Microsoft Word isk?ND?Rnam?-S?R?Fnam?-nizami doc
Yüklə 2,24 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Milli Kitabxana
_______________ Milli Kitabxana ________________ 322
ÇATMASI
Dur, saqi, qədəhi al ələ, doldur! Kimsəyə içməkdən başqa yol yoxdur. Günəş parçasıdır, badə deyil bu, Gövhərində vardır həm atəş, həm su.
Iki pərvanədir bağlanmış bura, Birinin üzü ağ, birinin qara 243
. Kimsənin şamına deyil pərvanə. Dinləməz kimsəni, baxmaz fərmanə 244
. Çıraqdan işıq ver, ev işıqlansın, Hər iki pərvanə atəşdə yansın.
Bu yaşıl baxçaya verən yaraşıq Çıraqdan parladır belə bir işıq. Feyləqusun oğlu böyük İskəndər Rusun talanından alınca xəbər, Gecəni yatmadı, əzm etdi kinə, Hər sayaq düşündü, daşındı yenə. Neyləsin, bu işə necə don biçsin, Üstündən atlayıb qolayca keçsin. Dan yeri yaqutdan şəfəq saçanda, Şəbdizin belindən təngi açanda 245
, İskəndər yenə də ata minərək Yel kimi tərpəndi, oldu bir şimşək. , Ceyhun sahiliylə atını saldı, Oradan Xarəzmə doğru yol aldı. Arxada ordusu dəniztək axır, Çöllərin hesabı barmağındadır. Xarəzmin çölünü ölçərək biçdi, Ceyhuna gələrək, Amildən keçdi. Aləmi qurtarmaq fikriylə rusdan Suda və quruda durmadı bir an.
_______________ Milli Kitabxana ________________ 323
Səqlab çöllərinə açınca qanad, _______________ Milli Kitabxana ________________ 324
Baldırı ağappaq gözəllər gördü. Üzü od, yanağı su kimi oynaq, Günəşdən və aydan daha şux, parlaq. Hamı kiçik gözlü, könül ovlayan, Bir pəri səbrini əlindən alan. Nə örtü, nə yaşmaq bilirdi onlar, Nə də qardaşından, ərindən qorxar. Darlıqda keçinən subay əskərlər, Görüncə örtüsüz bir dəstə dilbər, Dözməyib, qaynadı gəncliyin qanı, Dinləməz oldular əmri, fərmanı. Padşahın qorxusu çökdü əskərə, Əl ata bilmədi o gözəllərə. İskəndər görüncə o afətləri, Xoşuna gəlmədi bu adətləri. Ağ bədənlər gördü, gümüş vücudlu,
Ordunun halına yandı, nə demək, Hər qadın qadındır, erkək də erkək! Bu işə sərf etdi öz hünərini, Çağırdı qıpçağın böyüklərini. İskəndər onlara etdi çox hörmət, Ucaldı başları, göstərdi şəfqət, Örtülü dedi çöl qıpçaqlarına: "Üzünü gizləmək xoşdur qadına. Qadın ki, yadlara açar üzünü, Nə əri düşünər, nə də özünü. Bərklikdə ansa da daşı, poladı, Yenə də qadının qadındır adı. O azğın çöl xalqı, o köçərilər Padşahı dinləyib durdu bir qədər. Bu əmrə əymədi boyun heç biri, Ən doğru sandılar bu ayinləri. "Bəndəyik biz, deyə, təslim oldular, Itaət edərik sənə, tacidar! Üz örtmək doğru yol deyildir, ancaq, Itaət etməz bu ayinə qıpçaq. _______________ Milli Kitabxana ________________ 326
Baxmamaq gərəkdir naməhrəm üzə, Nə suçu var üzün, cəza ver gözə. Bu sözlər gəlirsə padşaha ağır, Nə üçün bəs üzə, arxaya baxır. Bu hasar deyilmi qıza, gəlinə? Heç biri girməmiş yad gərdəyinə. Bizim qız-gəlinə yetər bu örük, Yadlar gərdəyindən tutmamışdır yük. Örtü salmaqdansa xalqın üzünə, Özün bir örtü çək baxan gözünə. Gözünə pərdəni asan bir nəfər, Şübhəsiz, nə günəş, nə də ay görər. Bu işdə cahandar əmr edir bizə, Istəsən hər qıpçaq can verər sizə. Edərik hər əmrin olsa, itaət, Öz ayinimizdən dönmərik, əlbət." Qıpçağın dilini uzun görüncə, Susaraq, aldı bir acı düşüncə. Padşaha apaydın oldu həqiqət, Bu xalqa bir fayda verməz nəsihət. Tutarlı bir tədbir göstərsin, deyə, Söylədi bu sirri o fərzanəyə: "Bu kəmənd saçlılar gözəldir, dilbər. Hayıf ki, yadlardan üz örtməyirlər. Pərvanə atəşdə yandığı qədər, Yadlara bəladır bu qara gözlər. Nə yolla qıpçağı bəs yumşaldım mən. Gizləsin üzünü naməhrəmlərdən?!" Bəlinas dil açdı ona hörmətlə: "Itaət edərəm böyük minnətlə, Mən elə bir tilsim qurum bu yerdə, Dastanlara düşüb qalsın dillərdə. Tilsimi hər qadın gördüyü zaman. Üz-gözünü örtüb keçər yanından. _______________ Milli Kitabxana ________________ 327
Istədiyim şeyi gətirsən ələ." Gərəkli şeyləri yaxşı-yamandan, Güc ilə, qızılla tapdı hökmüran. Bəlinas güvəndi bəxtiyarlığa, Tədbirlə başladı sənətkarlığa. Qara daşdan qurdu gözəl nazənin, Dikəltdi bir yeni ayinli gəlin. Ağ mərmər çadrası heykəl daşında, Səmən yarpağıydı bidmişk başında. Hər qadın keçirkən gördüyü zaman Utanıb üzünü gizlədi ondan. Üzünü, gözünü örtdü hər göyçək, Utanıb üzünə çəkdi bürüncək. O gün ki, çarşablı heykəl quruldu. Qıpçağa üz örtmək bir adət oldu. Sənətkar kişidən sordu İskəndər: "Nə üçün bu xalqa daş etdi əsər, Etmədi verdiyim əmrə itaət, Bu cansız Heykəldən aldılar ibrət?" Bəxtiyar bilici dedi: "Hökmüran, Qıpçağın ürəyi qatıdır daşdan! Bu gümüşbədənlər daşürəklidir Daşürəkliləri onunçun sevir. Hər biri elə ki, daşa yan alır Qatı ürəkləri ondan yumşalır. Üz-gözü bərk daşdan yaranmış dilbər Utanıb, üzünü yadlardan örtər. Bizə də gərəkdir belə bir örtük, Ərlərə hörmətdir, yadlara örük. Bir də ki, göylərə aid bir sirr var. Etmərəm o gizlin sirri aşikar." O tilsim kök saldı durduğu yerdə, Üzlərə oldu bir ismətli pərdə. Tilsimli o heykəl yenə ucalır, Uçmamış, o çöldə indi də qalır. Çevrəsi oxlardan dönmüş ormana, Yüklə 2,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
|