151
planetlərin (nəticə məhsulları olaraq) yaranma tarixi və
mənşəyi vardır. Ən əsas mənbə elə fəzadır. Yarnış prosesinin
sonu isə planetlərdir. Çevrilmə proseslərinin (özü də bir dəfə
baş vermiş çevrilmə prosesi) nəticələridir. Deməli, Günəşin
yaranma tarixi haqqında da fikir söyləmək olar. Burada biz
elmdə qəbul edilən “Böyük partlayış” nəzəriyyəsinə yaxın
oluruq;
-Yerdə olan su, çox ehtimal ki, iki böyük səbəbdəndir:
birincisi, belə düşünmək olar ki, Yer vaxtilə digər bir materiya
ilə sürətlə toqquşub. Toqquşma sayəsində iki bərk materiyada
parçalanma, ətraflara dağılma əvəzinə (tamamilə dağılma
ə
vəzinə) birləşmə meydana gəlib. Bu birləşmədə materiyaların
müəyyən hissələri alov nəticəsində yanıb. Soyuma isə suya
çevrilib; ikincisi, toqquşma baş verməmişdən öncə Yerin
daxilində elə su olub. Toqquşma sayəsində Yer dağılıb və su
meydana gəlib. Ola da bilər ki, Yer kürəsi bir başqa ulduza
yaxınlaşıb və uzaqlaşıb (lakin öz yerinə qayıtmayıb). Bunun
nəticəsində ərimiş materiyanın bir hissəsi suya çevrilib. Tam
uzaqlaşmadığından (yəni bərkləşmiş materiya olduğu məkana
qayıtmadığından)
da
su
tam
bərkləşərək
materiyaya
çevrilməyib. Deməli, Yer kürəsinin Günəşlə (ulduzlarla) əlaqə
vəhdətində yaranma tarixi haqqında fikir yürütmək olar.
Digər səbəblər: Yerin daxilində olan suyun (bu su təbii ki,
elə fəzanın və Günəşin çevrilmə nəticəsidir) müəyyən vulkanik
və tektonik proseslər sayəsində üzə çıxması; fəza partlayışı
sayəsində qismən soyumaqda olan fəza elementlərinin nəticəsi,
buludların soyuyaraq dünya okeanlarını təşkil etməsi və s. Bu
soyumada su və tam soyumuş materiya (yəni quru parçası)
yaranıb.
Belə nəticədən də çıxış edə bilərik ki, əgər su materiyanın
üzərindədirsə, onda materiyada olan elementlərin çoxu suda da
var.
152
Məkan, qüvvə və planetlər haqqında
Hər bir element bir məkandır. Məkan müəyyn ölçüyə və
kəmiyyətə, həcmə malik olan sahədir. Deməli, sahəni
elementlər yaradır. Məkansız element yoxdur. Varlıq yoxdursa,
məkan yoxdur. Məkan təbii, təbiətdə coğrafi və astronomik
(kosmik) mövqedir, istinad obyektidir, vasitəsidir, həmçinin
elementin koordinatıdır. Hər bir element başlanğıc və sondur,
mərkəz və periferiyadır. Elementlərin (zərrəciklərin) böyük bir
məkanda toplaşması geniş məkan müstəvisini meydana gətirir.
Geniş məkan müstəvisi də coğrafi cəhətləri, astronomik
istiqamətləri formalaşdırır. Bu baxımdan da tam boşluq deyilən
ş
ey yoxdur. Tam boşluq elə heçlikdir. O da mütləq yoxluqdur.
Kosmik fəza boş ola bilməz. Boş olsaydı varlıq da ola
bilməzdir. Boşluq nəzərdə tutulan elementin (obyektin) digər
elementlər müstəvisində yoxluğu deməkdir. Deməli, kosmik
fəza müstəvisi boş deyil. O, özlüyündə və daxilində olan göy
cisimlərinin mövcudluğu baxımından doludur. Ümumiyyətlə,
az sıxlıqdan çox bərkliyə doğru, yaxud da əksinə keçidlərlə
xarakterizə olunan mövcudluq var. Fəza az sıxlıqdırsa, olduqca
kiçik hissələrə parçalanmış elementlərdən ibarətdirsə, ulduzlar
və planetlər, planetlərdə olan elementlər (burada əsasən su
(Yerdə) və torpaq, alov, hava-Yerdə; başqa planetlərdə isə
elementlərin başqa çevrilmələri, yəni nəticələri var. Buradan
belə nəticə ortaya çıxır ki, planetlərin yaranmasına heç də tam
şə
kildə eyni prosesi nəticələyə bilən qüvvələr tətbiq olunmayıb.
