E R M Ə N İ ( Y A D ) E L ( L İ ) N A Ğ I L L A R I
261
ermənilər tərəfindən hər cür üsulla mənimsənilən
və həmişəki kimi
ermənilərin adına çıxarılan hər bir dəlili qoruyub saxlayaq.
Bu gün Xanlar (indiki Göygöl) rayonundakı xaçkarların guya
qəsdən məhv edilməsi mövzusu son Orta əsrə aid “uçurulmuş erməni
kilsələri” barədə şayiələrə yeni mövzu “əlavə etmişdir”. Misal üçün,
ermənilər iddia edirlər ki, Daşkəsəndə müqəddəs Boqoroditsa və Mü-
qəddəs Minasın kilsəsi məhv edilmişdir. İnanılmazdır, ancaq hazırda
ermənilər nəinki alban abidələrini, həm də vaxtilə bu torpaqlarda ya-
şamış almanlara məxsus olması şübhə doğurmayan lüteran abidələri-
ni də özününkü kimi qələmə verirlər. Məlum olur ki,
abidələr məhv
edilmir, əksinə onların qorunması üçün lazımi tədbirlər görülür. Bu-
nunla belə, “iş görülmüş” və erməni xəbər agentliyi tərəfindən absurd
şayiə buraxılmışdır.
Absurd absurd olaraq qalır. Biz “qəbiristanlıq” absurdunun şər-
hini məşhur ermənişünas K.Patkanovun “Van yazıları və Ön Asiya
üçün onların əhəmiyyəti”
kitabından götürülmüş məşhur bir fikirlə
tamamlamaq istərdik: “Ermənilər bəşər tarixində heç zaman xüsusi
rol oynamamışlar. Bu, siyasi termin yox, ayrı-ayrı erməni məskənləri-
nin səpələndiyi coğrafi vilayətin adıdır. Ermənilər həmişə yaşadığı
torpaqların pis sahibləri olmuşlar, lakin onlar çox məharətlə öz yaxın-
larını sataraq güclülərə xidmət göstərmişlər...”
K A M R A N İ M A N O V
262
§11.
Gəmiqaya absurdu
Hörmətli oxucular! Biz erməni absurduna
həsr olunmuş tematik
sərlövhəni davam etdiririk. Bir absurdun digər absurdu doğurduğunu
nəzərdə tutan bu silsilə təsadüfən
“Ad absurdo... “Ab absurdum”
adlanmır. Axı absurdlar açıq-aşkar yalan iddialar kimi daim əsaslan-
dırılır, “dəlillər”ə, yəni dayaq nöqtələrinə söykənməyə ehtiyac duyur.
Bunlardan da ilk absurd tezisin “əsaslandırılması”nı təsdiq edən “hə-
qiqətəbənzər” “nəticələr” çıxarıla bilər.
Hörmətli oxucuların başa düşdüyü kimi, bu, şəffaf məntiq qanun-
ları ilə bir araya sığmır. Çünki bu qanuna görə, yalnız həqiqətdən
doğru fikir yaranır, yalan və əsaslandırılmamış iddiadan
isə istənilən
nəticə çıxarmaq olar.
Ənənəyə uyğun olaraq, xatırladırıq ki, absurdlar, uydurmalar,
hətta sayıqlamalar belə mənasız sözlər deyil. Onlar mənasız söz yığı-
nından yaranmış boş sözlərdən fərqli olaraq, adətən tam konkret məz-
mun əhəmiyyətinə malik olur. Bunların mənası isə məqsədlərdə - tor-
paqlarımıza, onunla birlikdə Azərbaycan xalqının mədəni-tarixi və
əqli mülkiyyətinə olan iddialardadır.
Bu qəbil absurdlar erməniçiliyin “olduğu kimi yox, istədiyi
kimi görünmək” cəhdinə istiqamətlənmiş arzu olunan obrazını yarat-
mağa xidmət edir. Y.Tekkerey çox gözəl demişdir: “Həyat hər kəsə
onun öz əksini qaytaran güzgüdür. Ona görə həyat fəaliyyətinin çir-
kin əməllərinin üstünü zahirən xoş görünən obrazlarla örtmək tələb
olunur...” İndi isə görək ermənilərin absurd arqumentlərində maraqlı
nə var.
Sən demə, onların təbliğatçıları bilavasitə həm “həqiqət”ə, həm
də əvvəl göstərilən “doğru” iddialara müraciət edirlər. Birinci halda,
misal üçün, “Nuh gəmisinin ermənilər tərəfindən tapılan tiri, yaxud
dəmir pulların və qəbirlərin üstündə olan ermənilər tərəfindən əksinə
oxunan ərəb yazıları - bütün bunlar ya saxtalaşdırma, ya da uydurma-
lardır. İkinci halda, ermənilər absurdu əsaslandırmaq üçün, bir
qayda olaraq, M. Xorenasi və onunla həmfikir olan başqa müəllif-
E R M Ə N İ ( Y A D ) E L ( L İ ) N A Ğ I L L A R I
263
lərin “Nuh peyğəmbərin davamçıları”, “Yafətin dizindən”, “çar süla-
lələri” kimi həqiqiliyi tam şübhə doğuran fikirlərinə istinad edərək
onlardan istifadə edirlər.
