Microsoft Word natiq mirzeyev dissertasiya doc
Yüklə 0,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 48 III F əsil.
47
ə ) carə müddətinin axırında uzun müddətə icarə edilmiş vəsaitlər icarəyə verənə qaytarılan halda onlar köhnəlmənin hesaba silinirlər. (DT-112.2,KT-111.2) carəyə verənə qaytarılan tikili və avadanlıqların amortizasiya edilməmiş dəyər hissəsi isə 112.2 saylı hesabla müxabirləşməklə 801 saylı “Ümumi mənfəət (zərər)” hesabının debeti üzrə əks olunur. ƏDV-nin silinməmiş məbləği 241 saylı hesabın kreditindən 343 “Keçmiş illər üzrə bölüşdürülməmiş mənfəət (örtülməmiş zərər)” hesabının debetinə aid edilməklə müəssisənin xüsusi mənbələrinin hesabına silinir.
48
III Fəsil. Müəssisədə icarə edilmiş əmlakın səmərəliliyinin təhlili 3.1. Təhlilin məzmunu, vəzifələri və informasiya mənbələri Bildiyimiz kimi lizinq tikili və avadanlıqların bərpa edilməsinin ən tezləşdirilmiş üsullarından biridir. O, müəssisə istehsal vasitələrindən almadan, onların sahibinə çevrilmədən öz sərəncamına keçirməyə imkan verir. Lizinq ə məliyyatlarında üç tərəf iştirak edir: öz sərəncamına daşınan və daşınmaz əmlak almaq istəyən müəssisə, bu əmlakın satıcısı, maliyyə-lizinq müəssisəsi. Lizinq razılaşması müqavilə bağlanması ilə rəsmiyyətə salınır. Lizinq müqaviləsinin şərtləri özündə icarə müddətini. carə haqqı icarə olunan əmlakın alınmasını özündə əks etdirir. Bir qayda olaraq müqavilənin müddəti icarəyə verilən obyektin amortizasiya müddəti ilə üst-üstə düşür. Bu müddət ərzində müstəsna hallar istisna olmaqla daşınan əmlak üzrə lizinq müqaviləsi ləğvedilməz hesab olunur. Bunun əksinə olaraq mülklər üzrə lizinq müqaviləsində əvvəlcədən şə rtlər müəyyən olunur ki, bu halda icarəçi və ya icarədar öz öhdəliklərindən imtina edə bilər. Lizinqin formasından asılı
olmayaraq konkret
layihənin maliyyələşdirilməsində alternativ metodlardan birinin seçilməsi investisiya təhlilinin nəticələri onun iqtisadi cəhətdən əlverişliliyini göstərdikdən sonra həyata keçirilə bilər. Göstərilən metod lizinq əməliyyatlarının aparılması minimum 2 tərəfin- ə mlakın sahibi və icarədarın mövcudluğunu nəzərdə tutur ki, bunların hər biri sazişdən müəyyən fayda əldə etməyə çalışır. Buna görə də lizinq əməliyyatlarının təhlili onun konkret iştirakçılarının maraqlarının nəzərə alınması ilə əlaqəli olmalıdır. Konkret investisiya layihəsini həyata keçirən icarədar daha sərfəli maliyyələşmə mənbələrindən istifadə etməyə çalışır, yəni zəruri aktivlərin alınması yaxud lizinq şərtləri daxilində onların icarəyə götürülməsi məsələsini həll etməyə səy göstərir. Bu zaman sahibkarın məqsədi ilə əmlakın icarəyə verilməsindən
49
iqtisadi fayda əldə etməkdən ibarət olur. Burada avadanlığın alınması və xidmət xərclərini, onun fiziki və mənəvi köhnəlməsini, lakin tələb olunan gəlirlilik normasını konpensasiya edən icarə haqqının həcminin müəyyən olunması mühüm ə həmiyyət kəsb edir. Lizinq əməliyyatlarının təhlilinin qarşısında duran əsas vəzifələr aşağıdakılardır: 1. Lizinqin effektivliyi göstəricilərini müqavilə göstəriciləri ilə müqayisə etmək, kənarlaşmaları müəyyənləşçdirmək; 2. Bu kənarlaşmalara təsir göstərən amillərin təsirini təyin etmək; 3. Gələcək sazişlərin bağlanması zamanı bu kənarlaşmaları aradan qaldırmaq; 4. Yaxın gələcəkdə mənfəətin çoxaldılmasını təmin edən təsərrüfat daxili ehtiyyatları aşkar etmək; 5. Mənfəətin çoxaldılmasını təmin edən təsərrüfat daxili ehtiyatlardan istifadənin ən səmərəli yollarını axtarıb tapmaq; 6. Müəssisə vəsaitinin mövcud vəziyyətini, dinamikasını, tərkibi və strukturunu tapmaq; 7. Uzunmüddətli aktivlərin vəziyyətini, strukturunu və dəyişilməsini təyin etmək. Lizinq
ə məliyyatlarının təhlilində tərəflər arasında bağlanmış müqavilələrdən, qəbul-təhvil aktlarından, maliyyə nəticələri və onların istifadəsi haqqında hesabatdan, hesabatlara əlavə olunan izahatlardan, müxtəlif normativ sənədlərdən, mühasibat uçotu registrlərindən, müəssisənin iqtisadi və sisoal inkişaf planından və müəssisənin kommersiya sirri, dövlət sirri olmayan digər informasiya mənbələrindən istifadə edilir. carə dedikdə təbbi ehtiyatlara, müəssisələrə, ayrıca götürülmüş kompleklərə, habelə müstəqil təsərrüfatlara və başqa fəaliyyət üçün lazım olan ə mlaka müqavilə əsasında əvəzi ödənilməklə müddətli sahib olmaq və bunlardan istifadə etmək başa düşülür. Müvəqqəti istifadə olunmayan əsas vəsaitlərin mövcudluğu və bunlara başqa fiziki və hüquqi şəxslərin ehtiyacı olduğu şəraitdə Yüklə 0,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|