Microsoft Word Azf-279258. doc

 
36
Xalq düşüncəsində “gözümün nuru” ifadəsi var. 
Kəmalə xanım da məhz Firudin müəllimin gözünün 
nuru idi. Böyük arzularla, ümid hissi ilə böyütmüşdü. 
Ondan böyük də gözləntiləri vardı. Bacarığı, 
qabiliyyəti,  bütün keyfiyyətləri ilə  Kəmalə xanım 
atasının ümidlərini doğrultmada idi.  Kəmalə xanım 
bir oftalmoloq kimi özü də gözlərə nur verirdi. 
Mütəxəssis kimi yetişmişdi. Ancaq amansız ölüm onu 
çox tez haqladı. Arzularını yarıda qoydu. İstəklərinin, 
arzularının sonuna çatmamış ömrünün sonuna çatdı. 
Bu bir tale yazısıdı. Tanrının yazdıqları ilə 
barışmamaq mümkünsüzdü. Ancaq bir ağsaqqal, ata 
kimi Firudin müəllimin ümid və təskinlik yeri var. Bu, 
Kəmalə xanımın iki ciyərparası  Nəcəf və Orxandır. 
Firudin Zeynallı bir ata kimi Kəmalə sevgisini, övlad 
məhəbbətini Nəcəflə Orxanda  yaşayacaq. Ulu Tanrı 
Kəmalə xanıma qıydı, onun övladlarına xoş tale 
yazsın.  
“Ata fəryadı” kitabı bir ata kimi Firudin 
Zeynallının fəryadını, Kəmalə itkisini ifadə edir. 
Burada Təkcə Firudin müəllimin düşdüyü faciə, 
başına gələnlər ifadəsini tapmır. Həm də  Kəmalə 
xanımın həyat yoldaşının, iş yoldaşlarının, 
övladlarının, gəlin köçdüyü ailənin də yanğısı 
ifadəsini tapır. F.Zeynallı ruhu, varlığı ilə poeziyaya 
köklüdü. Onun yazılarında bir Göyçə ruhu, Ulu 
Göyçənin poeziya ruhu dolaşmaqdadı. Çünki Göyçə 
təkrar qeyd edək ki, sazımızın, sözümüzün, 
ruhumuzun yaşadığı məkanlardandı. F.Zeynallının da 

---

 
37
yazılarında,  şeirlərində  həmin yurd yerlərinin 
müqəddəsliyi, ucalığı görünür. Bulaqlarının 
zümzüməsi, çiçəklərinin, güllərinin pıçıltısı  eşidilir. 
İndi o yerlərin köksü cadar-cadardı. Torpaq da insan 
kimidi. Eyni ağrıları, acıları yaşayır. Bu gün Göyçə 
bir məkan kimi yurdundan perukmiş övladlarının 
yolunu gözləyir. Sinəsində  həsrət göyərdir. Gözləri 
yollara dikilidir. Firudun müəlimin ağrıları ilə 
Göyçənin ağrıları qoşalaşır. Övlad itkisi bu ağrıları bir 
boy da ağırlaşdırdı. Firudin müəllimin dərdinin üstünə 
daha bir dərd də  gətirdi. Daha çox dözümsüzlük 
yaratdı. Göyçə bütünlükdə Göyçə sevgisi ilə 
yaşayanların, sinəsində bir parça vətən sevgisi 
olanların qəlbindədi. Onlarla birgədi. Kəmalə xanımın 
ömrü isə bir kitab, xatirə ömrü qədər uzundu. Bu 
ömür bir ana, bir insan, ziyalı ömrüdü. 
 
Fərrux RÜSTƏMOV 
Professor, əməkdar elm xadimi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
38
       
           Вятяни, йурду вя кядяри 
поезийада йашадан 
 
Фирудин  мцяллим  сямимилийи  иля,  мещрибанлыьы 
иля, гцруру вя шяхсиййяти иля   щямишя фярглянир. Сözüн 
гярб лящъяси данышыьы адамы  юзцня  баьлайыр. Онунла 
щямсющбят оланда айрылмаг истямирsən. О щям дя ел-
обайа bağlı бир инсандыр. Гялбиндя Гярби  Азярбайъан 
нисэили  йаратмагла  Эюйчя  щясряти  вя  севэиси  иля 
йашайыр.  Эюйчя  дилинин  язбяридир.  Сюзцнцн  сахладыьы 
вятян-Эюйчя  щясрятидир.  Эюйчя  мювзусу    ана 
йурдуна  говушмаьа  яли    узаглы  галан  бинясиблярин , 
диэяр    эцнлярин    алын  йазысы  иля  баьлыдыр.  Эюйчя  иля 
баьлы  истянилян  мцнасибятля  дейилян  щяр  бир  кялмя 
йурд  иткисиня  дцчар  оланларын  ащ-наляси,  щайгырыглары, 
йалварышларыдыр. Цлу йурдун нискил вя кядярини, щцзн вя 
щясрятини  йада  салан  щяр  бир  сюз  эюйчялилярин  дилиндя 
битян вятян аъысыдыр». 
 
Вятян  щясрятини,  Эюйчя  нисэилини  гялбиндя 
эизлятмяйи  баъарыр.  Фирудин  мцяллим  дярдини  ичиндя 
эяздиря-эяздиря  ата-баба  йурдуна  дюнмяк    цмидини  
итирмир,  арзуларынын  чин  олаъаьына    ямин  олдуьуну 
поетик бир дилля  беля ифадя  едир. 
 
Вахт эяляр ки, гцзейляря эцн дцшяр, 
 
Даьлар ъаванлашар, иншаллащ,  гардаш !  
Булаглар цстцндя буьлама бишяр , 
Даьлар ъаванлашар, иншаллащ, гардаш ! 
 
Ел-обамыз йурдумуза йыьылар, 
Маьарлар  гурулар, кцстц тутулар, 

---

 
39
Пярян-пярян  олуб, йадлар даьылар, 
Даьлар ъаванлашар, иншаллащ,  гардаш! 
Эюйчя  гядим  Азярбайъан  торпаьы  олмагла 
Азярбайъан тцркляринин тарихи торпаьы, ата-баба йурду, 
яъдадларымызын    vətənidir».  Азярбайъан    тарихинин, 
археолоэийасынын,  етнографийасынын,  мядяниййятинин 
бир парчасы Эюйчядядир. Мящз Эюйчянин тарихи бирбаш 
Азярбайъан  тарихи  иля  баьлыдыр.  Дядя  Горгуд 
йурдудур.  Щеч  тясадцфц  дейил  ки, «Китаби-Дядя 
Горгуд»да  Эюйчя  эюлцнцн,  Эюйчянин  гядимдян 
гядим кяндляриндян бири олан  Алтунхатун ады чякилир. 
Салур  Газан    дцшмян  цзяриндя  гялябя  чалдыгдан 
сонра    йурдуна  дюнцр.  Алтунтахта  «йени  евини  тикир». 
Айдын  олур  ки,  Эюйчя  оьузларын  тарихи  вятянидир. 
Гятиййятля  демяк  олар  ки, «Китаби-Дядя  Горгуд» 
дастаны еля Эюйчядя формалашыб диллярдя дастан олуб. 
Фикримизъя,  Дядя Горгуд гопузу  Эюйчядя «саз» а 
чеврилиб,  Дядя    Горгуд  озан  Эюйчядя  «ашыг»  олуб,  
Дядя Горгуд кими  Дядя  Ялясэяр тарихляшиб. Эюйчя 
ашыг мяктябинин бешийидир.  Ашыг йарадыъылыьы Эюйчядя 
башлайыр.  Ашыг  Алы,  Ашыг  Ялясэяр,  Нювряс  Иман  вя 
нечя-нечя  ашыг  Эюйчядян  Аярбайъана  говушуб.  Бу 
еля  бир мцщитдя дцнйайа эюз ачыб Фирудин Зейналлы.  
Фирудин  Зейналлы  шаир  тябиятли,  поетик  дцшцнъяли 
бир алим, бир зийалыдыр. Эюйчяни шеирлярини  эятирмякля, 
севинъини,  кядярини    поетикляшдиряряк  охуъуларын 
ихтийарына верир. 
Фирудин  Зейнллыда  ата-баба  йурдуна    олдуьу 
кими  ювлад  севэиси      дя  интящасыздыр.  Ювлад  иткиси 
Фирудин  мцяллимин  гяддини  яйди,  Севимли  гызы 

---