48
Müxtəlif seriyalarda çap olunmuş bu şəxsi
biblioqrafik vəsaitlər
ədəbiyyatşünaslıq üzrə biblioqrafik informasiya sistemini, ümumilikdə,
Azərbaycan biblioqrafik resursunu zənginləşdirən zəngin informasiya
mənbələri tələbatçıların informasiya tələbatlarının ödənilməsində ən mühüm
vasitədir.
Ədəbiyyat
1.
Axundov, N. Mirzə Ələkbər Sabir / Biblioqrafiya .- B., 1958 .- 110s.
2.
Elçin (Əfəndiyev Elçin İlyas oğlu): Biblioqrafiya/ Tərtibçi-müəllif.
B.A.Ələsgərov: M.F.Axundov adına Azərbaycan Dövlət Kitabxanası.- Bakı,
1997.-206s
3.
Elçin (Əfəndiyev Elçin İlyas oğlu): Biblioqrafiya/ ixtisas red.və burax. məsul
K.Tahirov; red. G.Səfərəliyeva; M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli
Kitabxanası .-Bakı, 2013.-560s.
4.
“Mir Cəlal: Biblioqrafiya” (Tərt.ed. N.P.Nağıyeva; Elmi red. Ş.Ə.Axundov)
//Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətləri seriyası; M.F.Axundov adına
Azərbaycan Milli Kitabxanası.-Bakı, 2006.-260s.
5.
Əliyev, Z.H. Azərbaycan biblioqrafiyasının tarixi.-B.: BUN, 2007.-145s.
6.
Mirzə Ələkbər Sabirin 150 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında:
Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin Sərəncamı, 1 iyun 2010-cu il / İ.Əliyev //
Azərbaycan .- 2010 .- 2 iyun .-S. 3.
7.
Mirzə Ələkbər Sabir – 150: Biblioqrafiya // M.F.Axundov ad. Azərbaycan
Milli Kitabxanası .- B., 2012.- 384s
8.
Nizami: Biblioqrafiya / M.F.Axundov ad. Azərbaycan Milli Kitabxanası .- B.,
2012 .- 632s.
49
MİLLİ KİTABXANANIN BEYNƏLXALQ KİTABXANA
TƏŞKİLATLARINDA ELMİ, MƏDƏNİ VƏ TƏŞKİLATİ
FƏALİYYƏTİNİN ƏSAS İSTİQAMƏTLƏRİ
Mələk Xanım Məmməd qızı Hacıyeva
Azərbaycan Milli Kitabxanasının Elmi işlər və beynəlxalq
əlaqələr üzrə direktor müavini, BDU-nun dissertantı
e-mail: hmelek@hotmail.com
Основные направления научной, культурной и организационной
деятельности Национальной Библиотеки в международных библиотечных
структурах
Резюме: Статья содержит обзор международных библиотечных организаций,
анализируется совместная деятельность и итоги сотрудничества
Азербайджанской Национальной Библиотеки с этими организациями.
Main directions of the National Library’s scientific, cultural and organizational
activities in international library organizations
Summary: International library organizations, joint activity of the Azerbaijan
National Library with those organizations and the results obtained in cooperation are
investigated on the article.
Açar sözlər: Azərbaycan Milli Kitabxanası və kitabxananın beynəxalq əlaqələri,
beynəlxalq kitabxana təşkilatları, Milli kitabxananın bu təşkilatlarla birgə
əməkdaşlığı.
Kлючевые слова: Азербайджанская Национальная Библиотека и
международные библиотечные связи, международные библиотечные
организации, совместная деятельность Национальной Библиотеки с данными
организациями.
Keywords: Azerbaijan National Library and international relations of the library,
international library organizations, the National Library in cooperation with those
organizations.
Giriş
Dünya arenasına inteqrasiyanın ən vacib
həlqələrindən biri də digər
dünya ölkələrinin milli kitabxanaları, kitabxana işinin inkişafı ilə məşğul olan
qurumlarla qarşılıqlı əlaqələrin qurulması və inkişaf etdirilməsidir. Son illər
ərzində Azərbaycan daha çox beynəlxalq tədbirlərin keçirildiyi, ölkə
başçılarının, dünya alimlərinin, mədəniyyət və incəsənət xadimlərinin tez-tez
görüşdüyü və toplaşdığı bir məkana çevrilmişdir. Azərbaycan Respublikasının
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən dünya xalqlarının
mədəniyyətlərinin dialoqu və qarşılıqlı zənginləşməsi istiqamətində atılan
addımlar, keçirilən beynəlxalq konfranslar və festivallar, beynəlxalq sərgilər
və müsabiqələr, bu və ya digər ölkələrin mədəniyyət günləri və s.
tədbirlər
xüsusilə örnək olmuşdur. Bu mühüm işdə qabaqcıl dünya kitabxanalarının iş
50
təcrübəsindən, beynəlxalq təşkilatların qərar və
qətnamələrindən,
tövsiyələrindən istifadə edilməsinə diqqət artırılmışdır.