Mühakimə forması - onun nümayiş etdirilməsi daha qəribədir. O,
bir qayda olaraq, deduksiyanı inkar edərək, analogiyanı özü
bildiyi
kimi şərh edir. Bir sözlə, belə hallarda deyildiyi kimi, yalan, yaxud
ilk, başlanğıc saxta rəy və yanlış mühakimə nəticəsində yaranmış fik-
rin özü elə absurddur. Onları müzakirə və təkzib etməklə məşğul
olmağa dəyməz. Həm də burada A.Qriboyedovun “yalan danış, an-
caq ölçüsünü bil” mənalı fikri ilə də kifayətlənmək olmaz. Nəyə
görəsini izah edək.
Qeyd etdiyimiz kimi, absurd zərərlidir, erməni absurdları isə
sözün həqiqi və dolayı mənasında “başqasının hesabı”na yağış tək
yağır.
Hörmətli oxucular, aşağıda göstərilən tipik erməni absurdları və
gəlinən nəticələrdən çıxış edərək, indi özünüz mühakimə edin, biz isə
onların təhlilinə bir az sonra başlayacağıq.
- “Biz (ermənilər) birbaşa Nuh peyğəmbərin nəslinin davamçıla-
rıyıq və o vaxtdan bu yerlərdə yaşayırıq, çünki Nuhun gəmisi
Ağrı (Ararat) dağında dayanmışdı”.
- “Biz (ermənilər) birbaşa Nuh peyğəmbərin nəslinin davamçıları-
yıq və o zamanlardan bu yerlərdə yaşayırıq, çünki M. Xorenasi
və digərlərinin əsərlərində Hayk və Aramın Nuhla “nəsil yaxın-
lığı” göstərilmişdir.
- “Biz ermənilər Nuh peyğəmbərin adı ilə bağlı hər şeyə iddia edə
bilərik, çünki Nuh peyğəmbərin gəmisi bizim Ağrı (Ararat) dağa
yan almışdır və onun yeganə maddi yadigarı-Nuh gəmisindən
qalan tir bizdə saxlanılır.
- “Gəmiqaya bizə (ermənilərə)
məxsusdur, ona görə ki, biz Ağrı
(Ararat) dağına yan alan Nuh peyğəmbərin gəmisinin maddi ya-
digarının sahibiyik və erməni rəvayətinə görə, Ağrı dağında da-
yanana qədər gəmi Gəmiqaya ilə toqquşmuşdur”.
K A M R A N İ M A N O V
264
Hörmətli oxucular, burada göstərilən fikirlərin və iddiaların ya
həqiqətə oxşar yalan, ya da yalana oxşar “həqiqət” kimi təqdim olun-
duğunu yadda saxlayaq. Şərq müdrikliyinin incisi “Qabusnamə”yə
görə: “Həqiqətə oxşar yalan, yalana oxşar həqiqətdən yaxşı deyil”.
Buna görə “Absurddan...” “absurda doğru” hekayəsini davam
etdiririk.
Beləliklə, Gəmiqaya absurdu
Əvvəlki paraqraflardan birinə kiçik ekskurs edək və A.Qanalan-
yanın “erməniləşdirdiyi” “Gəmiqaya” əfsanəsini xatırlayaq: “Nuhun
gəmisi dağın zirvəsinə toxundu. Dağ peyğəmbərdən soruşdu: Mən
ucayam, yoxsa Ağrı dağı? Bundan sonra dağın adı da elə “Gəmiqa-
ya” qalır”. Hörmətli oxucular, onu da qeyd edək ki, “Gəmiqaya”
Azərbaycan dilində “gəmi və qaya” mənasındadır. Xatırladaq ki, A.
Qanalanyanın “Erməni rəvayətləri”ndə verilən həmin bu rəvayətin
mənbəyi hələ 1904-cü ildə hansısa Yervand Lalayanın oğurlayıb er-
məni rəvayəti kimi Tiflisdə “Etnoqrafik məcmuə”də (“Etnoqrafiçes-
kiy sbornik”, Tiflis,
1904) çap etdirdiyi rəvayət olmuşdur.
Hörmətli oxucular, başa düşdüyünüz kimi, yuxarıda misal göstə-
rilən həmin parça məhz ermənilərin mənimsədikləri Azərbaycan rə-
vayətindəndir. Allaha şükür ki, hələ Ağrı dağı haqqında
Azərbaycan
rəvayətinin oğurlanması barədə bizə heç nə məlum deyil və ona görə
onu qısa şəkildə veririk. Belə ki, Nuh peyğəmbər öz düzəltdiyi gə-
miyə yerdəki hər canlı məxluqdan bir cüt götürərək xilas olmaq
məqsədi ilə səfərə çıxır. 75 gün keçəndən sonra dağın suyun altından
qaralan zirvəsini görür və gəmini həmin səmtə istiqamətləndirir. An-
caq dağın zirvəsi çox darısqal olur və gəmidə olanların hamısı həmin
yerə yerləşə bilmir. Rəvayətdə göstərilir ki, bu dağı Qısırdağ və ya
Barsız, yəni sonsuz dağ adlandırırlar. Dağ özünü peyğəmbərin yanın-
da rüsvay edilmiş kimi hiss edir, lazımı qonaqpərvərlik göstərmədi-
yinə və gəmidəkilərin hamısını qəbul edə bilmədiyinə görə utanır.
Peyğəmbər dağın utandığını görür və ona deyir: “Ey, Qısırdağ, sən
sonsuz olmayacaqsan. Sənin uşaqların olacaq”. Əfsanəyə əsasən, dağ
hamilə qalır və əzab-əziyyətdən sonra dünyaya oğul gətirir. Doğuş