189
hə
r bir bitkini yetiş
diririk, yaş
ıl fidanlar
göyə
rdirik, onlardan bir-birinə
sarmaş
mış
(sünbül
olmuş
)
də
nə
lə
r çıxartdıq. Biz xurma ağ
acından,
onun tumurcuğ
undan bir-birinə
sarmaş
mış
salxım-
lar yetiş
diririk. (Biz hə
mçinin) üzüm bağ
ları, bir-bi-
rinə
bə
nzə
yə
n və
bə
nzə
mə
yə
n zeytun və
nar
yetiş
dirdik. (Onlardan hə
r birinin) yetiş
diyi vaxt
meyvə
sinə
və
onun yetiş
mə
sinə
baxın. Ş
übhə
siz ki,
bunda (Allahın öz qüdrə
ti ilə
yaratdığ
ı bu ş
eylə
rdə
)
iman gə
tirə
n bir camaat üçün (Rə
bbinizin varlığ
ını
sübut edə
n)
də
lillə
r vardır” (əl-Ənam,
6/ 99).
“ nsan hə
lə
bir yemə
yinə
baxsın! (Görsün ki,
ona necə
ruzi veririk)
. Hə
qiqə
tə
n, Biz yağ
ış
ı bol
yağ
dırdıq. Sonra yeri yardıq. Belə
ki, orada də
n
(də
nli bitkilə
r)
göyə
rtdik; üzüm və
yonca; zeytun və
xurma bağ
ları; (Ağ
acları bir-birinə
) sarmaş
an bağ
-
çalar; (növbə
növ) meyvə
lə
r və
ot (ə
lə
f) yetiş
dirdik.
(bütün bunlar)
sizin və
heyvanlarınızın istifadə
si
üçündür!” (Əbəsə,
80/24-32).
“Sonra sizin üçün onunla (o su ilə
) xurma və
üzüm bağ
ları yaratdıq. Sizin üçün orada bir çox
meyvə
lə
r vardır ki, onlardan yeyirsiniz.” (əl-
Muminun, 23/19).
“Biz orada xurma və
üzüm bağ
ları ə
mə
lə
gə
ti-
rir bulaqlar qaynadırıq ki, ... Onların meyvə
lə
rin-
də
n və
öz ə
llə
ri ilə
becə
rdiklə
rində
n (yaxud becə
rmə
-
diklə
rində
n)
yesinlə
r. Hə
lə
də
ş
ükür etmə
zlə
r?”
(Yasin, 36/34,35)
“Orada onlar üçün (hə
r cür) meyvə
və
istə
diklə
ri hə
r ş
ey vardır” (Yasin,
36/57).
Zeytun, əncir, xurma və üzüm islamda müqəddəs
hesab edilir.
190
“Hə
m də
tumurcuqları (salxım-salxım) bir-
birinin üstünə
düzülmüş
, hündür xurma ağ
acları
(bitirdik)
.” (Qaf, 50/10).
“(Qurumuş
) xurma ağ
acını özünə
tə
rə
f silkə
lə
,
üstünə
tə
zə
yetiş
miş
(xurma) tökülsün!” (Məryəm,
19/25).
Bu ayələrlə yanaşı, “ət – Tin” surəsinin ilk ayə-
sində əncir və zeytuna and içilərək insanların diqqəti
onların faydalarına yönəldilir.
“And olsun ə
ncirə
və
zeytuna.” (ət-Tin,
95/1).
Bu həmin meyvələrin yüksək qədir – qiymətindən
irəli gəlir.
“...(O cavan xidmətçilər Cənnətdə olanların)
bəyənib seçdikləri meyvələr”. “Salxım – salxım
sallanmış möüz (banan) ağacları altında; Çəkilmə-
yən (daimi) kölgəliklərdə; Axar su kənarlarında;
Bol meyvələr. Tükənməz və qadağan edilməyən
(meyvələr)
içində ...” (əl-Vaqiə, 56/20, 29-33).
Elə ayələr vardır ki, orada dünya meyvələrindən
bəziləri cənnətin vəsfində istifadə olunmuşdur.
“Orada (o iki cənnətdə) növbənöv meyvələr,
xurma və nar vardır.” (ər-Rəhman, 55/68).
“Bu sizin (dünyada) etdiyiniz (yaxşı) əməllər
müqabilində varis olduğunuz Cənnətdir”. “Orada
sizin üçün bir çox meyvələr vardır, onlardan
yeyəcəksiniz!”(əz-Zuxruf, 43/72-73).
Meyvələr və ağaclar arasında ərəb cəmiyyətində
ə
sas tikinti materialı və ən başlıca qida məhsulu hesab
olunan xurmaya daha çox yer verilir.
“Yer üzündə
bir – birinə
yaxın (qonş
u) qitə
lə
r
(münbit, qeyri-münbit, ş
irin-ş
oran, dağ
lıq-aran yerlə
r,
müxtə
lif iqlimli torpaq sə
hə
lə
ri)
eyni su ilə
sulanan