Ya planetlər eyni vaxta yaranıb, qüvvə kəmiyyətlərinin fərqi
burada mövcuddur. Qüvvə kəmiyyətinin fərqini həm də
planetlərin eyni olmamasında axtarmaq lazımdır. Eyni olsaydı
hamısı eyni olardı, bu da belə olsayda sistem olmazdı. Çünki
sistem fərqliliyi, rəngarəngliliyi və qarşılıqlı təsirliliyi tələb
edir, bu bir qanunauyğunluqdur. Qüvvənin vahidliyi və
böyüklüyü elə sistemin böyüklüyünü yaradır və sistemin
böyüklüyündən fərqli kəmiyyətli qüvvələr meydana gəlir. Bu
153
154
məxluqlardır və həmin planetlərdə təkmil texnika mövcuddur.
(Qeyd: bir çox hallarda isə uçan naməlum obyektlərin böyük
dövlətlərin xüsusi xidmət orqanlarının kəşfiyyat əməllərinin
məhsulu, bu əməllərə xidmət edən nəticə məhsulu, məqsədləri
yerinə yetirmək üçün operativ vasitələr olduğu ehtimal olunur).
Ə
gər təkmil texnika varsa, belə güman etmək olar ki, bu
texnikaya nail olmaq qabiliyyəti daha böyük planetin düşüncəli
insanlarına xas olan xüsusiyyət olmalıdır.
Digər tərəfdən, çox güman əsasında hesab etmək olar ki,
yaşayışı olan planet varsa, bu planet Yer planeti qrupundadır,
bəlkə də Yerin çox kiçik bir peykidir və çox kiçik olduğundan
görmək olmur. Öz oxu ətrafında (yaxud da Yer ətrafında) Yerə
nisbətən daha sürətlə fırlanır- hesab edək ki, bir neçə saata.
Ə
gər kiçikdirsə, onda insanları da tez-tez düşünəndirlər, tez
yetişəndirlər və bu baxımdan da tez bir zamanda da ölürlər. Tez
yetişdiklərinə görə də beyinləri daha da inkişaf etmiş
vəziyyətdədir. Lakin onların Yer kürəsinə gəlib çıxmaları və
yaşamaları da, Yerdəki şəraitə uyğunlaşmaları da bir qədər
inanılmazdır. Əks halda, belə planetlər varsa və planetlər
kiçikdirlərsə, onları teleskoplar görə bilmirlər. Görünməmənin
səbəbləri: birincisi kiçik olmasıdır, Günəş həmin planeti
işıqlandırır, lakin planetin həcmi (bəlkə də Yerin bir qitəsi
qədər və ya bir qədər ondan böyük və kiçik ola bilər, Yerdəki
kimi atmosferi və suyu ola bilər, Yer tərkibi kimi elementləri
ola bilər və s.) kiçik olduğundan Günəş həmin planeti
işıqlandırarkən, planetin əks olunması həddən artıq az
olduğundan onu kəşf etmək, işıq şüaları ilə siqnalları qəbul
etmək mümkün deyildir. Ola da bilər ki, planet Günəşdən
“gizləndiyindən” nisbətən qaranlıqdan ibarətdir. Lakin çox
zaman qaranlıq olsa, onda öz oxu ətrafında fırlanmasının
sürətli təmin olunması mümkün ola bilməz. Ola bilər ki, tez
fırlanma onu tez qaranlıqlaşdırır və işıqlandırır. Planetlərin
fırlanma və kəsişmə bucaqları fərqlidir. Bu bucaqlar həmin
planetlərin kəşflərinin qabağını alır.
Dostları ilə paylaş: |