Microsoft Word Inkishaf ve sulh ideyalar? I kitab doc
Yüklə 0,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
57 nümunələrini daima nümayiş etdirmək imkanlarına malik ola bilər. Məsələn, mərkəzdə türk (Türkiyədə yaşayanlar), ingilis, rus, yunan, alman, fransız, çex, ərəb, yahudi, italyan, türk xalqları, fars, pakistan, hind, çin, yapon, koreya, latın amerikalılar, Avropa slavyanları və s. kimi xalqların daimi mədəniyyət nümunələri (musiqi, rəqslər, teatr, kino, rəsm qalereyası və s.) nümayiş oluna bilər. Beynəlxalq mədəniyyət mərkəzinin tikintisi də əsasən şərq-qərb memarlığının qarışığı ə sasında (layihəsind ə 58 -Azərbaycan xalqının dünyanın müxtəlif mədəniyyətləri ilə yaxından tanışlığı; -Azərbaycan mədəniyyətinin zənginləşməsi; -dünya xalqlarının mədəniyyət elementlərinin bir-birinə transferi və s. Bu siyasət həm də ictimai diplomatiyanı və xalqlararası diplomatiyanı gücləndirə bilər və xalqlar arasında sülhün möhkəmlənməsinə xidmət edər. Azərbaycana turizm axını güclənər. Bakı şəhərində “Beynəlxalq dövlət atributları (rəmzləri) mərkəzi”nin (“Açıq səmada beynəlxalq dövlət atributları muzeyi”nin) yaradılması və ə həmiyyəti Dünyanın siyasi mənzərəsi dövlətlərin sayının çoxluğu, xalqların sayının çoxluğu, siyasi regionların müxtəlifliyi və fərqli inkişaf xüsusiyyətləri ilə xarakterizə olunur. Bununla yanaşı, ayrı-ayrı regionlarda yaşayan xalqların mədəniyyət nümunələri də dünyanın ümummədəni mənzərəsini yaradır. Dünyanın mədəniyyət və siyasət strukturu həmin komplekslərin tərkibinə daxil olan müxtəlif komponentlərin vəhdətindən formalaşırr. Dünyada dövlətlərin və xalqların say çoxluğu həmin dövlətlər arasında münasibətlərin geniş aspektlərini üzə çıxarır, böyük coğrafiyasını yaradır, münasibətlər obyektlərinin sferasını genişləndirir. Eləcə də dövlətlərin ərazilərinə görə müxtəlif ölçülərdə olmaları və xalqların say baxımından fərqli tərkiblərə malik olması, bununla yanaşı, fərqli adət-ənənlər də dünyanın siyasi və mədəni strukturunu, mexanizmisini və sistemini zənginləşdirir. Dünyanın münasibətlər strukturu müxtəlif trayektoriyalara malik olan hərəkətlər cəmindən formalaşır. Hərəkətlərdə olan fərqli və zəngin məzmun və tərz də öz növbəsində dünyanın 59 münasibətlər strukturunun tərkibini zənginləşdirən amillər içərisindədir. Xalqlar arasında olan münasibətlər təmsil etdikləri dövlətlər vasitəsilə təbəqələşir, qruplaşır, ixtisaslaşır, bir sözlə, təşkilati xarakter alır. Məlumdur ki, dünyada mövcud olan hər bir dövlət öz rəmzləri (bayraqları və gerbləri) vasitəsilə təmsil olunur ki, bu vasitələr də dövlətin tanınması əlamətlərini əks etdirir. Bayraqlar və gerblər əsasən dövlətin atributları hesab olunaraq ayrılmaz tərkib hissələri kimi çıxış edir. Bayraq və gerbin funksiyası xalqın siyasi baxımdan təşkilatlanmasının məqsəd və məzmununu müəyyən etməkdən ibarətdir. Hər bir xalqın inkişaf xüsusiyyətləri, inkişaf istiqamətləri onun təmsil olunduğu dövlət rəmzlərində öz əksini tapır. Müxtəlif dövlətlər arasında olan münasibətlərin yaranmasında dövlətlərin nümayəndələri tərəfindən bayraqlarının üzə çıxarılması, qonaq qəbul edən