Microsoft Word natiq mirzeyev dissertasiya doc



Yüklə 0,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/22
tarix05.04.2018
ölçüsü0,53 Mb.
#35915
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22

 

       Müasir  dövrdə  müəssisələr  daxili  idarəetmə  ehtiyacları  üçün  özünün  uçot 



sistemini yaratmaqda tam sərbəstlik verilir. Lakin bu işdə şoxlu çətinliklər qarşıya 

çıxır.  Ona  görə  də  müvafiq  dövlət  orqanları  özlərinin  təlimatları,  göstərişləri  və 

izahatları  ilə  həmin  çətinliklərin  aradan  qaldırılmasında  öz  köməkliklərini 

göstərməlidirlər.  Lakin  ölkəmişdə  mühasibat  uçotunun  və  təhlilin  Beynəlxalq 

standartlara  uyğunlaşdırılması  sahəsində  müəssisə  və  firmalarda  aparılan  işlə 

kifayətlənmək olmaz.  

      Mühasibat  uçotunun  və  təhlilin  Beynəlxalq  standartlara  uyğunlaşdırılması 

istiqamətində  respublikada  aparılan  geniş  iqtisadi  islahatlarla  yanaşı,  hökümət 

səviyyəsində  mühasibat  uçotunun  bazar  iqtisadiyaytının  tələblərinə  uyğun  milli 

uçot  və  təhlil  standartlarının  işlənib  hazırlanmasına  və  təsdiq  olunmasına  xüsusi 

diqqət yetirilməlidir.  

      Beləliklə uçot, müxtəlif istifadəçiləri nəzarət və qərar qəbul etmək üçün zəruri 

informasiya  ilə  təmin  etməlidir.  Bu,  özəlləşdirmənin  həyata  keçirdiyi,  əhalinin 

xeyli  hissəsinin  səhmdarlara  çevrildiyi  indiki  şəraitdə  daha  vacibdir.  Mühasibat 

uçotu  analitiklərə,  menecerlərə  ueni  işi  infirmasiya  vasitəsi  ilə  təqdim  etməklə 

yanaşı  müəssisənin  rəqabət  qabiliyyətini  möhkəmləndirməli,  icarə  edilmiş 

vəsaitlərin hərəkəti, qiymətin əmələ gəlməsi, aktivlərin və öhdəliklərin rentabelliyi, 

müəssisənin  maliyyə  nəticələri,  maliyyə  vəziyyəti,  ödəniş  qabiliyyəti  və  s. 

Haqqında  dəqiq  informasiyanı  vaxtında  müvafiq  qərar  qəbul  edilməsi  üçün 

ə

lverişli formada təqdim etməlidir.  



      Mövzunun  öyrənilmə  vəziyyəti.  Bazar    iqtisadiyyatı  şəraitində  icarə 

ə

məliyyatları  və  icarə  öhdəliklərinin  uçotunun  təkmilləşdirilməsi  iqtisad  elminin 



qarşısında  duran  ən  vacib  problemlərdən  biridir.  Son  illər  bu  problemin  həlli 

iqtisadçı alimlərin diqqət mərkəzində olmuşdur. 

       Bazar  iqtisadiyaytına  və  mühasibat  içotunun  Beynəlxalq  standartlarına 

keçilməsi  ilə  əlaqədar  oalraq  hesabat  formalarındakı  çoxlu  sayda  göstəricilərin 

ixtisar  olunması  və  onların  əvəzinə  yenilərinin  əlavə  edilməsi  uçotun  və  iqtisadi 

təhlilin ənənəvi metodları vasitəsi ilə həmin informasiyaları obyektiv və hərtərəfli 

qiymtləndirməyə  imkan  vermir.  Belə  bir  şəraitdə  hesabat  məlumatları  əsasında 



 

uçotun  və  iqtisadi  təhlilin  yeni  metodikasının  işlənib  hazırlanması  zərurililiyi  bir 



problem kimi meydana çıxır. Qeyd etmək lazımdır ki, problem kompleks iqtisadi 

təhlilin  on  bir  blokunun  hər  birinə  və  xüsusilə  də  icarə  əməliyyatları  və  icarə 

öhdəliklərinin  uçotunun  təkmilləşdirilməsinə  aiddir.  carə  edilmiş  əmlakın 

səmərəliliyi  kompleks  anlayış  olmaqla  özündə  torpaq,  tikili  və  avadanlıqlardan 

birləşdirir.  

      Tədqiqatın məqsəd və vəzifələri. Dissertasiya işinin əsas məqsədi müəssisədə 

icarə  edilmiş  əmlakın  uçotunun  aparılması  və  mövcud  qaydalarını  öyrənmək  və 

tənqidi  araşdırmalar  əsasında  onların  daha  da  təkmilləşdirilməsi,  beynəlxalq 

standartlara  uyğunlaşdırılması  istiqamətlərini  göstərməkdir.  Bütün  yuxarıda 

sadaladığımız  problemlərin  tədqiqi  rəqabət  mübarizəsində  liderli,  məhsul,  iş  və 

xidmətlər  üçün  qiymətlərin  maksimumlaşdırılması,  iqtisadi  potensialın  yüksək 

artım prinsiplərinin təmin edilməsi, məhsul istehsalı və satışının həcminin artımı, 

mənfəətin  maksimumlaşdırılması,  xərclərin  minimumlaşdırılması  və  s. 

müəssisənin həyatı üçün həlledici əhəmiyyət kəsb edən müəssisələrin müsbət həlli 

üçün  lazımdır.  Tədqiqatın  başlıca  məqsədi  sahibkarlıq  üçün  maksimum  gəlir 

gətirən təsərrüfat daxili maliyyə ehtiyatlarını aşkara çıxarmaq və səfərbər etməkdir. 

