Microsoft Word m-esas 23. doc



Yüklə 265,96 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/10
tarix06.05.2018
ölçüsü265,96 Kb.
#42629
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

 

665 


homeseksüellik  ve  kişisel  özerklik  gibi  konuları  kabul  etmede  başa-

rısız  olmuştur.  Ayrıca,  İslamcı  feminizm  üzerindeki  vurgunun 

toplumdaki  sosyalist,  demokrat,  seküler  feminist  gibi  diğer  unsur-

ların  çabalarını  gizlediği  ve  kadınlar  arasındaki  politik,  ideolojik  ve 

dini  farklılıkların  üstünü  örttüğü  iddia  edilmekte  ve  İslamcı 

feminizmin  politikaları  problemli  bulunmaktadır

50.

  Diğer  yandan 



İslamcı  feministler,  cinsellik,  örtünme,  dini  yasanın  temel  sorunları 

gibi konuları ihmal ettikleri için de eleştirilmiştir. İslamcı feminizmin, 

hakim İslamcı söylemin toplumsal cinsiyet uygulamalarına kurtarıcı 

bir  alternatif  teklif  etmekte  yetersiz  olduğunu  düşünen  Moghadam, 

kadın  sadece  İslam  konteksti  içinde  eşit  hakları  elde  edebilir 

görüşüne  karşı  çıkmaktadır

51

.  Diğer  bir  yaklaşıma  göre  İslamcı 



feminizm,  Müslüman  bir  kadının  aynı  zamanda  bir  feminist 

olabileceği ve feminizm ile İslam’ın uyuşabilirliği anlamında ise kabul 

edilebilir.  Fakat  Müslüman  toplumlardaki  feminizmin  diğer 

toplumlardaki  feminizmden  -İslami  olduğu  için-  özel  ve  tamamıyla 

farklı  olduğu  anlamına  geliyorsa  kabul  edilemez.  Tohidi’ye  göre 

İslamcı feminizm, sadece Müslüman kadınların çıkarlarını gözeten ve 

diğer  kadın  hareketlerini  sınırlandıran,  Müslüman  olmayan  dini 

azınlıkların  kadınları  ya  da  seküler  ve  laik  yönelimli  kadınların 

dışlanmasına,  susturulmasına  ve  önem  verilmemesine  neden  olma-

yacaksa kabul edilebilir. Zira ideolojik feminizmin –seküler, Marksist

İslamcı  gibi-  tek  bir  biçiminin  bütün  kadınlar  adına  konuşma 

yetkisini  kendisinde  görmesi  ve  “kurtuluşun  gerçek  yolunu”  iddia 

ederek diğer sesleri yok sayması tehlikelidir. Dini feminizm ve inançlı 

feministler,  seçim  özgürlüğüne  saygı  duymalı  ve  kendi  yorumlarını 

seküler, laik ve ateist feministlere empoze etmemelidir

52

 



Mojab  İslamcı  feminizmi  onaylayan  akademik  feministlerin 

İslam’ı  kimlik  inşa  eden,  tarihteki  değişmez  bir  fenomen  olarak  ele 

alma eğilimini eleştirmiştir. Ona göre İslamcı feminizmler inşa etmek 

için  çalışan  batılı  ve  İranlı  feministler,  Avrupa  merkezciliğe  karşı 

çıksalar  da  İslam’ı  tarihin  itici  gücü  olarak  ele  alan  oryantalist  bir 

dünya görüşü içinde çalışmaktadırlar. Bu feministler, batılı kurguda 

pasif,  cahil,  okuma  yazma  bilmeyen  kadınlar  olarak  kurgulanan 

Müslüman  kadınlardan  kendilerini  uzak  tutmakla  birlikte,  onları 

teokratik  yönetimdeki  erkek  tekelini  kırmaları  konusunda  teşvik 

etmişlerdir

53

.  İslam’ı  tarihin  temsilcisi  olarak  ele  almak  sorunlu 



olmakla  birlikte  ana  problem,  akademik  feministlerin  ataerkillik, 

kadın  hareketi  ve  feminizm  hakkındaki  temel  varsayımlarıdır.  Zira 

genelde  ataerkillik,  devlet,  din,  kültür,  sınıf,  hukuk,  dil,  medya  ve 

                                               

50

   Moghadam, “Islamic Feminism and Its Discontents”, s. 1149. 



51 

  Moghadam, “Islamic Feminism and Its Discontents”, s. 1150, 1165. 

52 

  Tohidi, “Islamic Feminism: Perils and Promises”. 



