48
Əvəz Müəllim
Şəhriyardan yazmağa mənə vaxt imkan
vermir - vaxtım çatmır, daha doğrusu o
vaxta sığışmır, ona görə də o mənim qəl-
bimdə elə sevgi olaraq da uyuyur.
Bir də ki, daha çox yazmaq istədiyim
halda yazmıram. Qorxuram ki, çox yazsam
o yazılarla birlikdə sevgimin bir hissəsi də
əriyib puç ola bilər. Onda mək Şəhriyarı
yox, həmçinin itirilmiş Cənubi Azərbaycanı
bir də itirə bilərəm.
Bu daha dəhşətli faciə olar.
Mən Şəhriyarı özümə hələ ilk "cızma-
qaralarımda" ustad sanmışam.
Sonralar da həmişə bu «tələbə hissi» məni
illərlə təqib edib. Yazdıqlarımda "Şəhriyar
hissi" itəndə bilmişəm ki, bu yazı deyil. Və
nəhayət, bu yazdıqlarım əsil mövzu deyil,
əslində ona girişin bir məqamıdır. Əsil
məramım isə bir az başqadır...
...Bir neçə il bundan əvvəl balaca
Elgünün 2-ci sinif "Oxu" kitabını vərəqlə-
yərkən çəkilişi primitiv olan bir körpü şəkli
nəzərimi cəlb etdi, daha doğrusu əlimin
altından sivişib keçdi, mən tez əl saxladım
və onu "tutdum". Nə görsəm yaxşıdır? Elə
49
Cənub həsrəti
bil məni ildırım vurdu, inanmadım ki, bu o
idi, 30-40 il əvvəl arzulayıb axtardığım,
cənub həsrətinin bir parça əksi idi ki, o
gəlib 2-ci sinfin "Oxu" kitabında "üzə çıx-
mışdı". Nə qədər adı çəkilsə də tağları mənə
"gəl-gəl" deyirdi. Bəli, bu Xudafərin kör-
püsü idi. O anda ikinci şimşək mənim bey-
nimdə çaxdı, özümü Xudafərinin üstündə
hiss etdim. Ancaq nə fayda? Ancaq, çox
heyif, bu xəyal idi. Onda həqiqətən könlüm
keçmək istədi Xudafərindən, əgər keçsə
idim hər şey bitmişdi.
Nə yaxşı ki, keçmədim, keçsə idim onda
şeir adlandırdığımız o ilahi hiss də keçib
getmişdi. Keçə bilmədiyim bu dəfə mənim-
çün yaxşı oldu - hisslərim çilik-çilik olub
vərəqə səpələndi, daha doğrusu "Xudafərin
dastanı" adlı bir nağıl yarandı ki, buna da
şükür:
Şaxıyaraq şimşək kimi
Ulu tarın qəmli simi
Çatıb qovuşmağın dəmi ,
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
50
Əvəz Müəllim
Həqiqəti hamı bilsin,
Göz yaşımı vüsal silsin
Şəhriyarı gözüm görsün
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
O Güneyi görmək üçün
Görüb, deyib-gülmək üçün
Lap Təbrizdə ölmək üçün
Könlüm keçmək istər Xudafərində
Bədxahları yıxmaq üçün,
Qardaş əlin sıxmaq üçün.
Savalana çıxmaq üçün,
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
Arzuların yoxdu sayı,
Görmək üçün mən o tayı
Pozmaq üçün 'Türkmənçayı"
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
Xoşginaba dəymək üçün
Dost qapısın döymək üçün
Səhəndə baş əymək üçün
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
51
Cənub həsrəti
Xudafərin on beş tağlı
Üstü Azərbaycan dağlı,
İki yüz il yolu bağlı
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
Cənub qızı - qələm qaşlı
Rübabəni gözü yaşlı
Ağlar qoyan başı daşlı
Könlüm keçmək istər Xudafərindən
Körpələrin yuxusunda
Çiçəklərin qoxusunda
Lap Elgünün "Oxu"sunda
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
Eh-ey! Vətən oğulları
Dəyişdirin ağılları
Pozun köhnə nağılları
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
Aranı kəsən bədhaqlar,
Yerdə qalmaz bu nahaqlar
Müəllimi sözü haqlar
Könlüm keçmək istər Xudafərindən...
52
Əvəz Müəllim
Vəssəlam, hələlik deyirəm Cənuba. An-
caq bu dəm xəyalıma yenə rəhmətlik Şəh-
riyar gəldi; o taydan bu taya həsrətlə baxır,
bu taydan o taya isə cənub gözəli, gözü
yaşlı Rübabə...
Deməli, çox güman ki, cənuba təkrar
"səfərimiz" bitməz qaldı.
53
Cənub həsrəti
TƏBRİZİN KÜÇƏLƏRİNDƏ
UYUYAN «QARAGİLƏ»
"Xudafərin dastanı" qələmə gələn
anlarda təbii olaraq Cənub qızı
Rübabə xanım da o dastanda yad-
daşımın səhifələrində ca nlanmışdı:
...Cənub qızı, qələm qaşlı,
Rübabəni gözü yaşlı,
Ağlar qoyan başı daşlı
Könlüm keçmək istər Xudafərindən.
İndi imkan olsa, Xudafərindən o taya
keçib, Təbrizin küçələrində "Qaragiləni
axtarmaq istərəm - ona həsrət qalmış
Rübabə kimi. Yəqin ki, o küçələrin hansısa
birində "dəfn olub" uyuyur Qaragilə. Və
yəqin ki, mərhum Rübabə Muradovanın da
ruhu indi "Qaragilənin ruhu" ilə yanaşı
uçub, dolaşır Təbrizin küçələrində.
Rübabə göz açanda Təbrizli dünyaya göz
açdı, ancaq onsuz qaldı, onunla böyümədi.
Təbriz böyüdü amma, "o böyümədi". O
yurda köçmək və orada bu dünyadan
köçmək arzusu ilə köçdü dünyadan.
54
Əvəz Müəllim
Təbrizin Quzeydə ki, Qaragiləsinin
"Leyli - Məcnun əhvalatını" nəhayət, mən
musiqi alətlərinin sevgisində hiss eləyib
gördüm.
Kaman və ona sürtüşüb- sürtünərək,
sevgisini aşkar edib yaşayan Kamanə.
Bunlar vəfalı aşiq olmaq etibarilə daima
bir- birinin başına dolaşır və öz eşq
sızıltılarını- "əlləri çatmayan arzularını" bir-
birinə sıxılıb-sürtülüb əzab verməklə
ətrafdakılara bəyan edirlər. (nəzər - diqqəti
cəlb etmədən).
Mən uzun illər: uşaqlıq və erkən gənclik
illərində Rübabənin yanıqlı səsinə, o səsin
yanmış məqamına uymuşam. Ancaq uzun
illər bu oxu ifasındakı qeyri-adiliyi yoza
bilməmişəm.
Sonralar aydın olub ki, belə qeyri-tə-
biilik məhz o səsin qovrulub, yanıb-
yaxılmasında imiş. Və bu yanğının alovun-
da özü kiminsə "Qaragilə"si olan Rübabə,
Təbrizdəki "Qaragilə"sinə həsrət qalan aşiq
kimi öz əbədi nəğməsini oxuyurmuş
bizmçün. Yəni bu ifaların səbəbi əlçatmaz,
ün-yetməz bir eşq imiş, necə ki, bizlər də
Dostları ilə paylaş: |