԥr fikrԥ gɟdԥndԥn sonar gördü ki, yox darÕnÕn ԥhvalatÕ 

uzun haqq-hɟsab oldu. Ürԥyinԥ bir nɟçԥ xana söz gԥldi. DarÕ döydüyü payanÕ 

götürüb sinԥsinԥ basdÕ, görԥk nԥ dɟdi, AnaxanÕm nԥ ɟúitdi. Biz dԥ saz ilԥ dɟyԥk úad 

olun: 

 

Arpadan, bu÷dadan çÕxmÕúdÕ ԥlim, 

Zԥhmԥt çԥkdim, dɟdim bir az darÕ olsun. 

YolmasÕn yolmaqdan qÕrÕldÕ bɟlim, 

Bundan gԥlԥn xɟyir zԥhrimar olsun! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr bu bԥndi dɟyԥndԥ ɟúitdi ki, hardansa hԥzin sԥs gԥlir. O tԥrԥf-bu 

tԥrԥfԥ diqqԥt ɟlԥyԥndԥ gördü ki, Qozqara kötüyünün üstündԥki úivlԥrdi. Yɟl ԥsdikcԥ 

onlar sԥslԥnirlԥr, özü dԥ onlar ɟlԥ-bɟlԥ sԥslԥnmir, nԥ isԥ dɟyirlԥr. AúÕq Ԥlԥsgԥr fikir 

vɟrԥndԥ gördü ki, onun bu úikayԥtinԥ Qozqara kötüyü cavab vɟrir. Görԥk nɟcԥ 

cavab vɟrir: 

 

AúÕq, nԥ mɟydanÕ yalqÕz alÕbsan, 

Söz dɟyim, sözünԥ barabar olsun. 

Nahaq qalÕ, ortalÕ÷a salÕbsan, 

ȿlԥ iú tut, ondan xɟyir kar olsun! 

 

A l d Õ A ú Õ q Ԥ l ԥ s g ԥ r : 

 

Bɟlinԥn bu yɟri ԥkdim bir ayda, 

Sulamaqdan su da qalmadÕ çayda. 

Biçdim, döydüm, darÕm oldu bir bayda, 

Qoy söylԥyim, mahallarda car olsun! 

 

A l d Õ K ö t ü k : 

 

Ԥfsana sözlԥri danÕúma barÕ, 

ȿúidԥnlԥr sԥni görԥrlԥr karÕ. 

Sԥn orya sԥrmiúdin bir istil

*

 darÕ, 

Umudluydun, ondan bir ta÷ar

†

 olsun?! 

*

østil – bir girvԥngԥ (400 qram)

†

Ta÷Õr – yüz batman (600 kiloqram) 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

226

A l d Õ A ú Õ q Ԥ l ԥ s g ԥ r : 

 

Hԥr kimԥ göstԥrdim, dɟdilԥr göydü, 

ȿúidib bilԥnlԥr çox mana söydü. 

Dԥn tutan yɟrlԥrin saxsa÷an döydü, 

Qar÷aynan siçanÕn üzü qara olsun! 

 

A l d Õ K ö t ü k : 

 

ȿúidԥnlԥr qÕnamasÕn bizlԥri, 

Sԥn dԥ sal borda÷a kal-öküzlԥri, 

Qoú kotanÕ, çɟvirginԥn düzlԥri, 

Günlüyün

*

 birindԥn bir anbar olsun. 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr gördü ki, Kötük yaman haqlÕ söz dɟyir. AldÕ sözün tapúÕrmasÕnÕ 

 

Ԥlԥsgԥr, baúÕna qԥhԥtdi pɟúԥ?! 

DarÕ ԥkib yɟmԥyibsԥn hԥmiúԥ. 

SazÕ bas sinԥnԥ, tԥcnisdԥn döúԥ, 

YÕ÷ ruzunu, vɟrԥn ɟllԥr var olsun! 

Görԥk Qozqara kötüyü sözünü nɟcԥ tamamladÕ: 

Qara kötük dɟyԥr, tükԥnsin sözün, 

Bu ilki iúlԥrdԥn nԥ qorxub gözün. 

Bir qÕzÕndÕ, bir arvadÕn, bir özün; 

Üç adamnan dünya sana dar olsun! 

 

AúÕq Ԥlԥsgԥr dԥ, AnaxanÕm da gördülԥr ki, Qozqaya kötüyünün dɟdiyi çox 

haqlÕ, hԥm dԥ çox töhmԥtli söz oldu. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr öz ürԥyindԥ bir az özünü danladÕ. AxÕ bu zԥhmԥtlԥ niyԥ darÕ 

ԥkirdin ki, baúÕna da bu iú gԥlirdi. Sԥnin nԥ dolanmaz baúÕn vardÕ!.. 

DarÕ zԥmisinin yanÕndan ɟvԥ gԥlԥn kimi AúÕq Ԥlԥsgԥr dɟdi: 

– AnaxanÕm, hazÕrlaú! 

 

*

Günlük – kotanla bir gündԥ úumlanan ԥkin sahԥsi 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

227

– Ԥlԥsgԥr, nԥyԥ hazÕrlaúÕm? 

– ùԥlԥ-barxananÕ yÕ÷ÕúdÕr, Göyçԥyԥ qayÕdaq! 

AnaxanÕm AúÕq Ԥlԥsgԥrin sözünü daha çɟvirmԥdi. ȿv-ɟúiyi yÕ÷ÕúdÕrdÕlar, ɟlԥ 

hԥmin günün sԥhԥri köçüb, A÷kilsԥyԥ gԥldilԥr. 

Bundan sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr harada toy ɟlԥyirdisԥ, darÕnÕn ԥhvalatÕnÕ danÕúdÕrÕb, 

lԥzzԥt alÕrdÕlar. 

Allah hɟç kԥsin zԥhmԥtini itirmԥsin! Allah hanÕnÕn öz qazancÕnÕ özünԥ qismԥt 

ɟlԥsin! Allah hɟç kԥsi öz do÷ma yurd-yuvasÕndan ɟlԥmԥsin! 

---