dövlət tərəfindən qonaq dövlətin bayraqlarının müəyyən yerlərdən asılması artıq çoxdandır ki, siyasi və mədəni bir adət halını alıbdır. Bayraqlar və gerblər başlıca olaraq bir dövlətin başqa dövlətə (dövlətlərə) olan münasibətlərinin xoşməramlığından, eləcə də dövlətə və təmsil etdiyi xalqa olan hörmətindən irəli gəlir. Bayraqlar və gerblər əsasən hörmət rəmzləri kimi ə həmiyyət kəsb edirlər və bayraqlar bir xalqın digər xalqa olan hörmətini əks etdirir. Digər tərəfdən də qeyd etmək olar ki, mənaların rəngli boyalarla parçalara köçürülməsi, rəngli parçaların dalğalanması görüş zallarına, meydanlarına bir estetik zövq verir və insan baxışlarını incələşmiş əsaslarla formalaşdırır. Rəngli bayraqlar qrupu zəngin bir fon yaradır. Bayraqlara hörmət isə həm də beynəlxalq etikanı formalaşdırır, mədəni və yüksək davranış adətlərini yaradır. O da məlumdur ki, bir dövlət digər dövlətdə təmsil olunarkən (diplomatik nümayənədlər, mədəniyyət nümayəndələri, hərbi nümayəndəliklər, ticarət nümayəndələri) ilk növbədə öz dövlətinə məxsus olan obyektlər (daşınar və 60 daşınmaz əmlak üzərində) üzərində bayrağını sancır, ucaldır. Bir dövlət daxilində nümayəndəliklər vasitəsilə çoxlu sayda dövlətin bayraqları dalğalanır. Bir dövlətin başqa dövlətin bayrağına yer verməsi isə beynəlxalq nəzakət və hörmət prinsipini formalaşdırır, etiket qaydalarını müəyyənləşdirir. Eyni zamanda dövlətlər beynəlxalq təşkilatlarda da öz bayraqları ilə əlamət verirlər, büruzə edirlər. Onu da qəbul etmək lazımdır ki, müasir qloballaşma dövründə xalqlar arasında münasibətləri tək dövlətlər yox, eləcə də qeyri-hökumət təşkilatları, fərdlər yaradırlar. Artıq siyasi vasitəyə (məsələn, dövlətin birbaşa müdaxiləsi və kəskin nəzarəti. Dövlət burada ümumi müşahidə apara bilər) bir o qədər də ehtiyac olmadan xalqlararası diplomatiya geniş yayılıbdır. Dünya vətəndaşları arasında sosial şəbəkələr (internet) vasitəsilə sıx ünsiyyət yaradılır. Bu ünsiyyət zamanı siyasi tənzimlənməyə bir o qədər də ehtiyac qalmır. Dünya xalqları arasında münasibətlərin bir mədəniyyəti, mədəniyyət olaraq özündə əks etdirən adəti və davranışı formalaşıb. Ümumiyyətlə isə ünsiyyət həm sadələşib, sadələşdiyinə görə də tərkib baxımından zənginləşib. Artıq dünya xalqları bir-birinə sıx inteqrasiya şəraitində yaşayır, dövlətlərin (xüsusilə sivil dövlətlər) əksəriyyəti də bu tellərin yaradılması üçün vasitələr rolunda çıxış edirlər. Formal mahiyyət baxımından bir məsələni də xüsusi olaraq qeyd etmək olar ki, istənilən bir prospektin, meydanın bayraqlarla bəzədilməsi orada bir çoxçalarlı gözəllik məkanı, mühiti yaradır. Hər bir xalq öz etnik xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq dövlət fəaliyyətini təşkil edir. Düzdür, dövlətlər arasında münasibətlər mövcud normalarla tənzimlənir və normalar adət və müqavilə hüququna əsaslanır. Lakin onu da qeyd etmək olar ki, bir xalqın yaratdığı və fəaliyyətə başlatdığı dövlət həmin xalqın milli etnik xüsusiyyətlərinin element daşıyıcısına çevrilə bilir. Bu baxımdan hesab etmək olar ki, eqosentrik xalqlar Yüklə 0,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|