VAQÌF SÄMÄDOÕLU
69
Kişi mäläklärlä xalının üstündä bardaş qurub
oturmuşdu.
Xalı göyä qalxıb yavaş-yavaş uçmağa başlamışdı.
– Aşağı bax, kişi, de nä görürsän, – demişdi mä-
läklär.
– Yer, – demişdi kişi.
– Yerdä nä görürsän? – soruşmuşdu mäläklär.
– Pampıq tarlaları, üzümlük, – cavab verdi kişi.
– Cännätä oxşayırmı torpaq? – soruşmuşdu mä-
läklär.
– Oxşayır, – demişdi kişi torpağı göy üzündän ilk
däfä gördüyü üçün.
– Bäs niyä orda-burda deyirsän cähännämä
döndäriblär torpağı? – soruşdu mäläklär.
– Belä söz demämişäm män, iki balam ölsün! –
bağırdı kişi.
– Dayan. Danışma. O uca dağı görürsänmi?
– Görüräm.
– Zirväsindä nä var?
– Qar.
– Düzdü.Amma yaxşı bax.
Kişi diqqätlä, gözlärini qıyıb baxanda gördü ki,
uca, qarla örtülü zirväsi bulutların arasından çıxan
dağın iynä kimi ucunda nähäng bir ot tayası qoyu-
lub.
– Nä görürsän? – soruşdu mäläklär.
Gürzəçöl yazıları
70
– Ot tayası, – cavab verdi kişi.
– Bäs niyä orda-burda deyirsän ki, bir ovuc ot
qalmayıb?
Kişi başını aşağı salıb bir söz demädi.
– Niyä susursan? – soruşdu mäläklär.
– Bura soyuqdur, – dedi kişi.
Uçan xalı yavaş-yavaş aşağı enib, ağacsız, kölgä-
siz isti bir häyätä qondu.
Här yandan mäläklär gälib kişini dövräyä aldılar.
– Bu hansı päncärä qabağında oturacaq? – so-
ruşdu mäläklärdän biri.
– On yeddinci päncäränin qabağında, – cavab
verdi o biri.
– Onun qabağındakı şäkli axı yağış yumuşdu, –
dedi mäläk.
– Rässam täzäsini çäkib, – dedilär onda.
– Aparın.
Kişini aparıb on bir nömräli päncäränin qabağın-
da oturtdular. Sonra o biri täräfdän gätirib päncärä-
ni şäkillä tutdular. Vä kişi gördü ki, şäkildä ucsuz-
bucaqsız, yamyaşıl bir çämänlik çäkilib. Saysız-he-
sabsız, kök, ämcäkläri südlä dolu inäklär rahat-ra-
hat otlayırlar. Başında motal papaq, çiynindä yapın-
cı, sinäsi orden-medalla dolu bir çoban qarşısındakı
mänzäräyä baxa-baxa tütäk çalır. Çobanın cibindän
säliqäylä bükülmüş Çalpapaq bir qäzetin ucu çıxıb.
Kişi diqqätlä baxıb, qäzetin adını oxumaq istädi. An-
VAQÌF SÄMÄDOÕLU
71
caq gözläri härfläri yaxşı seçä bilmädi. Odur, ayağa
qalxıb şäklä yaxınlaşmaq istädi. Ancaq o saat çiyni-
nä bir äl qondu.
– Niyä qalxırsan? – soruşdu mäläk.
– İstäyirdim baxım görüm çoban qardaşın cibin-
däki hansı qäzetdi, – cavab verdi kişi.
– Buradan qaçmaq istäyänlärin hamısı belä de-
yir, – dedi mäläk.
Vä kişini oturduğu yerä kändirlä bağladılar. Kişi
älacsız qalıb yenä dä üzünü şäklä tutdu. Darıxdı ya-
man. Bilmädi neyläsin, nädän fikirläşsin. Başladı
çämänliyä säpälänmiş inäkläri saymağa. Älli altı
inäk sayıb, gözläri älli yeddincidä dayananda kişi tä-
äccübdän qışqırdı. Älli yeddinci inäk Zoyka idi.
Kişinin säsinä mäläk gäldi:
– Niyä säs-küy salmısan, ay qancıq! – bağırdı.
