Microsoft Word fm idar?Etm? M?Diniyy?Ti 2013. doc

8.  Mədəniyyətin  “şaqulisi” və  “üfqisi” nə deməkdir?

9.  Milli mədəniyyət anlayışı.

4-cü  mühazirə. M ədəniyyət, kulturologiya, idarəetm ə m ədəniyyəti və 

sosial-m ədəni  siyasət anlayışına m üəllifin yanaşm aları

Kulturologiya haqqında anlayış.  Kulturologiyanın funksiyaları.  Mə- 

dəniyyət  haqqında  anlayış.  Mədəniyyət  bütöv  sosial  sistem  kimi.  Mədəni 

insan formulu.  Mədəniyyətin inkişafının obyektiv-tarixi  amilləri.  Mədəniy- 

yətin  effektivlik  formulu.  Mədəniyyətin  faydalı  iş  əmsalı  və  entropiyası. 

Sosial-mədəni  tərəqqi  formulu.  İdarəetmənin  müvəffəqiyyət  formulu.  De- 

mokratik  idarəetmə  effektivliyinin  toplananları.  Demokratik  idarəetmə  və- 

zifələri.  Demokratik idarəetmə effektivliyinin artırılması şərtləri.  Metodolo- 

giya və metodlar.  Sistemli kulturoloji  təhlilin əsas prinsipləri.  Effektiv  ida- 

rəetmənin universal kulturoloji modeli  (kulturoloji  piramida  universal me- 

todu).  Milli  və beynəlxalq sosial-mədəni  siyasət.  Sosial-mədəni  siyasət  an- 

layışı.  Azərbaycanın  sosial-mədəni  inkişaf konsepsiyası.  Milli  sosial-mə- 

dəni  siyasətin  əsas  vəzifələri.  Milli  sosial-mədəni  siyasətin  əsas  həyata ke- 

çirilmə  metodları.  Milli  sosial-mədəni  siyasətin  əsas  prioritetləri.  Beynəl- 

xalq sosial-mədəni siyasətin əsas vəzifələri.

Seminar məşğələləri və sərbəst hazırlıq üçün suallar:

İdarəetmə mədəniyyəti

1. Mədəniyyətin elmi,  kontekstual və dar anlamı.

2.

Kulturologiyanın əsas funksiyaları.

3.

Bütöv sosial sistem kimi mədəniyyətin əsas komponentləri.

4. Mədəni insanın xüsusiyyətləri.

5.

Mədəniyyətin məntiqi-tarixi inkişaf amilləri.

6.

İdarəetmənin effektivlikformulunun təhlili.

7.

Kulturoloji  metodologiyanın  tərkib  hissələri  və  onların  xarak-

teristikaları.

8.

“Kulturoloji piramida”  universal metodunun  mahiyyəti  və  im-

kanları.

9.

Sistemli kulturoloji təhlilin əsas prinsipləri.

10. Sosial-mədəni siyasət anlayışı.

11.  Milli sosial-mədəni siyasətin əsas prioritetləri və vəzifələri.

12.  Azərbaycanın sosial-mədəni inkişaf konsepsiyası.

13.  Beynəlxalq sosial-mədəni siyasətin əsas vəzifələri.

637

---

Sivilizasiya  anlayışı.  Sivilizasiya haqqındakı  təsəvvürlərin  inkişafı. 

İlkin  sivilizasiyaların  əlamətləri.  Lokal-tarixi  sivilizasiyaların  fərqləndirici 

xüsusiyyətləri.  Şərq və  Qərb mədəniyyəti  və  sivilizsaiyasının  inkişaf xüsu- 

siyyətləri.  O.Şpenqler və A.  Toynbiyə görə lokal  sivilizasiyalar.  Mədəni tə- 

rəqqi və mədəni tənəzzül.  Antik dünyada mədəni tərəqqini  görməyə  üç ya- 

naşma.  Soial-mədəni inqilablar.

Seminar məşğələləri və sərbəst hazırlıq üçün suallar:

1.  Bəşəriyyətin mədəni inkişafnda üç dövr.

2.  Sivilizasiya nədir və ilk sivilizsaiyalar nə vaxt meydana gəlmişdir?

3.  Klakhona və Çaylda görə ilkin  sivilizasiyaların əlamətləri.

4.  Dünya və lokal-tarixi sivilizasiyalar.

5.  Şərq və Qərb mədəniyyətləri və sivilizasiyalarında əsas fərqlər.

6.  Mədəni tərəqqinin mahiyyəti və mədəni tənəzzülün səbəbləri.

7.  Antik dünyada mədəni tərəqqiyə müxtəlif baxışlar.

8.  Soial-mədəni inqilablar.

6-cı mühazirə. Etik, hüquqi və siyasi mədəniyyət

Etik mədəniyyət anlayışı və mahiyyəti.  Elm kimi, etikanın vəzifələ- 

ri. Etik mədəniyyətin dünyagörüşü dəyəri, dini və dünyəvi xarakteri.  Etika - 

əxlaq haqqında təlim kimi.  Professional etika.  Məsuliyyət mədəniyyəti.  Hü- 

quq mədəniyyəti  anlayışı  və  mahiyyəti.  Şəxsiyyətin hüquq mədəniyyətinin 

səviyyəsi.  Cəmiyyətin hüquq mədəniyyəti  səviyyəsinin ənənəvi  göstəricilə- 

ri.  Hüquqi  qayda.  Siyasi  mədəniyyət -  kulturologiyanın tədqiqat  obyekti 

kimi.  Siyasi mədəniyyət anlayışı.  Cəmiyyətin siyasi mədəniyyəti.  Dövlətin 

siyasi mədəniyyəti.  Dövlətin siyasi institutlarının funksiyaları.

