Microsoft Word Elmi Mecmue 28

Valeh Vəliyev
 
 
72
nümunələrini ehtiva edən “Böyük Divanı” (Divani- Kəbir) Şəmsin şərəfinə “Divani- 
Şəms” adlanır.  
 Çox bəsit görünən bu mövzu o qədər də sadə mövzu deyil və Şərq mədəniyyət 
və ədəbiyyatında çox geniş yayılmış bir ənənədir. Mövzunu bu kiçik yazıda ətraflı 
şəkildə işıqlandırmağı bir məqsəd kimi qarşımıza qoymamışıq və onu kiçik bir yazıda 
əhatə etmək də mümkün deyil. Ona görə  də biz ancaq İslam aləminin fəxri və 
dünyanın məşhurları siyahısına daxil olanların ləqəb və  fəxri adlarını  nəzərə 
çatdırmaqla kifayətləndik.  
 
 
ƏDƏBİYYAT 
 
1. Qurani Kərim 
2.
 
 ،توريب ،دجنملا
١٩٦٥
 .ص ،
٧٦٨
 
3. Firidun Sepəhsələr, Risalə, Hind, Kanpur, 1319 
4. Nəsib Göyüşov, “Nizamişünaslığın müasir problemləri”, AMEA, Gəncə 
regional elmi mərkəzi, 2012, № 2 
5. Şəmsəddin Əflaki, Mənaqibul- arifin, Təhsin Yazıçı nəşri, Tehran, 1362 
6. Nəbi Bozkurt, “Lakap” maddəsi, Türkiyə, Diyanat Vakfı, İslam Anskilopedisi, 
c. 27, Ankara, 2003 
 
 
 

---

İslam mədəniyyətində ləqəb və fəxri adlar
 
 
73
XÜLASƏ 
 
 Bütün 
qədim xalqlarda olduğu kimi, qədim  ərəblərdə  də insanların ilkin 
adlarından başqa onlara keçdikləri həyat yolunda sərgilədikləri müəyyən davranış, 
rəftar, dəyər və keyfiyyətlərə uyğun gələn ayamalar, ləqəblər və fəxri adlar vermək 
bir ənənə halı almışdır. Bu ayama və ləqəblər müsbət mənalı olduğu kimi, pis və mənfi 
mənalı da olurdu. İnsan cəmiyyətini hərtərəfli islah edib yaxşılaşdırmağı qarşısına 
əsas hədəf kimi qoyan islam dini bu ənənəyə də biganə qala bilməzdi və qalmadı da. 
Bu məramla da Qurani – Kərim müsəlmanları insan ləyaqətini və  şəxsiyyətini 
alçaldan lağ, tənə  və rişxənddən çəkindirmək tövsiyyələrini verərək insanlara 
davranışlarına, dəyər və xidmətlərinə görə yaxşı  cəhətdən fərqləndirici ləqəblər 
verməyə rəvac verdi. 
 
 
SUMMARY 
 
Like other nation, ancient Arabs also had the tradition of giving people, apart 
from their own names, epithets and honorary titles related to their certain conducts 
and acts that they performed during their lifetime as well as related to their specific 
values and characteristics. These epithets and titles could used either to criticize or 
praise people. Islam, whose aim was to fully reform society and to establish a moral 
society, could not be indifferent to this tradition. For this reason, the Holy Qur`an 
advises people not to give each other the epithets, which humiliate their dignity, 
instead, it invites people to give each other positive epithets related to their behaviors, 
values and good characteristics. 
 
РЕЗЮМЕ 
 
У древних арабов, как и у всех древних народов, было обычаем наряду с 
первичными  именами  людей  награждать  их  прозвищами,  кличками, 
уважительными  именами  согласно  определённым  привычкам,  новиком  и 
качествам,  которые  они  демонстрировали  на  своём  жизненном  пути.  Эти 
прозвища  и  наименования  могли  быть  как  положительными,  так  и 
отрицательными по значению.  
Мусульманская религия, ставящая во главу угла всестороннее улучшение 
человеческого общества, также не могла оставаться в стороне от этой традиции 
по  этой  причине  Священный  Коран  призывает  мусульман  отказаться  от 
издевок,  порицаний,  унижающии  человеческое  достоинство  и  личность  и 
рекомендует  давать  людям  прозвища,  характеризующие  их  согласно  их 
деятельности и поведению с лучшей стороны. 
 
Filologiya elmləri doktoru Nəsib Göyüşovun tövsiyəsi ilə çap olunur.

---

---

Modal verbs in modern English
 
 
75
 
 
MODAL VERBS IN MODERN ENGLISH 
 
Yeganə Qaraşova 
BDU İlahiyyat fakültəsinin baş müəllimi 
 
 
Açar sözlər: sintaksis, müxtəsər, üsul, qısaldılmış forma, müasir, flektiv şəkilçili, 
yekun vurmaq 
Keywords: syntax, epistemic, modality, contraction, contemporary, inflected, 
summarize 
Ключевые  слова:  синтаксис,  краткое,  модальность,  сокращение, 
современный, флективный, резюмировать 
 
 
We deal with Early Modern English, we talk about the English language that was 
during the reign of Queen Elizabeth I, that is from the XV- to the XVI - centuries. Let 
us first recall the syntax of modal verbs at Modern English period. There are two 
syntactic structures which are closely linked to modality depending on whether the 
modal is epistemic. If we now have a look at the different instances within the Early 
Middle English corpus, we can note that EME still has inflected forms for modals, but 
only for the second person singular (thou). [11, 169] 
E. G. (1)Farewell, thou canst not teach me to forget. 
 It is the same when dealing with the lexical forms of modals,  
E. G. (1)Shall ever medicine thee to that sweet sleep/ Which thou owedst 
yesterday;  
 (2) Therefore stay yet, thou need’st not be gone. [12, 134] 
We also find instances where modals are used lexically, 
E. G. (1) I would not for the world they saw thee there;  
 (2) Nay, he will answer the letter’s master, how he dares, being dared.  
 The examples are interesting for three reasons: 
1) because there is contraction of the modal, grammaticalization is visible; if there 
is contraction, it implies that the modal is a functional head which can 
morphologically merge with the adjoined nominal head of the subject;  
2) Only Will has the contracted from we find in Contemporary English, but for 
WOULD, we can find different types of contractions;  
3) In some examples, the contraction of the modal is not a bound morpheme but 
the subject pronoun.  
 By the end of the Middle English period, we remarked only two forms for modal 
verbs remained. In the following table, we summarize ME and EME modals. [12, 
175] 
 
 

---