Məsələnin qoyuluşu
Azərbaycan Milli Kitabxanasının da beynəlxalq əlaqələri sistemində
dünya kitabxana təşkilatları ilə əməkdaşlıq prioritet istiqamətlərdən birini
tutur. Bu təşkilatlar vasitəsilə bir tərəfdən, dünyada kitabxana işi sahəsində
əldə edilən nailiyyətlər öyrənilir, digər tərəfdən
bu innovativ yeniliklər
kitabxananın modernləşdirilməsi strategiyasının hazırlanmasında istifadə
olunur. Bu qurumlardan TÜRKSOY, İFLA, İƏT (ECO), CENL, BAE və s.
adlarını çəkmək olar.
Türk Mədəniyyəti və İncəsənətinin İnkişafı Üzrə Beynəlxalq Təşkilat
(TÜRKSOY)Milli Kitabxananın beynəlxalq əlaqələr sistemində bır sıra dünya
təşkilatları içərisində TÜRKSOY-la münasibətlər xüsusi yer tutur.
Məlumdur ki, bəşər mədəniyyətinin yaradılmasında böyük rolu olan
türkdilli xalqlar hər zaman bu mədəniyyətin zənginləşməsinə böyük töhfələr
vermiş, daima insan həyatının bütün sahələrində öz istedadını, biliyini,
bacarığını göstərmiş, qəhrəmanlıq
nümunələri, böyük tarixi-memarlıq
abidələri, elmi ixtiraları, qiymətli bədii əsərləri və musiqisi ilə tarixin parlaq
səhifələrini yaratmışlar.
1991-ci ildə SSRİ-nin dağılması zəminində türkdilli xalqların müstəqil
dövlətləri yarandı. Artıq SSRİ-nin tərkibindən çıxıb müstəqil dövlət kimi
fəaliyyətə başlayan bu xalqlar yenidən hər sahədə olduğu kimi elmi, ədəbi-
bədii, mədəni sahələrdə də əlaqələrin gücləndirilməsi uğrunda çalışmağa
başladılar. Müxtəlif birliklər və ya təşkilatlar yaradır, onun nəzdində fəaliyyət
göstərirdilər ki, Türk Mədəniyyəti və İncəsənətinin İnkişafı Üzrə Beynəlxalq
Təşkilat (TÜRKSOY) da belə təşkilatlardan idi.
TÜRKSOY Azərbaycan Respublikası və Türkiyə Cümhuriyyətinin
təşəbbüsü ilə 1992-ci və 1994-cü illərdə İstanbul və Bakı şəhərlərində
keçirilmiş Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan,
Türkiyə və
Türkmənistan respublikaları mədəniyyət nazirlərinin görüşləri gedişində əldə
edilmiş razılaşmalar əsasında yaradılmışdır. Sonralar TÜRKSOY haqqında
müqaviləyə müşahidəçi ölkələr simasında Başqırdıstan, Tatarıstan
respublikaları, Şimali Kipr Türk Respublikası, Xakasiya, Tuva, Çuvaşiya və
Qaqauz Yeri respublikaları da qoşulmuşlar [13].
Təşkilat türkdilli ölkələrin mədəniyyət və incəsənət sahəsində regional
əməkdaşlığını həyata keçirir. Onun əsas məramlarından biri türk dünyasının
görkəmli tarixi şəxslərinin, mütəfəkkir, şair və yazıçılarının,
habelə digər
böyük şəxsiyyətlərinin bütün dünyaya tanıdılmasıdır. Bu məqsədlə təşkilat
ümumtürk tarixinin mühüm hadisələrinin, türkdilli ölkələrin dil, ədəbiyyat,
mədəniyyət və incəsənətinin inkişafına əhəmiyyətli töhfələr vermiş görkəmli
şəxsiyyətlərin ildönümlərinə həsr olunmuş yubileyləri, xatirə gecələrini və
digər kütləvi tədbirləri təşkil edir. TÜRKSOY-un
məqsəd və vəzifələri
çərçivəsində beynəlxalq elmi konfransların, simpoziumların, diskussiyaların,
kitab təqdimatlarının və s. keçirilməsi də mühüm yer tutur.