Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

221

AúÕq Ԥlԥsgԥr ԥkin-biçin vaxtÕ ԥlini iúdԥn üzmԥdi. O, qar iúdԥ iúlԥmԥsԥ, rahat ola 

bilmirdi. Yanúa÷a gԥlԥndԥn sonra da yɟr ԥkib-bɟcԥrmԥk fikrinԥ düúdü. AnaxanÕmÕn 

qardaúlarÕ bunu bilԥndԥ, Ԥlԥsgԥri qÕnadÕlar, Rüstԥm dɟdi: 

Allaha úükür, gül kimi sԥnԥtin var; ԥkin sԥnin nԥyinԥ lazÕmdÕr?! 

TaxÕl ԥkmԥsԥn, dolana bilmԥyԥcԥksԥn?! 

– Ԥkinsiz dԥ yaxúÕ dolanaram; amma bir mԥsԥlԥ var ki, iúlԥmԥsԥm dura 

bilmirԥm. 

– AxÕ, taxÕl ԥkininin vaxtÕ kɟçibdi, onda gԥrԥk darÕ ԥkԥsԥn; darÕ ԥkininin vaxtÕna 

hԥlԥ var. 

– DarÕ ԥkԥrԥm. 

– øndi boú yɟr hardadÕ ki, ԥkԥsԥn?! HamÕsÕnÕ úumlayÕb sԥpiblԥr. 

– Özüm ԥkilԥsi bir yɟr tapÕb, orada qurdalanaram. 

Rüstԥm gördü ki, hardan dɟyir, Ԥlԥsgԥr ordan kԥsir; daha söz gülԥúdirmԥk 

istԥmԥdi. Bircԥ onu dɟdi ki, özün bilԥrsԥn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr kԥndin ԥtrafÕnÕ dolandÕ, örüúü axtardÕ, axÕrda YuxarÕ Yanúa÷Õn 

dԥyirmanÕnÕn qaba÷Õnda ԥkilԥsi bir yɟr sɟçdi. BaúladÕ buranÕ ayaqla bɟllԥmԥyԥ. 

AxúamÕn, sabahÕn sԥrinindԥ düz bir ay burada ԥllԥúdi, yɟri yaxúÕ úumladÕ. Sonra 

darÕnÕ sԥpdi. SÕ÷alladÕ. Ora sututasÕ yɟr dɟyildi. Gördü ki, il quraq kɟçsԥ, darÕ 

yanacaq. Düúԥri götürdü, baúladÕ yuxarÕ tԥrԥfdԥn, çaydan ԥkin yɟrinin üstünԥ arx 

çԥkmԥyԥ. DarÕ göyԥrԥnԥ qԥdԥr on bɟú gün Fԥrhad kimi külüng vurdu, daúÕ, qayanÕ 

yardÕ, arxÕ da baúa çatdÕrdÕ. DarÕ üzünü alandan sonra onu yaxúÕ suladÕ, arxayÕn 

oldu. 

Toy ɟlԥmԥk isԥtԥyԥnlԥr AúÕq Ԥlԥsgԥri Göyçԥdԥ axtarÕb, Yanúaqda tapÕrdÕlar. 

Yaylaq vaxtÕ idi. Qaraqabaq camaatÕnÕn çoxu xɟyir iúlԥrini yaylaqda kɟçirirdilԥr. 

AúÕq Ԥlԥsgԥri toya aparÕrdÕlar. Xɟyir iúlԥr bir-birinin dalÕnca olurdu. AúÕq Ԥlԥsgԥr 

vaxt tapÕb, ɟvinԥ baú çԥkԥ bilmirdi. Yayla÷a çÕxanlarda bɟlԥ bir qayda var: hԥr 

kimin ki xɟyir iúi olasÕdÕ, növbԥyԥ qoyurlar. 

HamÕ bilir ki, filan ayÕn filan günü filankԥsin xɟyir iúi olacaq. Daha hɟç kԥs 

növbԥni qabaqlaya bilmԥz. 