53

   Mojab, “Theorizing the Politcs of Islamic Feminism” , s. 142. 




 666

diğer  toplumsal  güçler  tarafından  beslenen  erkek  gücünün 

uygulanması  sistemi  olarak  görülmemektedir.  Halbuki,  ataerkilliğin 

değerini  bilememek  ataerkilliğe  karşı  çaba  gösteren  feminizmin 

değerini bilememektir

54

. Mojab’a göre bu durum, İslamcı feminizmin 



gerçek  bir  feminist  yaklaşım  olup  olmadığı  sorusunu  gündeme 

getirmiştir, çünkü yapılan çalışmalarda kadın haklarından çok İslam 

savunulmaktadır.  İslamcı  feministler  toplumda  Müslüman  kadın-

ların  ve  statülerinin  özgünlüğünü  ve  eşsizliğini  vurgulayıp  İslam’ın 

kadını itibar ve saygı ile ele aldığını ve kadınlara eşit haklar verdiğini 

ileri  sürmüşlerdir.  Bu  noktada  gözden  kaçırılan  husus,  genelde 

haklar  sisteminin  özelde  ise  kadın  haklarının,  batı  toplumlarındaki 

demokratikleşme  çabalarının  ürünleri  olduğudur.  Bu  sebeple  o, 

haklar  söylemi  göz  önünde  bulundurarak  İslamcı  feminist  projeyi 

değerlendirmeyi teklif etmektedir

55.

 

Buraya kadar ele aldığımız eleştiriler, İslamcı feminizmi değer-



lendirme konusundaki sıkıntıları ve kafa karışıklığını oldukça net bir 

şekilde  yansıtmaktadır.  İslamcı  feminizm/feminist  ifadelerinin,  bu 

söylemi  üreten  kadınlar  tarafından  üretilmediğini  ancak  zamanla 

kabul  gördüğünü  hatırlatmakta  fayda  vardır.  Görüldüğü  gibi  bu 

tanımlar,  beklentileri  şekillendirmiş  ve beraberinde  bir  sürü  sorunu 

getirmiştir.  İslamcı  feministler,  özellikle  feminizmi  Kur’an’a  uydur-

maya çalıştıkları

56

 ve Kur’an’ı genellikle bir kadın hakları dokümanı 



olarak  gördükleri

57

  iddialarıyla  eleştirilmektedir.  Yine,  birazdan 



görüşlerine yer vereceğimiz Al-Faruqi ve Tohidi gibi düşünürlerin, bu 

söyleme yeni hedefler çizilmekte olduğunu görmekteyiz. Al-Faruqi’ye 

göre  feminist  söylem  İslami  çevrede  başarılı  olmak  istiyorsa  farklı 

sorunları, çözümleri ve amaçları olan yabancı bir çevreden beslenen 

feminizmden  çok  feminizmin  yerli  bir  formunu  üretmek  zorundadır. 

Zira  batılı  kadın  hareketinin  ana  akımı  dini  baş  düşmanı  olarak 

görmüştür.  Batının  aksine  Müslüman  kadınlar,  İslam  öğretileri 

bağlamında  söylem  üretmektedir.  Ona  göre  Müslüman  kadınlar  söz 

konusu  olduğunda  sorun,  ne  İslam’da  ne  de  onun  geleneğindedir, 

yabancı  ideolojilerin  Müslüman  toplumlar  üzerindeki  dayatması, 

cahillik ve gerçek İslam’ın çarpıtılmasıdır. Bu sebeple İslami çevrede 

başarılı olmayı hedefleyen bir feminist girişim, sadece kadın çıkarları 

için  değil  toplumun  bütünü  için  çalışmalıdır

58.


  Tohidi  ise  uzun 

vadede -Hıristiyan feminizmin yaptığı gibi- İslamcı feminizmin, İslam 

toplumlarının  modernleşmesi  ve  sekülerleşmesini  kolaylaştıracağını 

                                               

54 

  Mojab, “Theorizing the Politcs of Islamic Feminism”, s. 131. 



55 

  Mojab, “Theorizing the Politcs of Islamic Feminism”, s. 137. 

56 

  Moghadam, “Islamic Feminism and Its Discontents”, s. 1152. 



57 

  Osman, “Back to Basics”. 

58

  Al-Faruqi,  Lois  Lamya’,  “Islamic  Traditions  and  The  Feminist  Movement: 



Confrontation or Cooperation?”, Jannah/Sistesr/Feminism; (12.02.2006). 


Yüklə 265,96 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə