Microsoft Word Beynelxalq munasibetler doc
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- (Qeyd: çox hallarda işlər müvəkkili postu ilə müvəqqəti işlər müvəkkili postu anlayışları eyni məna kimi
- Diplomatik vəzifələr və diplomatik rütbələr
- Vəzifələrdə dərəcələnmə
- Rütbələrdə dərəcələnmə
215 1961-ci il tarixli “Diplomatik əlaqələr haqqında Vyana Konvensiyası”na əsasən, müvəqqəti işlər müvəkkili o halda təyin olunur ki, diplomatik nümayəndəliyin başçısı postu vakantdır və yaxud da öz işini yerinə yetirə bilmir. Onun soyadı, qaydaya əsasən, nümayəndəliyin rəhbəri tərəfindən ölkədən gedişi haqqında şəxsən xarici işlər nazirinə məlumat üçün göndərilir, - yaxud da, əgər o, bunu yerinə yetirmək iqtidarında deyilsə, onda akkreditə edən ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi bu məlumatı göndərir. 1 Əgər müvəqqəti işlər müvəkkili səfir, elçi və ya da işlər müvəkkilinin akkreditə olunmasına qədər yeni diplomatik nümayəndəliyin rəhbəri təyin olunursa, onda həmin müvəqqəti işlə müvəkkili onu qəbul edən dövlətin xarici işlər nazirliyinə təqdim etmək üçün təyin edən dövlətin xarici işlər nazirinin məktubu ilə təmin olunur. (Qeyd: çox hallarda işlər müvəkkili postu ilə müvəqqəti işlər müvəkkili postu anlayışları eyni məna kimi (fr.charge des affaires) qəbul edilir). Müvafiq Konvensiyanın beşinci maddəsinin ikinci bəndinə əsasən, əgər akkreditə edən dövlət nümayəndəlik başçısını bir və ya bir neçə dövlətdə akkreditə edirsə, nümayəndəlik başçsının daimi yerinin olmadığı dövlətlərin hər birində o, müvəqqəti işlər müvəkkilinin başçılığı ilə diplomatik nümayəndəliklər təsis edə bilər. Diplomatik vəzifələr və diplomatik rütbələr dərəcələnir. Dərəcələnmələr müqayisə kriteriyası və istiqaməti olaraq, həm rütbələrdə olur, həm də vzəifələrdə əksini tapır. Dərəcələnmələr rütbələrin və vəzifələrin ayırd edilməsi üçün həyata keçirilir. Vəzifələrdə dərəcələnmə-bu dərəcələnmə təsnifat baxımından və vəzifənin əhəmiyyətinə, səlahiyyətinə görə həyata keçirilir. Məsələn, diplomatik nümayəndənin rəhbərləri üç sinifə (dərəcəyə bölünürlər): a) Dövlət başçıları yanında akkreditə edilən səfirlər və nunsilər sinfi (dərəcəsi) və 1 Diplomatik əlaqələr haqqında 1961-ci il 18 aprel tarixli Vyana Konven- siyası. Maddə 19. 216 bu rütbələrə bərabər tutulan başqa nümayəndəlik başçıları; b) Dövlət başçıları yanında akkreditə edilən elçilər və internunsilər sinfi (dərəcəsi); c) Xarici İşlər Nazirliyi yanında akkreditə olunan işlər müvəkkili sinifi (dərəcəsi). Rütbələrdə dərəcələnmə-Fövqəladə və Səlahiyyətli Səfir; Fövqəladə və Səlahiyyətli Elçi- 1-ci dərəcəli; Fövqəladə və Səlahiyyətli Elçi - 2-ci dərəcəli; birinci dərəcəli müşavir; ikinci dərəcəli müşavir; birinci dərəcəli birinci katib; birinci dərəcəli ikinci katib; ikinci dərəcəli birinci katib; ikinci dərəcəli ikinci katib; üçüncü katib; attaşe. Konsulluqların başçıları da dərəcələnir. Konsul idarələrinin başçıları dörd sinifə bölünür: baş konsullar; konsullar; vitse-konsullar; konsul agentləri. 1 Xalq diplomatiyası Diplomatiya tarixən dövlətlər tərəfindən həyata keçirilib və bu baxımdan da siyasi fəaliyyət sahəsi və peşəsi (sənəti) statusu qazanıb. Diplomatiya təşkilatçılıq və forma baxımından elçilərin göndərilməsi və elçilərin dövlət rəhbərləri yanında yerləşmələri ilə xassələnib. Elçilərə beynəlxalq aləmdə xüsusi hörmət və diqqət göstərilib və bu, bir etiket məsələ kimi xüsusi əhəmiyyət kəsb edib. Diplomatiya müvəqqəti və daimi (müddəti uzun) əsaslarla müəyyən olunub. Müvəqqəti diplomatik fəaliyyət müəyyən bir məsələnin həllini nəzərdə tutub və missiyaçılıq adlanıb. Daimi diplomatik fəaliyyət isə dövlət başçıları yanında akkreditə olan səfirlər və elçilər (dövlətləri təmsil edən siyasi şəxslər) tərəfindən həyata keçirilib. Daimi diplomatiya dövlətin maraqlarının təmini üçün müəyyən olunan strategiyanın yerinə 1 Венская Конвенция о консульских сношениях и факультативные протоколы 24 апреля 1963 года. Действующее международное право. В трех томах. Том первый. Составители проф. Ю.М.Колосов и проф. Э.С.Кривчикова. М.: Издательство Московского независимого института международного права, 1996.-864 с. ss.528-562 217 yetirilməsi funksiyasını həyata keçirib. Diplomatiya iki və ya da çoxlu sayda dövlətlərin bir və ya da bir neçə məsələ üzrə bir araya gəlməsini təmin etmək üçün müəyyən edilən immunitetli və imtiyazlı bir fəaliyyət sahəsinə çevrilib. Lakin onu da nəzərə almaq lazımdır ki, xalqlar arasında əlaqələrin rəsmi olaraq qurulmasında dövlətlərlə yanaşı, dövlətlərin təşəbbüsləri ilə müəyyən ictimai-siyasi-mədəni qruplar da iştirak ediblər. Bunun başlıca məqsədi xalqları bir- birilərinə daha da yaxınlaşdırmaq olub və münasibətlərdə olan hədləri, çərçivələri aradan qaldırmaq olub. Xalq diplomatiyası icitmai diplomatiya kimi məzmunu özündə əks etdirib. İndiki dövrdə də xalqlar arasında olan əlaqələri tənzimedici qurum kimi dövlətlər təmin edirlər. Dövlətlər öz aralarında rəsmi əlaqələr yaratmaqla, eləcə də ümumi beynəlxalq hüquq normalarına riayət etməklə tənzimləmə funksiyasını yerinə yetirirlər. Tənzimləmə funksiyası həm də dövlətlərin idarəetmə funksiyasıdır. Dövlətin idarəetmə funksiyası nəticəsində dövlətin daxili və xarici siyasət fəaliyyəti uzlaşır. Bu baxımdan da hesab etmək olar ki, diplomatiya özü də idarəetmədir və müəyyən məsələləri tənzimləmədir. Xalq diplomatiyası içərisində dövlət diplomatiyasını da daxil etməklə geniş məzmun kəsb edir. Xalq diplomatiyasında təşkilatçı tərəf kimi əsasən dövlətlər iştirak edirlər. Dövlətlər xalq diplomatiyasında bir vasitəçi-təminedici rolu oynayırlar. Burada dövlətlər arasında yaxınlıq məsələsində hər iki xalqı təmsil edən müəyyən ictimai-siyasi qruplar iştirak edirlər. Xalq diplomatiyası birbaşa cəmiyyətlərin sifarişlərini, tələblərini tərəflərə çatdırmaq funksiyasını yerinə yetirir. Xalq diplomatiyası indiki dövrdə əvvəlki formada çox da geniş istifadə olunmur. Belə ki, rəsmi nümayəndələrin tarixi formada görüşləri bir qədər həyata keçirilmir. Xalq diplomatiyasından vaxtilə ABŞ və SSRİ geniş istifadə ediblər və ictimaiyyət nümayəndələri hər iki ölkənin xalqları arasında Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|