Microsoft Word etraf muhit cavab az doc
Yüklə 480,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ekoloji-iqtisadi proqnozla şdırma v ə planla şdırma sistemind ə prioritet dayanıqlı inki şaf ideyasının realla şmasına m
- T əbi ətin mühafiz əsinin planla şdırılması v ə planla şdırılması
29
istifadənin idarə edilməsində hakimiyyətin bütün şaxələri iştirak edir: prezident, nümayəndəlik (qanunvericilik), icra və məhkəmə orqanları. Onlardan hər biri öz funksiyalarını icra edir və ekoloji sahənin nizama salınması üçün xüsusi səlahiyyətləndirilmiş bölmələri vardır. 30. Ətraf mühitin mühafizəsi fəaliyyətinin proqnozu və planlaşdırılması Təbiətdən istifadənin təsərrüfat mexanizmində vacib yer təbiətin mühafizə edilməsi üzrə fəaliyyətin proqnozlaşdırılması və planlaşdırılmasına və təbii ehtiyatlardan səmərəli istifadəyə və ya ekoloji-iqtisadi proqnozlaşdırma və planlaşdırmaya ayrılır. Təbiətdən istifadənin plan-proqnozunun hazırlanmasının ə həmiyyətli xüsusiyyətlərindən biri planlaşdırma obyektinin həm sosial-iqtisadi, həm də təbii proseslər və hadisələrlə bağlı olmasıdır. Ümumilikdə ekoloji-iqtisadi proqnozlaşdırma dövlət tərəfindən ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində aparılan siyasətin nəzərə alınması ilə qurulur. Bu
• təbii resurslara bütün növlərinə dövlətin mülkiyyət prioriteti; • ölkənin bütün ərazisində mühafizə edilən təbii resursların sisteminin yaradılması ilə birgə ətraf mühitin, canlı və cansız təbiət obyektlərinin mühafizəsi; • ətraf mühitin vəziyyətinə, mühafizəsinə və təbii resursların istifadəsinə dövlət nəzarəti; • layihələndirilən, tikilən və istismar edilən təsərrüfat obyektlərinin dövlət ekoloji ekspertizası; • təbiətdən istifadənin ödənişli olması, təbiətin mühafizə edilməsi üzrə fəaliyyətə güzəştli kreditlərin verilməsi və ona verginin qoyulması, təbii resursların qənaətinin, enerji saxlanılmasının, istehsalat və istifadə tullantıların emalı və istifadə edilməsinin stimullaşdırılması daxil olmaqla ətraf mühitin mühafizəsinin təmin edilməsinin iqtisadi mexanizmi; • təbiətin mühafizəsinə dair qanunvericiliyin pozulmasına görə məsuliyyət tədbirlərin sisteminin təkmilləşdirilməsi. Proqnoz və proqramların hazırlanması zamanı digər metodlarla birgə proqram-məqsəd metodundan istifadə edilir (normativ, balans və s.). Proqnoz, hesablamalar ekspert qiymətləndirməsi, modelləşdirmə və s. metodlarından istifadə etməklə yerinə yetirilir. Ətraf mühitin mühafizəsi üzrə milli proqramların və planların hazırlanması demək olar ki, bütün MDB ölkələrində aparılır. şə yeni investisiya layihələri buraxılır. Bu prosesə TAC S “Yeni Müstəqil Dövlətlərdə ə traf mühitin mühafizəsi sahəsində ümumi siyasətin hazırlanması” layihəsinin yerinə yetirilməsi, digər beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən maliyyə və texniki yardım bu prosesə səbəb olmuşdur. .