– Bu inäk mänim Zoykamdı, – dedi kişi.
– Düzälän işdi, – dedi mäläk.
Vä gedib rässamı gätirdi. Rässam fırçasın älinä
alıb şäklin qabağında dayandı. Dalını kişiyä çevirib
işlämäyä başladı.
– Hazırdı, – deyib getdi.
Kişi gördü ki, bayaq Zoyka dayanan yerdä indi
bir nähäng, gözläri qanla dolu bir qumral buğa da-
yanıb. Kişi gözlärini yumub yatdı.
Günlärin bir günündä iki mäläk gälib kişini baş
mäläyin yanına apardılar.
Gürzəçöl yazıları
72
– Şäkildä nä qädär mal-qara var, kişi? – soruşdu
baş mäläk.
– Säksän dörd inäk, bir qumral buğa. Ancaq bu-
ğa ävvälcä inäk idi, – dedi kişi.
– Cähännämä ki, inäk idi, – dedi baş mäläk vä
soruşdu: – Çobanın neçä ordeni var?
– Üç ordendi, säkkiz medal. Vä iki känd täsärrü-
fatı nailiyyätläri särgisinin nişanı. Sağ döşündä.
– Neçä ot var çämändä?
– Altı milyon yeddi yüz min täzätär yoncadı.
– Düzdü.
– Amma bäzilärini rässam düz çäkmäyib. Yonca
üç yarpaq olur. O, dörd yarpaq yonca da çäkib.
Baş mäläk o biri mäläklärä baxıb dedi:
– Män sizä demirdim o rässama dövlät mükafatı
veränin ağlı yoxdur.
Sonra üzünü kişiyä tutub dedi:
– Ay kişi, sänin haqq-hesabınnan bizimki düz gä-
lir. Yeddi il altı ay sän o şäklä baxmısan. Altı ay da
gäräk baxaydın. Ancaq o rässamın sähvini tutdu-
ğun üçün bu altı aydan keçäräm. Azadsan.
– Allah balalarını xoşbäxt eläsin, naçalnik, – ba-
ğırdı kişi vä ağladı.
– Ancaq säni bir şärtlä buraxacağıq. Bir häftädän
sonra...
– Çox sağ ol, sänä qurban olum, – dedi kişi.
VAQÌF SÄMÄDOÕLU
73
– Bu bir häftädä sänä bir tikä çöräk, bir qurtum
su vermäyäcäyik. Sonra azadsan. Evä gedä bilär-
sän. Ancaq bil: kim sänä birinci su versä, çöräk ver-
sä onun başı käsiläcäk. O qılıncı buna göstärin.
Mäläklär kişiyä gecä yalquzaq gözü kimi parla-
yan nähäng bir qılınc göstärdilär. Vä kişi fikirläşdi ki,
bununla adam yox, bir däfäyä cöngä boynu vur-
maq olar.
– Aparın bunu birinci päncäränin qabağına.
Kişini gätirib birinci päncäränin qabağında oturt-
dular. Yerä bağlayıb getdilär. Kişi gördü ki, gözü-
nün qabağındakı şäkildä manqalda bişän yeddi şiş
kabab çäkilib. Täptäzä qoyun ätindän. Manqaldan o
yanda üst-üstä yığılıb, isti ätir qoxuyan tändir çöräk-
läri qoyulub. Bir az böyürdä dä bulaq çäkilib, göz
yaşı kimi tämiz su axır gözündän. Kişi ac-susuz düz
bir häftä bu şäklin qabağında oturub yandı nä yan-
dı.
Nähayät, mäläklär gälib onu apardılar. Xalıya mi-
nib göyä qalxdılar. Uca dağın böyründän uçanda ki-
şi gördü ki, zirväyä qoyulmuş ot tayası od tutub ya-
nır. Mäşäl kimi. Ancaq dillänmädi. Çünkü bütün fik-
ri ancaq suda idi. Yemäkdän dä çox su içmäk istä-
yirdi.
– Bir aşağı bax, gör nä görürsän? – soruşdu mä-
läklär.
– Dindän-imandan savayı här şey, – cavab verdi
kişi.
Dostları ilə paylaş: |