Seminar məşğələləri və sərbəst hazırlıq üçün suallar:

1.  Etik mədəniyyət nədir?

2.  Etik mədəniyyətə müxtəlif tarixi baxışlar.

3.  Professional etikanın mahiyyəti və tipləri haqqında danışın.

4.  Dövlət idarəçiliyində məsuliyyət mədəniyyətinin rolu hansıdır?

5.  Hüquq mədəniyyətinin mahiyyətini və funksiyalarını açıqlayın.

6.  Cəmiyyətin  inkişafında  demokratiyanın  siyasi  mədəniyyət  rolunu 

göstərin.

Fuad Məmmədov

5-ci mühazirə. Mədəniyyət və sivilizasiya

638

---

7-ci mühazirə.  D em okratiya və vətəndaş cəm iyyəti m ədəniyyəti

Demokratiya mədəniyyəti:  mahiyyəti,  prinsipləri,  dəyərləri  və  nor- 

maları.  Demokratiya mədəniyyətinin mahiyyəti.  Demokratiya mədəniyyəti- 

nin əsas parametrləri.  Demokratiya mədəniyyətinin prinsipləri və dəyərləri. 

Demokratiyanın inkişafına mane olan sosial təzahürlər.  Vətəndaş cəmiyyəti 

mədəniyyəti.  Vətəndaş  cəmiyyəti  mədəniyyəti  anlayışı  və  mahiyyəti.  Və- 

təndaş  cəmiyyətinin  ictimai  idealı.  Vətəndaş  cəmiyyəti  mədəniyyətinin və- 

zifələri.  Vətəndaş cəmiyyəti mədəniyyətinin tələbləri.  Gender mədəniyyəti.

Seminar məşğələləri və sərbəst hazırlıq üçün suallar:

1.  Xalqı idarəetmə sistemi kimi,  demokratiya nəyi ifadə edir?

2.  Demokratik idarəetmənin aparıcı prinsipləri hansılardır?

3.  Vətəndaş  cəmiyyəti  mədəniyyətinin  əsas parametrlərini  necə  ifadə 

etmək olar?

4.  Vətəndaş cəmiyyətinin ictimai idealı nədir?

5.  Vətəndaş  cəmiyyəti  mədəniyyətinin  inkişafında  KİV-nin  rolunu 

açıqlayın.

6.  Gender mədəniyyətinin xüsusiyyətləri haqqında danışın.

8-ci m ühazirə. İnsan m ünasibətləri m ədəniyyəti - m ühüm  milli

idarəetm ə resursu kimi

Şəxsiyyətlərarası  münasibətlər mədəniyyəti.  Həyat və  insan müna- 

sibətləri  mədəniyyəti.  İnsan  münasibətlərinin  sirri  və  “qiymətləndirmənin 

qızıl  qaydası”.  Şəxsiyyətlərarası münasibətlər mədəniyyətinə tələblər.  Dav- 

ranış,  mədəniyyət və  xarakter.  Şəxsiyyət mədəniyyətinin formalaşdırılması 

amili.  Mədəni insan davranışı və insanın mədəni davranışı.  Ünsiyyət mədə- 

niyyətinin xüsusiyyətləri və  qarşılıqlı  anlaşmanın sirləri.  Müxtəlif xalqların 

“mədəniyyət dilləri”.  Manipulyasiya, rəqabət və əməkdaşlıq.  Pozitiv ünsiy- 

yət, insanların qiymətləndirməsi və “verilmiş surət”.  Qarşılıqlı anlaşma mə- 

dəniyyəti.  Şəxsiyyətlərarası  münaqişələrin  mahiyyəti  və  xüsusiyyətləri. 

Avtoritar  şəxsiyyət və konstruktiv müzakirə  qaydası.  Münaqişəsiz münasi- 

bətlərin  altı  qaydası.  Qarşılıqlı  anlaşmanı və  davranışın uzlaşdırılmasını tə- 

min edən şəxsiyyətlərarası ünsiyyət tənzimləyiciləri.  Düzgün seçim yolu.

İşgüzar  münasibətlər  mədəniyyəti.  Daxili  münasibətlər.  Əməkdaş- 

lar arasında rəsmi və  qeyri-rəsmi münasibətlər.  Rəhbər (subyekt) və  əmək- 

daşlar (obyekt)  arasında münasibətlər.  Hüquqi və  etik normalar və münasi- 

bətlər.  “Böyük ailə” yapon modeli.  Əmək fəaliyyətinin motivasiyası.  Psixo-

İdarəetmə mədəniyyəti

639

---