30
edir. Bu, qlobal strategiyadır, buna görə də onu uğurla həyata keçirmək tək bir ölkədə deyil, bütün dünyada mümkündür. Lakin hər bir ölkə dayanıqlı inkişaf üçün öz milli strategiyasını müəyyən etməlidir. Dayanıqlı inkişaf konsepsiyası BMT-nin (Rio de Janeyro, 1992) rəsmi mövqeyi qismində qəbul edilmişdir. “21-ci əsr üzrə gündəlikdə” ayrı-ayrı ölkələrin inkişaf strategiyasının hazırlanmasına dair tövsiyələr,strategiyanın hazırlanma və reallaşdırılma prinsipləri verilmişdir. Rusiya Federasiyasının dayanıqlı inkişafının dövlət strategiyası hazırlanmışdır. Daha ətraflı göstəriciləri illik proqnozdadır – buna çirkləndirici maddələrin icazə verilmiş tullantıların limitləri, təbii resursların istifadə göstəriciləri, ətraf mühitin mühafizəsinə yönəldilmiş kapital yatırımları həcminin hesablanması, təbiətin mühafizəsi üzrə tədbirlərin siyahısı və onların yerinə yetirilməsinə çəkilən xərclər, tapşırıqları regionlara, ayrı-ayrı nazirlərə, idarə və müəssisələrə çatdırılması aiddir. Dövlət səviyyəsində vaxt müddətləri üzrə və xüsusilə vacib təbii komplekslərin və ekoloji sistemlərin konkret ekoloji-iqtisadi proqnozlaş- dırmaları, proqnozlar, proqramlar, planlar, adətən, sahələrarası və regionlararası olurlar. Dayanıqlı inkişafın məqsəd və tapşırıqları, hər şeydən əvvəl, təbii resursların istifadəsinin və ətraf mühitin mühafizəsinin milli proqramında konkretləşdirilir. Təbiətin mühafizəsinin planlaşdırılması və planlaşdırılması obyekti ayrı- ayrı təbii kompleks və ekoloji sistemlərdir. Təbii komplekslərdə əsasən təbiətin mühafizəsi sxemləri tərtib edilir, onlara təbii mühitin müasir qiymətləndirilməsi, antropogen təsir şəraitində təbii proseslərin proqnozu, təbii mühitin stabilləşdirilməsi və yaxşılaşdırılması üçün zəruri olan tədbirlər kompleksi daxil edilir. Hər şeydən əvvəl, xüsusən mühafizə edilən təbii ərazilərin uzunmüddətli inkişaf proqnozu və səmərəli yerləşdirilməsi lazımdır. Təbiətin mühafizə edilməsi üzrə proqnozlaşdırma və planlaşdırma ərazi və sahə səviyyəsində icra edilir. Dövlət səviyyəsində ərazi proqnozlaşdırılması və planlaşdırılması əsaslandırılmış ekoloji inkişafı və ərazinin ekoloji həcmini nəzərə almaqla ölkənin istehsal gücünün yerləşdirilməsini təmin etmək üçündür. Yerlərdə ə traf mühitin mühafizənin plan-proqnozları müvafiq icraedici orqanlar tərəfindən inzibati-ərazi vahidlər arasında ictimai ekoloji təşkilatların iştirakı ilə hazırlanır. 31. Ətraf mühitdən istifadə fəaliyyətinin hüquqi tənzimlənməsi Təbiətdən istifadənin dövlət tənzimlənməsinin əsası təbii mühitin hüquqi müdafiəsini təmin edən ekoloji qanunvericilikdir. Təbiətdən istifadənin və təbiətin mühafizəsi üzrə fəaliyyətin hüquqi tənzimlənmə sistemi SSR ərazisində sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra formalaşmağa başlamışdır (1917). Torpaq, yeraltı sərvətlər, balıq resursları, qoruqlar haqqında dekretlərə müvafiq olaraq təbii resursların əsas növləri dövlət (ümumxalq) mülkiyyətinə çevrilir. Bu inzibati- hüquqi aktlar təbiətin mühafizəsi üzrə fəaliyyətin reqlamentasiyasında da nəticə etibarı ilə əhəmiyyətli rol oynamışlar. Təbii resurslardan səmərəli istifadə məsələləri iqtisadi artım sürətinin ümumdünya səviyyəsi nöqteyi-nəzərdən təhlil edilirdi, onların mühafizəsinin gücləndirilməsi isə iqtisadi potensial qurulanadək bir müddətlik uzadılırdı Yüklə 480,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|