10
keçən Forumda da fikirlərimi bildirmişəm. Bir daha tam əminliklə
deyə bilərəm ki, multikulturalizm gələcək inkişaf üçün ən məqbul
variantdır. Çünki multikulturalizmin alternativi
özünü
təcriddir. XXI əsrdə qloballaşan dünyada hesab etmirəm ki, hər
hansı bir dövlət öz gələcəyini özünütəcrid prinsipləri əsasında
qurmağa cəhd etsin...Biz çalışmalıyıq ki, bütün dünya xalqları bir-
biri ilə əməkdaşlıq etsinlər, qarşılıqlı anlaşma güclənsin,
qarşıdurmaya yol verilməsin... Azərbaycan əsrlər boyu ictimai-
siyasi quruluşdan asılı olmayaraq, müxtəlif dinlərin, xalqların
vətəni olmuşdur və bu gün də belədir. Azərbaycanda bütün
xalqların, bütün dinlərin nümayəndələri bir ailə kimi yaşayırlar,
heç bir ayrı-seçkilik qoyulmur və qoyula da bilməz. Yəni, bu da
müasir Azərbaycanı təcəsüm etdirən amillərdən biridir...Təbii
coğrafi körpü olmaqla bərabər, biz humanitar sahədə də körpü
rolunu oynamağa çalışırıq. Forumun əsas məqsədi ondan
ibarətdir”.
1
Qeyd: 2010-cu ilin yanvarında Azərbaycan və Rusiya
prezidentlərinin təşəbbüsü ilə Bakıda keçirilmiş Humanitar
Əməkdaşlıq üzrə Birinci Azərbaycan-Rusiya Forumunda qəbul
olunmuş qərara əsasən, 2011-ci il oktyabrın 10-11-də “XXI əsr:
ümidlər və çağırışlar” şüarı altında Birinci Bakı Beynəlxalq
Humanitar Forumu təşkil olunmuşdu. Bakı Beynəlxalq
Humanitar Forumunun əsas məqsədi humanitar və inteqrativ
impulsların yaradılması ilə yanaşı, gələcəkdə beynəlxalq
səviyyədə humanitar çağırışları aktuallaşdırmaqdan ibarətdir.
Forumun vəzifəsi ideyalar, nəzəri və praktiki bilik mübadiləsi,
konstruktiv debat və müzakirələr üçün nəzəri və tətbiqi platforma
yaratmaqdır. Tədbirin nəticəsi beynəlxalq təşkilatlara, dünya
ölkələrinə və ayrılıqda hər bir şəxsə ünvanlanmış tövsiyyələr və
müraciətlərdə təcəssüm olunur.
2
1
İkinci Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumun açılış mərasimində İlham
Əliyevin nitqi. http://www.president.az/articles/6390/ 04 0ktyabr 2012.
2
Prezident və xanımı İkinci Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumunun açılış
mərasimində iştirak edib. http://www.bmm.az./az/xbrlr/siyast/3647-
president-v-xanm-kinci-bak-beynlxalq-humanitar-forumunun-acl-
mrasimind-itirak-edib.html
11
Vahid dünya məkanında nə mübarizə baş verirsə versin
(rəqabət mübarizəsi və enerjinin birləşdirilməsi uğrunda
mübarizə və s.), dərk etmək lazımdır ki, nəticəsi elə vahid
dünyanın zənginləşməsinə xidmət edir. Onu da nəzərə almaq
yerinə düşər ki, insan həm də qorxaq bir məxluqdur.
Qorxduğundan da güzəştə gedəndir, dialoqa can atandır. Bu
baxımdan insanlar öz dövlətləri vasitəsilə universal və regional
təşkilatlar,
forumlar,
birliklər,
komissiyalar
yaradırlar.
Beynəlxalq hüququn mühüm prinsiplərini qəbul ediblər və
nəzarət məqsədilə əməkdaşlığı genişləndirməyə can atırlar.
Qarşılıqlı məsuliyyət və öhdəliklərlə bağlı bir çox sənədlər
qəbul ediblər və komissiyalar yaradıblar. Məsələn, XX əsrin
ortalarından etibarən kütləvi qırğın silahlarının istehsalını
genişləndiriblər, digər tərəfdən də bu silahlardan qorxu
məsələsi həmin insanları bir araya gətirməkdə davam edir.
Silahlara nəzarət məqsədilə bir çox sənədlər qəbul ediblər:
-1899-cu il Haaqa sülh konfransında zəhərləyici
maddələrdən hərbi məqsədlər üçün tətbiqini qadağanetməni
nəzərdə
tutan
beynəlxalq
bəyannamə
qəbul
edildi.
Konvensiyanın 23-cü maddəsinə əsasən, düşmənin canlı
qüvvəsini zəhərləmək üçün silah-sursatın tətbiqi qadağan
edilirdi. Fransa, Almaniya, İtaliya, Rusiya və Yaponiya 1899-
cu il Haaqa Bəyannaməsi ilə razılaşdılar. ABŞ və Böyük
Britaniya isə ikinci Haaqa konfransında qoşuldular və
müqavilə öhdəliklərini qəbul etdilər;
-1925-ci il Cenevrə protokolu;
-Kimyəvi silahların düzəldilməsinin, istehsalının, torpağa
basdırılmasının və tətbiqinin qadağan edilməsi və silahların
məhv edilməsi haqqında Cenevrə Konvensiyası-1993;
-Atmosferdə, kosmik məkanda və suda nüvə silahının
sınağının keçirilməsinin qadağan olunması haqqında
Müqavilə-1963-cü ilin avqust ayının 5-də Moskvada
imzalanıb. Müqavilə tərəfləri (depozitarilər) SSRİ, ABŞ və
Böyük Britaniya olub;
-Nüvə silahının yayılmamamsı haqqında Müqavilə-BMT-
nin
Silahsızlaşdırma
Komitəsi
tərəfindən
hazırlanıb,