Microsoft Word ?Li k?Rim doc
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
Əli Kərim 7 ədəbiyyat institutuna girmiş və oranı 1956-cı ildə bitir- mişdir. Şairin ilk əsərləri 1951-ci ildən mətbuat səhifə- lərində görünməyə başlamışdır. Onun ilk böyük həcmli əsəri olan “İlk simfoniya” poeması VI Ümumdünya Festi- falında mükafata layiq görülmüşdür. Əli Kərimin “Üçüncü atlı” poeması və bir sıra şeir- ləri haqlı olaraq ədəbi ictimaiyyətin və oxucuların rəğbətini qazanmışdır. Şairin ilk kitabı, keçən il Moskvada keçirilən Azərbaycan ədəbiyyatı və incəsənəti ongünlüyü münasibətilə rus dlində çapdan çıxmışdır. O, hazırda “Cərrahın məhəbbəti” adlı poema üzə- rində işləyir. Oxucular Əli Kərimi bir sıra nəzm əsər- lərinin mütərcimi kimi də tanıyırlar. Heç şübhə yoxdur ki, gənc şairin bu ilk “İki sevgi” kitabı oxucular tərəfindən rəğbətlə qarşılanacaqdır”. 1 Ağasəf Axundov “Kommunist” qəzetində çap et- dirdiyi “İki sevgi” adlı məqaləsində şairin şeirlərindən və ilk poemasından söz açır, rus dilində çap olunmuş kitaba münasibətini belə bildirir:”Əli Kərimin Azərbaycan incə- sənəti və ədəbiyyatı ongünlüyü münasibətilə rus dilində buraxılmış “İki sevgi” kitabçasındakı poema və şeirlərin şair İ.Aratovski tərəfindən rus dilinə tərcüməsi əsasən müvəffəqiyyətlidir”. 2 Şairin “İki sevgi” kitabını varaqlayıram. Bu şeirlər dövri mətbuatda çap olunub, haqqında da xeyli məqalə yazılıb, dəyərli fikirlər söylənilib. Əli Kərim elə birinci Sona Xəyal 8 kitabından şair mənini təsdiq edib. Kitabın elə ilk şeirin- dən bu təsdiq özünü göstərir. Şair Kürü xoş bir nəğmə sayır, bu nəğmənin bir damlası kimi ovcuna doldurduğu Kür suyunun sərinliyi şair ilhamının coşqunluğu ilə vəh- dətdə şarin axtardığı “təkmənalı bir nəğmə”ni yaradır. şair çalışır ki, bu nəğmə bütün nəğmələrdən üstün olsun, həm zövqlə dinlənilsin, həm də gözlərə görünə bilsin. Şeirin sonunda şairin ən böyük yaradıcılıq arzusunu eşidirik: Sənin tək axaydı səsim də, ay çay. Muğanda “su” deyib yananda düzlər. Mənim də nəğməmi tarlada hər yay Sərin suyun kimi içəydi qızlar. Hər könül istəyim, könül harayım Ellərin qeydinə belə qalaydı. Heç nə istəmirəm, mənim Kür çayım, Bir sənə bənzəyən nəğməm olaydı. 3 Hələ 1953-cü ildə Məsud Vəliyev “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetinin oxucularına təqdim etdiyi “Yeni duy- ğular” adlı məqaləsində Əli Kərimin yeni ruhlu şeirləri haqqında yüksək fikirdə olduğunu bildirmiş, bu əsərlərin üslubu, ifadə tərzi, obrazlılığı haqqında düşündüklərini qeyd etmişdir. Müəllif yazırdı:”Orijinal üslub, təzə fikir, yeni duyğu – Əli Kərimovun şeirlərində birinci müsbət cəhət bunlardır... Əli Kərim 9 Əli Kərimovun şeirlərində müsbət cəhətlərdən biri də gənc şairin forma yeniliyinə, ifadə səlisliyinə diqqət yetirməsidir. Bu şeirlərin əksəriyyətində qafiyə xatirinə işlədilmiş sözlərə az rast gəlirik. Misralar arasında sıxı bir rabitə hiss olunur”. 4 Kitabdakı məhəbbət şeirləri daha çox diqqəti cəlb edir. “O qıza” adlı şeirdə şairin ünvan gəzən məhəbbətini görürük. Şair bilmir bəxtinə çıxacaq gözəl nə boyda, nə görkəmdədir, yaşı neçə, gözləri necə — aladırmı, qara- dırmı, böyükdürmü, kiçikdirmi? Amma şair üçün bütün bunların mənası da yoxdur. Şair istəyir ki, rastına çıxacaq gözəl bir az kamallı olsun, mənalı gözlərində bir az gözəllik olsun. Şairin ürəyində bir söz var, yalnız o qıza deyiləsi söz, “O elə bir sözdü ki, dosta, yada deyilməz, Anadan əziz nə var, anaya da deyilməz”. Şair gözləyir: ”İlk baharı gözləyən cavan ağaclar kimi” və o qızın bahar kimi gəlməsini arzulayır. Növbəti sevgi şeiri “Bəlkə o qız bahar idi” adlanır. Şairin gözü önündən bir gözəl keçir, şair salam verir. Bu vaxt ağaclar çiçəkləyir, çiçəklər ətirlənir, şair özünü yenicə doğulmuş varlıq kimi hiss eləyir, yer göyərir, qu- caq-qucaq çiçək açır və şair düşünür ki, bəlkə elə bu gözəl qız baharın özüymüş... “O göz yaşları”ndasa tamam başqa bir hiss-duyğu yaşanılır. Xatirələr dinir, acı təəssüf hissi tutur bizi, qürur və eyni zamanda açıq etiraf görünür. Sona Xəyal 10 Bu kitabdakı sevgi şeirlərindən ən gözəli elə eyni- adlı şeirdir: ”İki sevgi”... Gözəl qız, sən saf susan, İki qəlb arzususan. Mən ki, səni sevirəm Susuzluğun od vurub köz kimi yandırdığı dodaq su sevən kimi. O isə səni sevir rahatca bardaş qurub, Kabab üstdən sərin su pis olmaz deyən kimi .5 Məmməd Rahim “Azərbaycan gəncləri” qəzetində çap etdirdiyi “İstedadlı gənc şair” adlı məqaləsində şairin uğurlarından bəhs edərkən onun bu şeirini xüsusi vurğula- yır, hətta şeirin ilk misralarını oxuyarkən sevindiyini qeyd edir. Müəllif yazır: ”Bir gənc şair kimi mən onu sevirəm. Onun əsərlərində bir təravət vardır; onun əsərlərində bir gözəllik, şeirlərindəki ədada bir təzəlik vardır. Əli Kəri- mov şeirləri ilə oxucunun qəlbini ovlamağa çalışır və biz gənc şairin ildən-ilə bu sahədəki müvəffəqiyyətinin şahidi oluruq. Şeir dünyasındakı kiçik, lakin xoşa gələn bu ulduz oxucular aləminə daha yaxın və parlaq görünmə vəziy- yətindədir”. 6 Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|