Bu  məqsədə  uyğun  olaraq  dissertasiya  işində  aşağıdakı  vəzifələr  qarşıya 

qoyulmuşdur: 

-

  Milli  iqtisadiyyata  icarə  edilmiş  əmlakın  cəlb  edilməsinin  sosial-is\qtisadi 



ə

həmiyyətini araşdırmaq; 

-

  Bütövlükdə  respublikada,  o  cümlədən  ayrıca  olaraq  müəssisədə  icarə 



edilmiş  əmlakın  uçotunun  mövcud  vəziyyəti  və  yenidən  qurulmasının 

obyektiv zəruriliyini əsaslandırmaq; 

-

  carə  edilmiş  əmlakın  iqtisadi  məzmununu  açıqlamaq,  onların  tərkibini 



dəqiqləşdirmək,  icarə  edilmiş  əmlakın  mövcud  vəziyyətini  öyrənmək, 

təkmilləşdirilməsi barədə təkliflər vermək; 

-

  Bazar  iqtisadiyaytı  şəraitində  icarə  edilmiş  vəsaitlərin  uçotunun  təşkili, 



onların  uçotunun  təkmilləşdirilməsinə  dair  konkret  təkliflər  işləyib 

hazırlamaq;  




 

-



  carə  edilmiş  vəsaitlərin  yaradılması  üsulunun  öyrənmək  və  onların 

təkmilləşdirilməsi barədə təkliflər vermək.  



Tədqiqat  obyekti.  Mövzunun  işlənilməsində  tədqiqat  obyekti  Açıq  Tipli 

Səhmdar Cəmiyyəti olan Bakı Şampan şərabları zavodudur.     



Tədqiqatın  nəzəri  və  metodoloji  əsası  .  Tədqiqatın  nəzəri  və  metodoloji 

ə

sasını  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər  Kabinetinin  sənaye  müəssisələrinin 



bazar münasibətləri şəraitində inkişafı ilə bağlı qəbul etdiyi normativ hüquqi aktlar, 

respublika  bə  dünyanın  aparıcı  iqtisadçı  alimlərinin  elmi  əsasları  və 

ümumiləşdirilmələri  təşkil  etmişdir.  Dissertasiya  işində  statistik  təhlil,  müqaisə, 

qruplaşma və müşahidə metodlarından istifadə edilmişdir.  



Tədqiqatın  informasiya  bazası.    Dissertasiya  işində  Azərbaycan 

Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsinin, Maliyyə Nazirliyinin, Bakı Şampan 

Şə

rabları  zavodunun  və  başqa  mənbələrin  rəqəm  məlumatlarından  istifadə 



edilmişdir.  

Tədqiqatın  elmi  yeniliyi.  Disertasiya  işinin  elmi  yeniliyi  aşağıdakılardan 

ibarətdir: 

-  bazar  iqtisadiyyatı  şəraitində  icarə  edilmiş  əmlakın  mahiyyəti  və 

funksiyalarının  hərtərəfli  öyrənilməsi  əsasında  icarə  edilmiş  vəsaitlərin  uçotu 

metodologiyası  tənqidi  araşdırılmış,  onun  daha  da  təkmilləşdirilməsinə  dair 

konkret təkliflər və tövsiyyələr irəli sürülmüşdür; 

- icarə edilmiş əmlakın iqtisadi və sosial mahiyyəti hərtərəfli öyrənilmiş, onun 

ə

sas funksiyaları yeni aspektdə əsaslandırılmış və buna uyğun olaraq icarə edilmiş 



tikili  və  avadanlıqların  uçotunun  rolu,  əhəmiyyəti,  onların  qarşısında  duran 

vəzifələr göstərilmişdir. 

-  bazar  iqtisadiyyatı  şəraitində  icarə  edilmiş  tikili  və  avadanlıqların 

qiymətləndirilməsi  və  və  hesabatda  əks  etdirilməsinin  təşkili  metodologiyası 

öyrənilərək bu sahədə olan çatışmamazlıqlar müəyyənləşdirilmişdir; icarə edilmiş 

ə

mlakın uçotunun təkmilləşdirilməsinə adi konkret təkliflər hazırlanmişdir. 



Tədqiqatın  praktiki  əhəmiyyəti.  carə  əməliyyatları  və  icarə  öhdəlikləri 

uçotunun  təkmilləşdirilməsinə  aid  irəli  sürülən  nəticə  və  təkliflər,  tədqiqat  işinin 




Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   22




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə