Microsoft Word Avropa Amerika 2015. doc

 

15 

haqqında  yeni  qanun.  Həmkarlar  ittifaqları  haqqında  qanunlar.  Çartist  hərəkatının  ilkin 

şə

raiti.  Xalq  xartiyası.  Çartist  cərəyanları.  Çartizmin  məğlubolma  səbəbləri.  “Qardaş 

demokratlar”.  10  saatlıq  iş  günü  haqqında  qanun.  1847-ci  il  iqtisadi  böhranı.  1848-ci  il 

inqilabının  ngiltərəyə  təsiri.  XIX  əsrin  birinci  yarısında  ngiltərədən  xalq  mühacirəti. 

Çartizmin tarixi əhəmiyyəti və ənənələri. 30-40-ci illərin burjua partyaları. “Azad ticarət” 

siyasəti.  “Çörək  qanunları”nın  ləğv  edilməsi.  ngiltərənin  müstəmləkə  istilaları. 

rlandiyanın istismar olunması və  rlandiya xalqının milli azadlıq hərəkatı. 1845-1847-cı 

illərdə aclıq.  ngiltərə hökumətinin həyata keçirdiyi repressiyalar. 

ngiltərə  XIX  əsrin  50-60-cı  illərində.  XIX  əsrin  50-70-ci  illərində  ngiltərə 

kapitalizminin xüsusiyyətləri.  deologiya və siyasətdə liberalizmin üstünlük təşkil etməsi. 

Liberal partiyası və onun tərkibi. Sənaye burjuaziyası və azad ticarətçilər (fritreyderlər). 

Liberalların xarici siyasəti.  ngiltərənin müstəmləkə ekspansiyası. Koloniyaların növləri. 

Kanadaya  dominion  statusunun  verilməsi.  rlandiya  50-60-ci  illərdə.  Fenilər  hərəkatı. 

Fəhlə sinfinin vəziyyəti və strukturu. Tredyunionizm. 1857-ci ilin iqtisadi böhranı. Tətil 

hərəkatı. Yeni seçki islahatı uğrunda hərəkat. 1867-ci il islahatı. Asiyada  ngiltərə-Rusiya 

ziddiyyəti.  

ngiltərə  XIX  əsrin  sonuncu  rübündə.  XIX  əsrin  70-90-cı  illərində  ngiltərənin 

iqtisadi-ictimai inkişaf xüsusiyyətləri. Sənaye hegemonluğunun tədricən aradan qalxması. 

qtisadiyyatın  inhisarlaşma  prosesinin  başlaması.  “Böyük  depressiya”  və  onun  ictimai 

nəticələri.  Burjua  partiyaları.  Liberal  və  mühafizəkarlar  partiyalarının  təşkilati  cəhətdən 

güclənməsi.  deologiya  və  siyasətdə  yeni  istiqamətlərin  axtarılması.  Mühafizəkarların 

rolunun  artması.  Liberal  partiyasının  parçalanması.  Liberalların  və  mühafizəkarların 

daxili siyasəti. Daxili transformasiyasıların əsas istiqamətləri.  ngiltərənin xarici siyasəti. 

Avropa  məsələlərində  onun  mövqeyi.  Donanma  haqqında  qanun.  Afrika  və  Asiyada 

növbəti  müstəmləkə  ekspansiyası.  Müstəmləkələr  məsələsində 

ngiltərə-Fransa 

qarşıdurması. Faşod  münaqişəsi.  Digər ölkələrlə  müstəmləkə rəqabətinin kəskinləşməsi. 

“Gözəl təcrid” ingilis siyasəti. 

ngiltərə XX əsrin əvvəllərində. 1900-1903-ci il böhranı və iqtisadiyyatın sonrakı 

inhisarlaşma  prosesi.  Britaniya  imperializminin  xüsusiyyətləri.  Müstəmləkələrin  və 

maliyyə kapitalının rolu. Liberallarla mühafizəkarlar arasında ziddiyyətin artması. 1906-

cı il Parlament seçkiləri və liberalların qələbəsi. Liberal hökumətin ictimai islahatçılığı – 

“Lloyd-corcizm.”  Parlament  islahatı.  rlandiya  üçün  gömrül  (daxili  qanun)  problemi  və 

müharibə  ərəfəsində  konstitusiya  böhranı.  ngiltərənin  müstəmləkə  ekspansiyasının 

artması. 1899-1902-ci ildə ingilis-bur müharibəsi. Yeni dominionların yaranması. Xarici 

siyasət kursu. “Gözəl təcrid”in sonu.  ngiltərə ittifaqları və razılaşmalar. 