Xɟyir iúlԥr bir-iki gün ara vɟrԥndԥ AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟvlԥrinԥ gԥlirdi. Hԥr dԥfԥ 

gԥlԥndԥ darÕya baxma÷Õ yaddan çÕxartmÕrdÕ. Birindԥ gördü ki, darÕ su istԥyir, 

suladÕ. Bir dԥfԥ gԥlԥndԥ gördü ki, hava ya÷arlÕq kɟçdiyinԥ su istԥmir, hԥm dԥ ɟlԥ 

gԥliúib ki, ɟlԥ bil, TanrÕ bunu qԥsdԥn bɟlԥ bitirib; hɟç kԥsin zԥmisi bɟlԥ dɟyil. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

222

Mԥnim ԥzizlԥrim, onu da dɟyim ki, AúÕq Ԥlԥsgԥr darÕ yɟrini úumlayanda yɟrin 

ortasÕnda bir qozqara kötüyü var idi. A÷acÕ adamÕn dizi bԥrabԥri yuxarÕdan 

kԥsmiúdilԥr, o yɟnԥ úiv vɟrib budaqlamÕúdÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr istԥdiyi müddԥtdԥ hԥmiúԥ 

bu kötüyün kölgԥsindԥ çörԥk yɟyib, qԥlyan çԥkib dincԥlԥrdi. Kötük hԥm dԥ ona bir 

növ hԥyan olmuú, yoldaúlÕq ɟtmiúdi. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟnԥ gԥlib kötüyün kölgԥsindԥ ԥylԥúdi, bir qԥlyan çԥkdi, xɟyli 

istirahԥt ɟlԥdi. O, zԥmidԥn ayrÕlmaq istԥmirdi. Durub ɟvԥ gԥlԥndԥ üzünü Qozqara 

kötüyünԥ tutub dɟdi: 

– A kötük, darÕnÕ sana tapúÕrÕram, yaxúÕ gözlԥ! 

AúÕq Ԥlԥsgԥr ɟvԥ gԥlԥndԥ darÕnÕn çox yaxúÕ gԥtirdiyini AnaxanÕma da dɟdi vԥ 

ona da tapúÕrdÕ ki, arada bir baxsÕn. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟnԥ yaylaqlara qayÕtdÕ. Toy sahiblԥri onu gözlԥyirdilԥr. Bir qԥdԥr 

kɟçԥndԥn sonra Ԥlԥsgԥr Yanúa÷a gԥlԥndԥ KalvayÕ Zɟynalla birlikdԥ gɟdib darÕya 

baxdÕ. DarÕ qar÷Õ kimi durmuúdu. Kötüyün kölgԥsindԥ ԥylԥúdilԥr, bir qԥdԥr söhbԥt 

ɟlԥdilԥr. KalvayÕ Zɟynal dɟdi ki, darÕnÕn vaxtÕna hԥlԥ on bɟú gün var. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟnԥ yayla÷a qayÕtdÕ. On-on bɟú gün toy mԥclislԥri kɟçirԥndԥn 

sonra Yanúa÷a gԥlԥndԥ zԥmiyԥ baxÕb gördü ki, darÕ çar÷at kimi qÕzarÕr. Yԥqin ɟlԥdi 

ki, yɟtiúib. O, birdԥn-ikiyԥ darÕ ԥkib bɟcԥrmԥmiúdi ha, bilԥydi ki, yɟtiúib, ya 

yɟtiúmԥyib. Sԥn dɟmԥ hԥlԥ yaxúÕ yɟtiúmԥyibmiú. 

Gɟcԥ qonu-qonúu AúÕq Ԥlԥsgԥrin baúÕna toplaúdÕ. AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟnԥ sazÕnÕ 

götürdü, çaldÕ, oxudu, hamÕnÕn qԥlbini úad ɟlԥdi. SazÕ köynԥyinԥ qoyanda 

cavanlardan xahiú ɟlԥdi ki, darÕnÕ biçmԥk üçün sabah kömԥyԥ gԥlsinlԥr. CavanlarÕn 

hamÕsÕ bira÷Õzdan dɟdilԥr ki, sԥhԥr tɟzdԥn bizi darÕ zԥmisinin içindԥ görԥrsԥn. 

Hԥrԥ da÷ÕlÕb öz ɟvinԥ gɟtdi. 

Sabah hamÕnÕzÕn üzünԥ xɟyirliklԥ açÕlsÕn! Sabah açÕlanda AúÕq Ԥlԥsgԥr 

AnaxanÕma dɟdi: 

– Xörԥk qayÕr, fԥhlԥlԥrԥ aparÕm. 

AnaxanÕm qazanÕ asdÕ, yaxúÕ bir plov biúirdi. Ԥlԥsgԥr xörԥyi götürüb yola 

düúdü. Zԥmiyԥ yaxÕnlaúanda gördü ki, cavanlarÕn hԥrԥsi bir yumúaq daúÕn üstündԥ 

rahatca ԥylԥúiblԥr. O ɟlԥ baúa düúdü ki, zԥmini biçmԥk üçün haqq danÕúmadÕqlarÕna 

görԥ cavanlar ԥllԥrini iúԥ vurmaq istԥmirlԥr. AúÕq Ԥlԥsgԥr gԥlib çatdÕ. 

– Salamԥlɟyküm. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

223

– Ԥlɟykümԥsalam. 

– Uúaqlar, niyԥ mԥԥttԥlsiniz? 

CavanlarÕn a÷saqqalÕ dillԥndi: 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, darÕ hԥlԥ göydü. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr darÕdan bir sünbül qoparÕb ovcunda ovxaladÕ, dԥninԥ baxdÕ. Sonra 

yaxÕnlÕqdan kɟçԥn bir kiúiyԥ göstԥrdi. O kiúi dԥ dɟdi ki, göydü, bɟú-altÕ gün 

gözlԥmԥk lazÕmdÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr süfrԥ açdÕ, cavanlarÕ mԥcburi süfrԥnin qÕra÷Õnda ԥylԥúdirdi. 

Onlar çԥkinԥ-çԥkinԥ plovu yɟdilԥr. BayaqkÕ o÷lan yɟnԥ dillԥndi: 

– Ԥlԥsgԥr ԥmi, nԥ zaman darÕnÕ biçmԥk istԥsԥn, biz hazÕr. 

Cavanlar gɟdԥndԥn sonra AúÕq Ԥlԥsgԥr darÕnÕ yɟnԥ bir-iki adama göstԥrdi, 

hamÕsÕ dɟdi ki, göydü. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr qab-qazanÕ yÕ÷ÕúdÕrÕb, dԥstԥrxanÕn arasÕna ba÷ladÕ, götürüb ɟvԥ 

qayÕtdÕ. 

AnaxanÕm soruúdu: 

– Ԥlԥsgԥr, niyԥ tɟz qayÕtdÕn? 

– Biçԥsi olmadÕq. 

Niyԥ? 

– Dɟdilԥr göydü. 

– Kim dɟdi? 

– Hԥr kimԥ göstԥrdimsԥ, dɟdi göydü. Bɟú-altÕ gündԥn sonra biçԥrik. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr yɟnԥ yayla÷a qayÕtdÕ. 

Mԥnim ԥzizlԥrim, AúÕq Ԥlԥsgԥr yayla÷a qayÕtmaqda olsun, sizԥ Yanúaqdan 

dɟyim. AúÕq Ԥlԥsgԥr gɟdԥn günün sԥhԥri Yanúa÷Õn yayla÷Õndan camaat mal-

hɟyvanÕnÕ da gԥtirib kԥndԥ gԥlmԥyԥ baúladÕ. 

Kԥnddԥ hamÕ arpa, bu÷da, darÕ zԥmisini biçib, mԥhsulunu götürmüúdü. 

AúÕq Ԥlԥsgԥr hamÕdan gɟc ԥkdiyinԥ görԥ, bircԥ onun darÕ zԥmisi bitili idi. 

Yaylaqdan gԥlԥn mal-hɟyvanÕn çoxu buraxma idi. Bir dԥ baxÕrdÕn, qoyun-kɟçi 

özünü vɟrdi darÕnÕn içinԥ. Axúam kimin bir danasÕ darÕya gԥlmirdisԥ, gɟdib darÕnÕn 

içindԥ axtarÕrdÕ. ønsafÕ olanlar darÕnÕn içindԥ hɟyvan görԥndԥ qovurdu. Bununla 

baúamÕ gԥlԥrdi?! Gԥrԥk bir adam ԥlindԥ a÷ac, gɟcԥ-gündüz darÕnÕn yanÕnda 

dayanaydÕ. Saxsa÷an, qar÷a, siçan da bir tԥrԥfdԥn öz iúini görürdü. Xülasԥ, üç-dörd 

günün içindԥ darÕda tutar qalmadÕ. 

AúÕq Ԥlԥsgԥrin bu dԥfԥ yaylaqdan qayÕtmasÕ düz bir hԥftԥ çԥkdi; yɟddi ötüb, 

sԥkkiz dɟyԥn günü Yanúa÷a gԥldi. Çay-çörԥkdԥn sonra 

AnaxanÕma dɟdi: 

---