BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ
––– 31 –––
hamıdan yaxşısan, qəşəngsən, ağıllısan. Bununla da
yəhudi valideyn öz övladında inam yaradır.
Bəxtiyar Vahabzadə öz hissi, qəlbi, fikri, yaradıcı
münasibəti olan gənclərə həmişə üstünlük vermişdir.
Hətta o vaxt qəbul imtahanları zamanı belə gənclərin
üzünə ali məktəblərin qapılarını açmağı tövsiyə edirdi.
1971-ci ildə yazdığı “Qəbul imtahanları barədə” məqa-
ləsində qəbulla bağlı bir sıra ciddi məsələləri qaldır-
maqla yanaşı, seçim prosesində kimlərə üstünlük veril-
məsini də diqqətlə yanaşırdı. O yazırdı: “...sərbəst möv-
zuda yazan, xırda-para səhvi də olsa, dörd səhifəlik
vərəqə öz qəlbini qoyan, öz hisslərinin tərcümanına çe-
vrilən abituriyentlərə üstünlük verilsin. Qoy onun cüm-
lələri ütülü olmasın, hamar olmasın, məlum fikirləri
belə öz sözü ilə desin. Öz sözünü demək istedadın ilk
əlamətləridir. Biz ali məktəbə belələrini seçməliyik”
1
.
Seçim prosesində öz sözü olan abituriyentlərə üstünlü-
yün verilməsini Bəxtiyar Vahabzadə təsadüfi bir fikir
kimi söyləmirdi. Ona görə ki, vaxtilə onun da özünə, is-
tedadına, öz fikri olmasına görə qayğı göstərilmişdi.
Məhz o, gördüyü bu münasibəti başqalarına da, başqa-
larının həyatda özlərini təsdiq etmələrinə də əsirgəmirdi.
O, belə hesab edirdi ki, qəbul zamanı konkret mövzuları
yazanlara, durğu işarələrini yerli-yerində qoyanlara, or-
foqrafik səhvlər buraxmayanlara “əla” qiymət verilməsi
düzgün deyil. Onun fikirincə, belə abituriyentlər
oxuduqlarının əsiridirlər, onlarda yaradıcılıq qabiliyyəti
yoxdur. Onlar oxuduqlarını dərk etmirlər, sadəcə olaraq,
1
Qəbul imtahanları barədə. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və
zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.235
BULUDXAN XƏLİLOV
––– 32 –––
bir icraçı kimi öyrəndiklərini yazırlar. Bəxtiyar Vahab-
zadə belələrinin ali məktəbi qurtardıqdan sonra ən uzağı
“pedant müəllim” olacaqlarını deyir, hətta onlar elm alə-
minə gələrsə, elmə heç bir şey əlavə edə bilməyəcəklə-
rini söyləyirdi. Ona görə ki, onlarda yaradıcılıq qabiliy-
yəti olmadığı üçün məlum olanları təkrarlamaqdan baş-
qa, bir şey görməyəcəklər. Bəxtiyar Vahabzadənin fik-
rincə, quru faktları sadalayanlar təzkirəçilərdir, onlar
fakta yaradıcı münasibətdə ola bilmirlər, belələri öz
sözünü deyən alimlər də olmur.
Anası, atası, bacısı Ruziyyə (2-ci sırada ortada),
xalaoğlusu Sadiq (1-ci sırada sağdan 1-ci) və
əmioğlusu Hikmətlə (2-ci sırada soldan 1-ci). 1944
BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ
––– 37 –––
Bəxtiyar Vahabzadə öz sözü olan gənclərə üstünlük
verərək yazırdı: “Mən Ermənistandan gələn Telli adlı
bir gəncin sərbəst yazı işindən danışmaq istəyirəm.
Onun “Mənim Azərbaycanım” mövzusunda yazdığı iş
belə başlanır: “Mən doğma Bakımı birinci dəfə görü-
rəm. Mən bura təhsilə gəlmişəm. Doğma vətənimdən
qanad almağa gəlmişəm... Bizim evimiz dəmir yolunun
kənarındadır. Vaqonlar bizim evin yanından ötüb keçir.
Vaqonların üstünə yazılır: “Yerevan – Bakı”. Vaqonlar
ötüb keçirdi, arxasınca baxardım. Relsləri, qollarını
mənə doğru uzadan anamın qollarına bənzədirdim.
Vaqonların dalınca anama doğru uçar, uçardım”
1
.
Bəxtiyar Vahabzadə qeyd edirdi ki, bu yazı işinə
qəbul zamanı dilçilərimiz aşağı qiymət vermək istəyir-
dilər. Ona görə ki, abituriyent “t” və “d” hərflərini qarışıq
salmış (qanad əvəzinə qanat yazır), bir neçə yerdə vergül
xətası buraxmışdı. Ancaq bu yazıda təmiz hisslər, obrazlı
təfəkkür, ümumiləşdirmə qabiliyyəti, yaradıcılıq və s.
vardır. Belə gənclər gələcəkdə yaxşı ədəbiyyatçı ola
bilər.
Doğrudan da, təcrübəli müəllimlərin seçimində heç
bir yanlışlıq ola bilməz. Bəxtiyar Vahabzadənin seçimi
də belə seçimlərdəndir. Onun haqqında söhbət açdığı
Telli Əliyeva – Telli Pənahqızı Azərbaycan ədəbiyyatı-
nın, mədəniyyətinin təbliği sahəsində əvəzsiz xidmətləri
olan jurnalist oldu. Telli xanım şəxsən bu sətirlərin
müəllifinə danışdı ki, o, abituriyent kimi ədəbiyyat fən-
nindən yazılı imtahan verərkən Bəxtiyar Vahabzadə
1
Qəbul imtahanları barədə. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və
zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.235-236