Fransa 1815-1848-ci illərdə. Burbonlar hakimiyyətinin bərpası və iyul inqilabı. 

XVIII  Lüdovik.  1814-cü  ilin  Konstitusiya  xartiyası.  Əldə  olunmuş  güzəştin 

xüsusiyyətləri,  onun  əhəmiyyəti.  Rejimin  ictimai  xarakteri.  Fransanın  iqtisadi  inkişafı. 

Manifakturalar  və  fabriklər.  Xırda  əmtəə  sektoru.  Daxili  və  xarici  siyasət.  X  Karlın 

dövründə  monarxiyanın  tədricən  irtica  tərəfə  təkamülü.  Siyasi  böhran.  1830-cu  il  iyul 

inqilabı. 

Fransa  yul  monarxiyası  dövründə.  Konstitusiya  quruluşunda  dəyişikliklər.  Lui 

Filip  d'Orlean  –  “kral-burjua”dır.  Fransada  sənaye  inqilabının  inkişafı,  onun 

xüsusiyyətləri.  Aqrar  sistemin  inkişafı.  Respublikaçılar  hərəkatı,  gizli  cəmiyyətlər. 

Sənaye  inqilabı  şəraitində  fəhlələrin  və  xırda  burjua  təbəqələrinin  vəziyyəti.  Daxili  və 

xarici  siyasət.  Əlzairin  istilası.  Demokratik  və  respublikaçılar  müxalifətinin  artması. 

qtisadi böhran.  nqilabi vəziyyət. Fransada 1848-1849-cu illər inqilabı. 

---

 

16 

Fransa  XIX  əsrin  50-60-cı  illərində.  kinci  imperiya  rejimi.  1852-ci  il 

Konstitusiyası. Rejimin ictimai dəstəyi. Sənaye inqilabının başa çatması. Kənd təsərrüfatı 

və  aqrar  sistemdə  gedən  proseslərin  xüsusiyyətləri.  Pul  kapitalının  rolu.  Fəhlə  sinfinin 

artması.  Prudonizmin  təsiri.  Daxili  siyasət.  III  Napoleonun  xarici  siyasətinin 

xüsusiyyətləri.  Müstəmləkəçiliyin  genişləndirilməsi.  60-cı  illərin  islahatları.  ctimai 

narazılığın artması. Liberal və respublika müxalifəti. Fransa-Prussiya müharibəsi. 1870-

1871-ci illər Fransa-Prussiya müharibəsi ərəfəsində Fransanın diplomatik cəhətdən təcrid 

olunması. Cənubi Vyetnamda Fransa protektoratlığının yaradılması. 

Fransa  XIX  əsrin  70-90-cı  illərində.  Fransa-Prussiya  müharibəsi.  II  imperiyanın 

süqutu  (1870-ci  il  4  sentyabr  inqilabı).  1871-ci  il  Paris  Kommunası.  Fransa-Prussiya 

müharibəsi və Paris Kommunasından sonra Fransanın vəziyyəti. Klerikal-monarxist irtica 

və  monarxiyanı  bərpa  etməyə  cəhdlər.  III  respublikanın  Konstitusiyası.  Mötədil 

respublikaçılar hakimiyyət başında. Radikallar, onların ictimai-siyasi islahatlar tələbi. 80-

90-cı  illərdə  Fransanın  daxili  siyasi  inkişafı.  Bulancizm.  Panama  qalmaqalı.  Dreyfus 

məsələsi,  respublikanı  və  demokratiyanı  müdafiə  uğrunda  mübarizə.  Fransa-Prussiya 

müharibəsindən  sonra  Fransanın  xarici  siyasəti.  Fransa-Almaniya  münasibətləri.  Afrika 

və 

Cənub-Şərqi 

Asiyada 

müstəmləkələrin 

genişləndirilməsi. 

ngiltərə-Fransa 

münasibətləri.  Fransa  ilə  Rusiyanın  yaxınlaşması,  Fransa-Rusiya  ittifaqı.  Avropanın  iki 

bir-birinə zidd hərbi-siyasi bloka bölünməsi. 

Fransa  1899-1914-cü  illərdə.  XX  əsrin  əvvəllərində  Fransanın  iqtisadi  inkişafı. 

Sənaye  inhisarları.  Bank  kapitalı  və  maliyyə  oliqarxiyası.  Radikal  kabinetlər,  onların 

daxili  və  xarici  siyasəti.  “Sol  blok”.  XX  əsrin  əvvəllərində  anti-klerikal  islahatlar. 

“Milyeran kazusu”, ministerialism məsələsi və fransız sosialist hərəkatının parçalanması. 

Birləşmiş  sosialist  partiyasının  yaranması.  Joresizm.  Anarxizm-sindikalizm.  Erveizm. 

Klemanso  kabinetinin  antiəmək  siyasəti.  Puankarenin  prezidentliyi  və  Fransanın 

müharibəyə hazırlaşması. Müstəmləkə ekspansiyası, militarizm və müharibə təhlükəsinə 

qarşı fəhlə hərəkatının mübarizəsi.  ngiltərə-Fransa ittifaqının yaranması. 

Almaniya.  1789-1815-ci  illərdə  alman  dövlətləri.  Fransız  inqilabı  və  Almaniya. 

Fransaya  qarşı  müharibələrdə  alman  dövlətlərinin  iştirakı.  Polşanın  bölüşdürülməsində 

Prussiyanın  rolu.  “Müqəddəs  Roma  imperiyası”nın  ləğv  edilməsi.  Reyn  ittifaqının 

yaradılması  və  onun  xarakteri.  Kontinental  blokadanın  Almaniyaya  təsiri.  1806-cı  ildə 

Prussiyanın  darmadağın  edilməsi.  Tilzit  sülhü.  Şteyn  və  Hardenberq  islahatlarının 

başlanması. Hərbi islahatlar. Almaniyada milli dirçəliş. Tuqenbund. Azadlıq müharibəsi 

və onun xarakteri. 

Alman  dövlətləri  1815-1848-ci  illərdə.  Almaniyanın  dağınıqlığının  saxlanması. 

Almaniya  ittifaqının  siyasi  sistemi.  Bərpa  ideologiyası.  Prussiya:  onun  qərb  və  şərq 

vilayətlrinin  fərqi.  Cənub-qərbi  Almaniyada  Konstitusiyalı  monarxiya.  Prussiyada  aqrar 

sistem  və  aqrar  islahat.  Kənd  təsərrüfatında  kapitalist  münasibətlərinin  inkişafı. 

Sənayenin  manufaktura-sənətkarlıq  xarakteri.  Gömrük  ittifaqının  yaradılması.  Sənaye 

inqilabının  başlanması,  onun  əsas  rayonları  və  xüsusiyyətləri.  20-30-cu  illərdə 

müxalifətin  çıxışları.  Tələbə  hərəkatı.  1830-cu  ildə  kütləvi  inqilabi  etirazlar.  1830-cu  il 

Fransa  inqilabının  Almaniyaya  təsiri.  40-cı  ilin  ortalarında  ictimai  gərginliyin  artması. 

1847-ci  ildə  ticarət-sənaye  böhranı.  Liberal-demokratik  hərəkatın  güclənməsi,  xalq 

həyəcanları. “Xalq nümayəndəliyi problemi.” Almaniyada 1848-1849-cu il inqilabı. 

Almaniyanın  birləşməsi  XIX  əsrin  50-60-cı  illəri.  XX  əsrin  50-60-cı  illərdə 

sənayenin  inkişafı.  Vahid  milli  bazarın  formalaşması.  1850-ci  il  Prussiyanın  aqrar 

qanunu.  Kənd  təsərrüfatında  kapitalizmin  inkişafı.  Avstriya  və  Prussiyanın  Almaniyada 

hegemonluq uğrunda mübarizəsi. Olmyutsk Konvensiyası. Liberal hərəkatının yüksəlişi. 

---